Wytrzewienie jelit zalicza się do grupy wad wrodzonych. Jeszcze do niedawna podobna diagnoza stanowiła poważne zagrożenie dla życia dziecka; obecnie, wraz z postępującym rozwojem medycyny, rokowania bywają już znacznie korzystniejsze. Czym jednak dokładnie jest wytrzewienie i jak wygląda proces leczenia?
Wady rozwojowe płodu: zasięg i przyczyny
Wady wrodzone dotykają każdego roku ok. 2-5 proc. wszystkich noworodków. Większość tych nieprawidłowości można w dzisiejszych czasach wykryć jeszcze przed narodzinami dziecka, opierając się na badaniach prenatalnych (USG i/lub testach genetycznych). Taki stan rzeczy okazuje się bardzo pomocny w szybkim wdrażaniu właściwego leczenia – następuje to przeważnie tuż po porodzie, a czasem nawet przed nim (dzięki operacjom wewnątrzmacicznym).
Przyczyny wad rozwojowych mogą być rozmaite. Powodują je czynniki genetyczne, infekcje, silne leki przyjmowane w ciąży przez matkę, a także np. stosowanie przez nią używek lub substancji psychoaktywnych. Same wady wrodzone można zaś ogólnie podzielić na anatomiczne, chromosomowe i molekularne.
Wady płodu widoczne na USG
Badanie ultrasonograficzne jest nieocenionym narzędziem w zakresie diagnozowania anatomicznych wad wrodzonych. Do najczęstszych anomalii tego typu zaliczamy zaś:
- wady serca,
- rozszczep podniebienia,
- wady kończyn,
- wady przewodu pokarmowego.
Część spośród wymienionych nieprawidłowości może pozostać niewidoczna w trakcie pierwszego USG ciążowego. Drugie badanie ultrasonografem (tzw. badanie połówkowe, wykonywane między 18. a 22. tygodniem ciąży) powinno już jednak dać nam w tym względzie całkowitą jasność, wskazując drogę dalszego działania.
Wytrzewienie jelit: postępowanie
Wytrzewienie zaliczyć można do wad rozwojowych przedniej ściany jamy brzusznej, która – z nieznanych wciąż powodów – nie ulega prawidłowemu zamknięciu. W powłokach brzusznych powstaje zatem otwór, z którego wydostają się fragmenty narządów wewnętrznych (przeważnie jelit, znacznie rzadziej żołądka lub wątroby).
Wykrycie wytrzewienia następuje zazwyczaj podczas badania USG w drugim trymestrze ciąży. Od tego momentu powinno się powtarzać to badanie u ciężarnej w regularnych odstępach czasu, dzięki czemu można na bieżąco kontrolować stan wytrzewionych jelit.
Takie monitorowanie jest niezwykle istotne głównie dlatego, że jelito w bezpośrednim kontakcie z płynem owodniowym zostaje prędzej czy później objęte stanem zapalnym. Jeżeli ów stan ulega nasileniu, lekarz może podjąć decyzję o wcześniejszym rozwiązaniu ciąży. Weźmie przy tym pod uwagę wszelkie zagrożenia dla dziecka, wynikające z wcześniactwa.
Wytrzewienie a przepuklina pępowinowa
Wytrzewienie wrodzone należy w każdym przypadku różnicować z przepukliną pępkową. Tę ostatnią również charakteryzuje wydostawanie się narządów wewnętrznych poza obręb jamy brzusznej, ale są one zawsze otoczone tzw. workiem przepuklinowym. W wytrzewieniu mamy zaś do czynienia z jelitami pozbawionymi jakiejkolwiek osłony.
Wytrzewienie jelit u noworodka: leczenie
W przypadku wytrzewienia jelit niezbędny będzie zabieg operacyjny, który powinien zostać wykonany jak najszybciej po urodzeniu. Polega on na odprowadzeniu wytrzewionych narządów z powrotem do wnętrza jamy brzusznej oraz zamknięciu wadliwej ściany brzucha.
Jeżeli jelita dziecka zdążył objąć zaawansowany stan zapalny, leczenie przyjmie zapewne formę kilkuetapową. Odsłonięte narządy przykrywa się specjalnymi powłokami wykonanymi z tworzyw sztucznych, które zapewniają im warunki do regeneracji.
Wytrzewienie jelit daje dzisiaj dość dobre rokowania. Przeżywalność noworodków z tym rozpoznaniem wynosi ok. 90%.
Rodzice pytają o wytrzewienie jelit
Co oznacza wytrzewienie jelit?
Wytrzewienie to wada wrodzona w obrębie brzucha, polegająca na występowaniu niewielkiego otworu w powłokach brzusznych. Poprzez ten otwór wydostają się narządy wewnętrzne – najczęściej fragmenty jelit. Leczenie chirurgiczne przeprowadza się tuż po urodzeniu dziecka.
Jak wygląda wytrzewienie jelit?
Wytrzewione jelita stykają się bezpośrednio z płynem owodniowym, co skutkuje ich stanem zapalnym. Nie pokrywa ich natomiast worek przepuklinowy. Ten ostatni szczegół pozwala odróżnić wytrzewienie od przepukliny pępowinowej.