Prolaktyna: kto powinien zbadać jej poziom?
Prolaktyna jest hormonem produkowanym w przysadce mózgowej. W organizmie człowieka spełnia szereg istotnych funkcji – reguluje pracę układu rozrodczego, laktację oraz nastrój. Zaburzenia związane z jej poziomem są przyczyną poważnych problemów zdrowotnych u kobiet i mężczyzn. Kiedy warto zbadać poziom prolaktyny?
Prolaktyna
Badanie poziomu prolaktyny jest podstawowym elementem diagnostycznym w przypadku wystąpienia problemów z menstruacją lub zajściem w ciążę. To prosty test laboratoryjny, który polega na pobraniu niewielkiej ilości krwi z żyły łokciowej. Należy pamiętać, że stężenie hormonu zmienia się w ciągu doby oraz w zależności od dnia cyklu miesiączkowego. Czas oczekiwania na wynik wynosi zwykle 1 dzień.
Jakie funkcje pełni prolaktyna?
Prolaktyna (w skrócie oznaczana jako PRL) to hormon wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej. Innym źródłem może być układ odpornościowy, skóra, komórki tkanki tłuszczowej, a także łożysko. Jej cząsteczka swoją budową przypomina hormon wzrostu. W organizmie człowieka pełni szereg istotnych funkcji , związanych głównie z rozrodem oraz laktacją:
- pobudza wzrost gruczołów sutkowych,
- wywołuje wydzielanie mleka u kobiet karmiących piersią,
- bierze udział w adaptacji organizmu i układu nerwowego do ciąży,
- odpowiada za wahania nastroju w czasie ciąży,
- po zapłodnieniu podtrzymuje wydzielanie progesteronu przez ciałko żółte,
- hamuje owulację i menstruację u kobiet karmiących piersią,
- wpływa na kształtowanie więzi między matką a dzieckiem,
- stymuluje układ odpornościowy,
- wpływa na układ nerwowy, zwłaszcza w sytuacji stresowej.
Utrzymanie prolaktyny na odpowiednim poziomie jest ważne również dla wewnątrzmacicznego rozwoju dziecka. PRL reguluje procesy, które odpowiadają za jego wzrost, rozwój płuc i tkanki nerwowej. Bierze także udział w zapobieganiu odpowiedzi immunologicznej układu odpornościowego matki na obecność płodu.
Prolaktyna a antykoncepcja
U kobiet, które karmią piersią stale utrzymuje się wysoki poziom prolaktyny , co powoduje blokowanie wydzielania hormonów luteinizującego (LH) oraz folikulotropowego (FSH). Są one odpowiedzialne za dojrzewanie i uwalnianie komórki jajowej, czyli owulację. Dlatego PRL jest uważana za naturalny środek antykoncepcyjny. Należy jednak pamiętać, że nie oznacza to 100% ochrony przed nieplanowaną ciążą.
Kto powinien sprawdzić poziom prolaktyny?
Oznaczenie poziomu prolaktyny w surowicy krwi zalecane jest przede wszystkim w diagnostyce przyczyn niepłodności u kobiet i mężczyzn oraz problemów związanych z miesiączkowaniem i owulacją. Badanie powinny wykonać także osoby, które od dłuższego czasu przyjmują leki antydepresyjne lub zauważyły u siebie następujące objawy:
- zaburzenia erekcji i zmniejszone libido,
- mlekotok, czyli wydzielanie mleka przez gruczoły sutkowe, które nie jest związane z laktacją,
- ból głowy, któremu towarzyszą zaburzenia widzenia,
- zaburzenia pracy innych narządów, a zwłaszcza nerek, wątroby i tarczycy,
- uporczywy trądzik.
Wynik prolaktyny – norma
Badanie poziomu prolaktyny w surowicy polega na pobraniu próbki krwi i poddaniu jej analizie. Test wykonuje się z samego rana, na czczo. Aby wynik był wiarygodny, w dniu wizyty w laboratorium oraz dzień przed należy unikać sytuacji, które mogłyby wpłynąć na wzrost lub obniżenie stężenia hormonu:
- nadmiernego wysiłku fizycznego,
- stresu,
- stosunku seksualnego lub pieszczot z partnerem.
