Witamina K dla noworodka – dlaczego jest tak ważna?

Witamina K dla noworodka jest bardzo istotna, ponieważ chroni go przed chorobą krwotoczną. Niedobór witaminy K może prowadzić do bardzo niebezpiecznych krwawień wewnętrznych zagrażających zdrowiu, a nawet życiu dziecka. Ponadto witamina K ma bardzo duży udział w mineralizacji kości, co dodatkowo świadczy o jej ważnej roli w organizmie człowieka.

Najważniejsze w poniższym artykule:
  • Witamina K odgrywa kluczową rolę w zapobieganiu występowania krwawień wewnętrznych.
  • Jej niedobory są przyczyną wolniejszego krzepnięcia krwi.
  • Witamina K w organizmie jest magazynowana jednie w niewielkich ilościach. Zdecydowanie obniżenie jej stężenia odnotowuje się u osób niedożywionych, stosujących antybiotykoterapię oraz często hospitalizowanych.
  • Na niedobór witaminy K szczególnie narażone są noworodki, u których jałowy układ pokarmowy nie jest zdolny do samodzielnego wytwarzania tej substancji.
  • Niedobór witaminy K u noworodków może być przyczyną groźnych krwawień wewnętrznych, które mogą się pojawić pomiędzy 1 dniem a 6 miesiącem życia.
  • Szacuje się, że choroba krwotoczna może wystąpić u 1 na 400 noworodków.
  • W jej przebiegu występują krwawienia śródczaszkowe oraz do narządów wewnętrznych.
  • By zapobiec niedoborom witaminy K po porodzie stosuje się zastrzyk z 1 mg witaminy K.

Witamina K dla noworodka: rola w organizmie

Witamina K należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Nie jest ona jednolitą substancją, a grupą związków pochodnych 2-metylo-1,4-naftochinonu. Wśród form tej witaminy należałoby wymienić:

  • syntezowaną w roślinach witaminę K1;
  • produkowaną przez bakterie w jelicie cienkim witaminę K2;
  • charakteryzującą się większą przyswajalnością niż jej naturalne formy syntetyczną formę witaminy: K3.

Jak ważna jest witamina K dla noworodka? Ze względu na swoją rolę w procesach krzepnięcia jej niedobory mogą być przyczyną poważnych krwawień, m.in. z przewodu pokarmowego, błon śluzowych, a nawet w mózgu. Krew zdrowego człowieka zawiera wiele czynników krzepnięcia, które są zależne właśnie od witaminy K. Czynniki krzepnięcia biorą bezpośredni udział w hamowaniu wszelkiego rodzaju krwawień, oraz tworzeniu się skrzepów. Witamina K jest niezbędna do produkcji protrombiny. Jest to II czynnik krzepnięcia, produkowany w wątrobie, odgrywa on bardzo istotną rolę w procesie krzepnięcia, podobnie z resztą jak pozostałe czynniki.

Prawidłowe stężenie witaminy K po porodzie i u niemowląt zapobiega krwotokom, krwawieniom wewnętrznym, a także przyspiesza gojenie się ran. Witamina K bierze też udział w mineralizacji kości. Jest też niezbędna do poprawnego wchłaniania się wapnia do kości. Choćby z tych względów nie wolno zapominać o jej suplementacji.

Witamina K dla noworodka: nowe zalecenia

Witamina K u noworodków zapobiega skazie krwotocznej, która objawia się krwawieniami wewnętrznymi. Niemowlaki mają niskie stężenie witaminy K i tym samym słabe krzepnięcie krwi. W niedojrzałych jelitach noworodków występują jedynie bifidobakterie, które nie produkują tej witaminy. Dziecko w czasie porodu zużywa dostępne zapasy witaminy K, a mleko mamy zawiera jej bardzo małą ilość. Wobec tego bardzo ważne, aby już w kilka godzin po urodzeniu, została podana uzupełniająca dawka witaminy K chroniąca przed wystąpieniem choroby krwotocznej, która może pojawić się na trzech etapach życia dziecka:

  • w 1. dobie życia noworodka (postać wczesna);
  • między 2. a 7. dobą życia (postać klasyczna);
  • pomiędzy 2. tygodniem a 6. miesiącem życia dziecka (postać późna).

Istnieją pewne czynniki zwiększające zagrożenie wystąpienia choroby krwotocznej u noworodków. Zalicza się do nich:

  • poród przedwczesny,
  • poród przez cesarskie cięcie,
  • hipotrofia płodu,
  • zamartwica,
  • przyjmowanie przez mamę, przed porodem antybiotyków, leków przeciwpadaczkowych lub przeciwgruźliczych.

Witamina K po porodzie

Dotychczas noworodki tuż po urodzeniu otrzymywały domięśniowy zastrzyk z witaminą K, a ponadto od 2 tygodnia do 3 miesiąca życia, zalecane było podawanie kropelek z wit. K. W 2016 roku pojawiły się nowe wytyczne Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii Hepatologii Dziecięcej i Żywienia, po których polscy neonatolodzy zmienili zalecenia co do podawania witaminy K noworodkom.

Nowe zalecenia zakładają, że każde zdrowe, nowonarodzone dziecko powinno dostać domięśniowy zastrzyk, zawierający 1 mg witaminy K.  Po otrzymaniu przez noworodka zastrzyku z 1 mg wit. K, nie ma konieczności dodatkowej suplementacji. Zastrzyk gwarantuje dziecku dostateczną ochronę w pierwszych miesiącach życia. Z czasem jego organizm zacznie produkować niezbędne minerały, a kiedy dieta niemowlęcia zacznie się rozszerzać, będzie mogło ono pobierać witaminy z pożywienia. Dlatego tak ważne jest, żeby od pierwszych miesięcy kształtować dobre nawyki żywieniowe. Eksperci uważają, że jest to najskuteczniejsze rozwiązanie, zapewniające dzieciom optymalną dawkę witaminy, zabezpieczającą je przed niedoborem.

