Krótkie trudne dyktando. Sprawdź swoje umiejętności z ortografii.

Zasady ortografii: sprawdzian umiejętności

Nauka poprawnej pisowni towarzyszy nam od pierwszych dni edukacji. Już w początkowych etapach edukacji dziecko zaczyna poznawać podstawowe reguły językowe i ortograficzne, a z każdym rokiem zwiększa się poziom trudności i zaawansowania zagadnień. Najpopularniejszą metodą sprawdzającą stopień przyswojenia zasad ortografii jest dyktando, znane i praktykowane już od czasów szkolnych naszych dziadków. Jest to niezbyt lubiana przez uczniów forma testu, ale pozwala określić stan wiedzy i daje możliwość nauki na błędach. Poniżej przedstawiamy krótkie, łatwe oraz trudne dyktando – w różnych wersjach, dostosowane do wieku i umiejętności.

Dyktando – klasa 3 i klasa 2 [tekst dyktanda]

Krótkie dyktando to forma sprawdzianu, z którą muszą się zmierzyć już najmłodsze dzieci. W klasach I-III raz na jakiś czas nauczyciele postanawiają w taki sposób sprawdzić wiedzę ortograficzną swoich podopiecznych, aby ustalić, co wymaga dodatkowego powtórzenia i dopracowania. Uczniowie z kolei otrzymują możliwość nauki na własnych błędach, ponieważ najczęściej w ramach poprawy muszą np. stworzyć zdania ze słowem, które napisali niepoprawnie.

Zobacz: Spółgłoski w języku polskim: rodzaje spółgłosek

Krótkie dyktando z Rz i Ż

Młodszym dzieciom ciężko zapamiętać zawiłości zasad polskiej ortografii. Niestety nauka pisowni słów i różnic między “Rz” i “Ż” czy “Ch” i “H” stanowi dla nich nie lada wyzwanie. Często nawet dorosłym zdarzają się wątpliwości, który zapis jest poprawny. Tym bardziej, że nie wszystkie zasady da się wyjaśnić i nie każde słowo zapisuje się zgodnie z regułami. Poniżej znajdziesz krótkie dyktando treningowe z Rz i Ż.

Krótkie dyktando z Rz i Ż – tekst:

Przedwczoraj przyszła do mnie koleżanka z klasy o imieniu Żaneta. Razem czytałyśmy/czytaliśmy książkę o zwierzętach, a potem byłyśmy/byliśmy na spacerze w parku, gdzie rosną bardzo stare drzewa i kwitną zielone krzewy. Przez dłuższy czas siedziałyśmy/siedzieliśmy na ławce i patrzyłyśmy/patrzyliśmy na przelatujące po niebie ptaki. Nagle usłyszałyśmy/usłyszeliśmy grzmot i przestraszyłyśmy/przestraszyliśmy, że zbliża się burza. Rzeczywiście po chwili zaczął padać deszcz, a grzmoty stawały się coraz głośniejsze. Uciekłyśmy przed burzą do najbliższego sklepu.

Krótkie dyktando z U i Ó

Wiele problemów sprawia także dzieciom nauka pisowni wyrazów z U i Ó. Część z nich da się zapamiętać, ponieważ jest wymienna, ale niestety nie wszystkie mają logiczne wytłumaczenie i jasne zasady. Dlatego sporo takich wyrazów trzeba po prostu zapamiętać.

Krótkie dyktando z U i Ó – tekst:

Bardzo lubię mój pokój i spędzam w nim mnóstwo czasu. Jest bardzo przytulny i uroczy. Mam bardzo wygodne i mięciutkie łóżko, na którym codziennie ucinam sobie krótkie drzemki, gdy wrócę ze szkoły. Ściany pokoju są koloru jasnożółtego i wisi na nich dużo plakatów i obrazków. Na parapecie stoją różnokolorowe kwiaty, a przez okno mam widok na góry i malutką rzeczkę, po której czasami pływają łódki. Wraz ze mną w pokoju mieszka mój ukochany królik.