Zalecane jest wykonanie badania między 2. a 5. dniem cyklu, ponieważ jej wahania są ściśle związane z poziomem estrogenów i progesteronu. Wyraźny wzrost następuje w pierwszej fazie cyklu menstruacyjnego. Podwyższona prolaktyna jest także wynikiem stymulowania brodawek sutkowych, ciąży i laktacji.
Normy prolaktyny wynoszą:
- dla kobiet: 5–24 ng/ml,
- dla mężczyzn: 1,5–19 ng/ml.
Prawidłowe wartości prolaktyny dla poszczególnych faz cyklu menstruacyjnego:
- faza folikularna: poniżej 23 µg/l,
- faza luteinowa: poniżej 40 µg/l,
Prolaktyna w ciąży znacznie wzrasta, norma wynosi do 400 µg/l.
Należy pamiętać, że normy prolaktyny mogą różnić się w zależności od laboratorium oraz użytej jednostki. Wartości referencyjne są zawsze podane na otrzymanym wyniku. Interpretacji powinien dokonać lekarz, po przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu oraz uwzględnieniu objawów klinicznych. Wysoka lub niska prolaktyna są wskazaniem do dalszej diagnostyki : wykonania badania innych hormonów (m.in. tarczycy, przysadki) oraz rezonansu magnetycznego.
Podwyższona i wysoka prolaktyna – objawy
Stan, w którym stężenie PRL utrzymuje się na zbyt wysokim poziomie, określany jest hiperprolaktynemią. Przyczyny schorzenia to najczęściej:
- niedoczynność tarczycy,
- przewlekła niewydolność nerek,
- choroby wątroby,
- długotrwały stres i napięcie emocjonalne,
- przyjmowanie niektórych leków (antydepresyjnych, obniżających ciśnienie tętnicze krwi, przeciwwymiotnych, hormonalnych, opioidów),
- gruczolak przysadki mózgowej,
- stany zapalne tkanki mózgowej,
- zespół policystycznych jajników (PCOS).
Już nieznacznie podwyższona prolaktyna, która przekracza 25 ng/ml skutkuje zaburzeniami miesiączkowania i owulacji. Menstruacja pojawia się częściej niż 25 dni lub rzadziej niż co 33 dni, krwawienie staje się coraz bardziej skąpe, aż ostatecznie całkowicie zanika (powyżej 50 ng/ml). Uważa się, że hiperprolaktynemia odpowiada za nieprawidłowy cykl menstruacyjny u co 3 kobiety.
Inne objawy wysokiej prolaktyny to:
- niepłodność,
- trądzik,
- nadmierne owłosienie,
- znaczny spadek libido,
- suchość pochwy,
- obrzmienie i tkliwość piersi,
- mlekotok,
- drażliwość i zaburzenia nastroju,
- uderzenia gorąca,
- utrata masy kostnej.
Podwyższona prolaktyna u mężczyzn jest przyczyną zaburzeń erekcji, niepłodności, obniżonego popędu płciowego, powiększenia się gruczołów sutkowych (ginekomastii), zaniku owłosienia na narządach płciowych oraz spadku masy mięśniowej. Bardzo często zdarza się, że pojawia się wydzielina z piersi (mlekotok). Jeżeli wysokie stężenie PRL jest spowodowane guzem przysadki mózgowej , pojawiają się silne bóle głowy, którym towarzyszą zaburzenia widzenia.
Wysoka prolaktyna a ciąża
Wysoka prolaktyna jest jedną z przyczyn niepłodności, zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Dzieje się tak, ponieważ powoduje zaburzenia miesiączkowania, nieregularne cykle menstruacyjne , a także cykle bezowulacyjne lub całkowite zahamowanie dojrzewania pęcherzyków jajowych. Natomiast u mężczyzn podwyższony poziom PRL odpowiada za zaburzenia potencji i zmniejszoną liczbę plemników w nasieniu . Natomiast niska prolaktyna jest częstą przyczyną poronień na początku ciąży.
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
Cechy dramatu szekspirowskiego. Czym charakteryzują się utwory Szekspira? Ta wiedza przyda się na maturze
Matura międzynarodowa 2024 wystartowała. Uczniowie tych szkół są już po egzaminie z polskiego. Kiedy napiszą pozostałe?
5 pomysłów na prezent na dzień dziecka od EMPIKu
CKE matura 2024. Centralna Komisja Egzaminacyjna to nie Sąd Ostateczny. W jaki sposób można odwołać się od wyniku?
Matura 2024 przecieki. Te zadania na pewno pojawią się na egzaminie!