Sprawdź też:

Niedobór witaminy K u dorosłych

Niedobór witaminy K nie jest częstym zjawiskiem u osób dorosłych, ponieważ występuje ona w wielu spożywanych na co dzień produktach. Jeżeli jednak nasza dieta jest za mało urozmaicona, mogą pojawić się objawy świadczące o niedoborze. Zaliczamy do nich:

  • obfite krwawienia menstruacyjne,
  • siniaki pojawiające się nawet po lekkim uderzeniu,
  • częste krwawienia z nosa,
  • słaba krzepliwość krwi,
  • przedłużające się gojenie ran,
  • częste biegunki.

Źródła naturalnej witaminy K

Naturalnymi źródłami witaminy K są przede wszystkim zielone warzywa liściaste, ale występuje ona również w niektórych owocach, oraz produktach odzwierzęcych. Do najlepszych źródeł naturalnej witaminy K zaliczane są:

  • sałata zielona,
  • rukola,
  • szpinak,
  • szparagi,
  • botwinka,
  • brokuły,
  • jarmuż,
  • pomidory,
  • kalafior,
  • żółtko jaja,
  • olej sojowy,
  • wątróbka wołowa,
  • jogurt naturalny,
  • truskawki.

Nadmiar witaminy K w organizmie, objawia się wzmożoną potliwością, oraz uczuciem gorąca. Przedawkowanie witaminy K może prowadzić do:

  • uszkodzenia wątroby;
  • uszkodzenia struktur nerwowych u noworodków;
  • żółtaczki;
  • niedokrwistości;
  • zapalenia jelit.

Witamina K dla noworodka w pytaniach i odpowiedziach:

Jakie znaczenie ma witamina K dla niemowląt?

Witamina K u noworodków i niemowląt ma kluczowe znaczenie w zapobieganiu wystąpienia choroby krwotocznej. Szacuje się, że krwawienia śródczaszkowe oraz do narządów wewnętrznych mogą zagrażać aż 1 dziecku na 400. Krwawienia spowodowanie niedoborem witaminy K po porodzie są bezpośrednim zagrożeniem dla życia dziecka i mogą występować na różnych etapach od porodu aż do ukończenia przez niemowlę 6 miesiąca życia.

Kiedy podaje się witaminę K po porodzie?

Witamina K jest podawana domięśniowo w ciągu 6 godzin po porodzie.

Na czym polega zmiana wytycznych dotyczących witaminy K dla noworodka wprowadzona w 2017 r?

Zgodnie z nowymi wytycznymi noworodek powinien otrzymać zastrzyk z 1 mg witaminy K. Jeśli witamina nie zostanie podana domięśniowo, zaleca się suplementację 2 mg witaminy w ciągu pierwszego karmienia w formie doustnej, a następnie podawanie 1 mg witaminy tygodniowo w trakcie pierwszych 3 miesięcy życia dzieciom karmionym piersiom. Dzieci karmione mlekiem modyfikowanym nie wymagają dodatkowej suplementacji po podaniu pierwszej doustnej dawki 2 mg.

Witamina K dla noworodka a skutki uboczne?

Z wielu względów od 3 do 28% rodziców rezygnuje z podania witaminy K dla noworodka. Skutki uboczne, których przede wszystkim obawiają się rodzice to rzekomy związek witaminy z występowaniem białaczki. Wyniki badań z 1992 r. sugerujących tę zależność nie zostały potwierdzone w żadnych innych badaniach.

Źródła:
  • "Profilaktyka krwawienia z niedoboru witaminy K. Zalecenia Konsultanta Krajowego w dziedzinie Pediatrii i Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego (2016)" Jackowska, Peregud-Pogorzelski
  • "Rola i znaczenie witaminy K w organizmie człowieka" Dr. n. farm. Andrzej Ostrowicz
  • "Witamina K w cholestazie w świetle aktualnych wytycznych–opis przypadku" Lipiński, Pleskaczyńska, Jankowska, Dobrzańska
  • "Rola witaminy K2 w metabolizmie kości i innych procesach patofizjologicznych—znaczenie profilaktyczne i terapeutyczne." Kucharz, Stajszczyk, Kotulska, Brzosko, Leszczyński, Pawlak-Buś, Samborski, Wiland

Dodaj komentarz

Planowanie ślubu oraz wesela

Sala weselna

Sala weselna to jeden z podstawowych aspektów realizacji wesela. Od poszukiwań sali weselnej najlepiej jest zacząć planowanie uroczystości. Sala weselna a liczba gości Przede wszystkim na początku oszacujcie mniej więcej liczbę...

Czytaj dalej →
Dieta w ciąży, Co jeść podczas karmienia piersią?

Kawa w ciąży i przy karmieniu piersią

Kaaaaaawy! Tym słowem witają się o poranku pracownicy większości firm. Pewnie Was zaskoczę, ale nigdy nie piłem kawy. Fakt ten zaskoczy Was zapewne mocniej gdy dowiecie się, że pracuję od 7:00, a...

Czytaj dalej →
Planowanie ślubu oraz wesela

Dzieci na weselu

Zamierzasz wyprawić huczne wesele. Zapraszasz więc gości. Goście weselni to zazwyczaj osoby dorosłe, ale wiele z tych osób ma już swoje dzieci. Prosząc osoby dorosłe na wesele ważne jest by...

Czytaj dalej →
Rodzice.pl - ciąża, poród, dziecko - poradnik dla Rodziców
Logo