Dyktando dla starszych uczniów

Dyktando dla starszych uczniów powinno być już nieco bardziej trudne i obejmować bardziej skomplikowane zagadnienia. Z ortograficznymi wyzwaniami mierzą się klasy 6, 7 czy 8. Ale często nauczyciele robią także dyktando dla klasy 4 czy 5. Oczywiście każde z nich powinno być dopasowane do programu, poziomu zaawansowania oraz aktualnych możliwości dzieciaków. Dyktando nie powinno być ani zbyt trudne, ani zbyt krótkie.

Dyktando dla starszych uczniów – tekst

Latem najczęściej wyjeżdżam nad morze lub w góry. W ostatnich dniach lipca odwiedzam także moich dziadków, którzy mają gospodarstwo na wsi na Mazurach, nieopodal gęstego lasu i przeogromnego jeziora. Lubię spędzać tam czas, ponieważ moja babcia robi przepyszne obiady (na przykład: schabowe z mizerią, racuchy z jabłkami, żurek, rosół) i piecze najsmaczniejsze bułeczki drożdżowe. Zawsze żal mi, gdy muszę opuścić dom dziadków i wrócić do domu. Cieszę się jednak, że wkrótce czeka mnie wyjazd na obóz z przyjaciółmi. W zależności od tego, jaki kierunek wybiorę na kolonie, będę albo leżeć na plaży, albo chodzić na piesze wędrówki po górach. Oprócz tego czeka mnie również mnóstwo zabawy z rówieśnikami i nowo poznanymi znajomymi. Z wakacji zawsze wracam uśmiechnięty, przeszczęśliwy, ale także zmęczony po dniach pełnych wrażeń.

Zobacz: Przypadki w języku polskim

Dyktanda dla liceum i dla dorosłych

Wątpliwości dotyczące poprawnej pisowni niektórych wyrazów to zmora nie tylko najmłodszych uczniów, ale także dużo starszych, a nawet dorosłych. Dorosłym też zdarza się popełniać błędy lub nie mieć pewności co do prawidłowego zapisu jakiegoś słowa. Zagadnienia związane z pisownią łączną i rozdzielną, wielką lub małą literą cały czas są dosyć problematyczne. Poniżej znajdziecie propozycje dyktanda dla nieco starszych, uczniów szkół średnich oraz dla dorosłych, którzy chcą sprawdzić swoje umiejętności ortograficzne.

Sprawdź: Jakie są tryby czasownika w języku polskim? Ich rodzaje i przykłady użycia

Trudne dyktando dla dorosłych i dla szkół średnich [dyktando do uzupełnienia]

1. [Nowowybrana/nowo wybrana] dyrektorka od razu [przystąpiłaby/przystąpiła by] do działania, gdyby otrzymała [fundusze/fóndusze].
2. Odczuwam [niepokój/nie pokój], ponieważ jest [wpół/w pół] do trzeciej, a jego jeszcze nie ma.
3. [Jakby/jak by] rozwiązać ten problem?
4. Na parapecie w mieszkaniu mojej babci kwitnie [rzeżucha/żerzucha/żeżucha].
5. Podczas wakacji nad [morzem/możem] przekonałem się, że [gdańszczanie/Gdańszczanie] to przemili i bardzo gościnni ludzie.
6. Cała ta historia została opowiedziana raczej [półżartem/pół żartem].
7. [Nietrzeba/nie trzeba] się o niego martwić, [ponieważ/poniwarz] bardzo dobrze sobie radzi.
8. [Gdybym/gdy bym] wiedział, [tobym/to bym] ci [na pewno/napewno] powiedział.
9. Prosimy o [niepalenie/nie palenie].
10. [Niejeden/nie jeden] już się na nim [zawiódł/zawiudł]

Odpowiedzi: 1. Nowo wybrana, przystąpiłaby; 2. niepokój, wpół 3. jak by 4. rzeżucha, 5. morzem, gdańszczanie, 6. półżartem, 7. Nie trzeba, ponieważ, 8. gdybym, tobym, na pewno, 9. niepalenie, 10. niejeden, zawiódł.