- Rodzice.pl
- Rodzice
- Zdrowie rodziców
- Prolaktyna: kto powinien zbadać jej poziom?
Cicha strefa bez dziecka w samolocie?
Kilka dni temu media związane z podróżami obiegła informacja, że kolejne linie lotnicze wprowadziły na pokładzie swoich samolotów tak zwane strefy bez dzieci. Tego typu rozwiązania można już spotkać w kilku...
Czytaj dalej →9 Księżniczek Disneya w roli mamy
Isaiah Keith Stephens na swoim Instagramie nazwał siebie Disney Mashup Guy. Nic więc dziwnego, że magazyn Cosmopolitan z okazji Dnia Matki poprosił go o przygotowanie grafik przedstawiających księżniczki (i jedną...
Czytaj dalej →Ciekawe pomysły na podziękowania dla rodziców na wesele
Coraz częściej wśród znajomych i wśród użytkowniczek wielu for weselnych obserwuję antypatię do standardowych podziękowań dla rodziców, czyli dla oklepanego utworu “Cudownych rodziców mam” i tańczenia w kółeczku, podczas, gdy...
Czytaj dalej →- Czy zielona kupa po borówkach jest normalna? - Forum 2023
- Ile dac na wesele - Forum 2023
- Augustyn czy Milan - Forum 2023
- Co to znaczy, gdy piersi przestają boleć w ciąży? - Forum 2023
- Wasze "tajne" sposoby na wywołanie porodu !!! - Forum 2023
- Co może piszczeć na bramkach w sklepie? - Forum 2023
- Czy spływ kajakowy w ciąży jest bezpieczny? - Forum 2023
- Czy z anginą można wyjść na dwór? - Forum 2023
- Jak przykładać rywanol na siusiaka - Forum 2023
- Jak rozpoznać czy sączą się wody płodowe? - Forum 2023
- Koncert rockowy w ciazy???? - Forum 2023
- Kto U was w związku gotuje obiadki? - Forum 2023
- Moje Dziecko jest opoznione?! :( - Forum 2023
- Negatywny test pomimo ciąży?Czy to możliwe? - Forum 2023
- Pobolewanie i kłucie w brzuchu w 15 tygodniu ciąży - Forum 2023
- Telefon na kartę dla dziecka - gdzie najtaniej ? - Forum 2023
- Trzęsące się dziecko zaraz po przebudzeniu... - Forum 2023
- Tunezja - Forum 2023
- Urząd pracy - zmiana terminu wizyty - Forum 2023
- czy jarzębina jest trująca? - Forum 2023
- Teściowa zdradziła mi trik na czystą i pachnącą pralkę. Wlewa do bębna jedną rzecz
- Czym umyć brudne ściany? Wykorzystaj prosty trik za 5 zł. W mig zapomnisz o malowaniu
- Dociśnij obcinacz do paznokci w tym miejscu. Niewiele osób wie, o jego ukrytej funkcji
- Specjalny dodatek za wychowanie dzieci? ZUS wypłaca nawet 1500 zł. Skorzystają także babcie
- Położyła makaron na stół i zalała zimnym sosem. Tak wyprawiła synowi przyjęcie urodzinowe
- Jak kisić ogórki, żeby były twarde? Wystarczy wrzucić do słoika jeden składnik
- ZUS wprowadził ważne zmiany dla emerytów i rencistów. Przez niefrasobliwość mogą stracić świadczenie
- Początek roku szkolnego 2023/2024 przesunięty! Uczniowie nie rozpoczną nauki 1 września, wakacyjny odpoczynek potrwa dłużej
- To magiczne imię dla dziewczynki robiło furorę 70 lat temu. Hit z lat 50. znów zyskuje na popularności. Oznacza "prawdę i szlachetność"
- Zła wiadomość dla uczniów. Rok szkolny 2023/24 może być niewesoły
- Zagadki dla dzieci w różnym wieku. Łatwe, krótkie, ciekawe i zabawne.
- Życzenia urodzinowe dla dzieci [+śmieszne wierszyki]
- Ani z ogórka, ani z kapusty. Surówka z tego składnika to hit tegorocznego lata!
- Dodatkowe pieniądze za okres choroby. Od 1 lipca w ZUS obowiązują nowe zasady
- Jak otworzyć słoik bez użycia siły? Z tym prostym trikiem żadna zakrętka nie będzie problemem