Jak obcinać paznokcie u noworodka i niemowląt?

• Dzięki regularnemu skracaniu ostrych paznokci u noworodka dziecko nie zadrapie się.
• Paznokcie najlepiej obcinać po kąpieli, ponieważ są wtedy zmiękczone przez co czynność ta jest o wiele łatwiejsza.
• Do obcinania paznokci u niemowląt używa się zaokrąglonych nożyczek lub małych cążków.
• Pierwsze obcinanie paznokci u noworodka należy wykonać dopiero po powrocie ze szpitala. Najlepiej zaczekać z tym około 2 tygodnie po narodzinach.
• Zalecane jest obcinanie paznokci dziecku raz na tydzień. Jednak jeżeli rosną szybko, należy robić to częściej.
• Paznokci nie można obciąć zbyt krótko, ponieważ grozi to ich bolesnym wrastaniem.

Kiedy i jak obcinać paznokcie u noworodka i niemowląt?

Paznokietki dziecka rozwijają się i rosną w życiu płodowym, dlatego zazwyczaj, kiedy dziecko przychodzi na świat, są one już nieco za długie i ostre, ale jednocześnie bardzo cienkie, miękkie i delikatne. Obcinanie paznokci u noworodka należy do podstawowych czynności pielęgnacyjnych. Poprzez regularne skracanie paznokietków dziecka zapobiegamy zadrapaniom i zbieraniu się zanieczyszczeń, w tym bakterii. Dla niektórych rodziców obcinanie paznokci u niemowląt może stanowić nie lada wyzwanie. Nie jest to jednak tak trudne, jak mogłoby się z początku wydawać, a z każdym kolejnym razem nabiera się coraz większej wprawy.

Obcinanie paznokci u noworodka: kiedy i co ile powtarzać zabieg?

Kiedy obciąć paznokcie noworodkowi po raz pierwszy? Niestety, nie ma na to jednoznacznej odpowiedzi. Przede wszystkim nie należy robić tego zaraz po porodzie, czyli podczas pobytu w szpitalu. Pierwsze obcinanie paznokci u noworodka powinno odbyć się w domu, minimum po 3 dniach od opuszczenia szpitala. Z racji tego, że u większości dzieci między płytką paznokcia a opuszką palca znajduje się cienka błona, a paznokieć jest cienki, dobrze jest odczekać z tego typu pielęgnacją nawet 2 tygodnie. Poza tym pierwsze paznokcie są na tyle cienkie, że same się wykruszają.

Obcinanie paznokci u noworodka powinno odbywać się regularnie. Zabieg pielęgnacyjny należy powtarzać co parę dni, a paznokcie u niemowląt najlepiej obcinać zaraz po kąpieli. Tempo wzrostu płytki paznokcia jest indywidualne, w większości przypadków wystarczy pielęgnować paluszki u rąk minimum raz w tygodniu (lub co kilka dni). Natomiast paznokcie u stóp zwykle rosną zdecydowanie wolniej, dlatego trzeba obcinać je co około 2 tygodnie.

Nie należy martwić się, jeśli na początku nie udaje nam się obciąć noworodkowi paznokci.  Niemowlę może się wiercić i grymasić. Najlepiej by młody rodzic poprosił drugą osobę o pomoc i wzięcie dziecka na ręce lub po prostu poczekał na moment, kiedy maluszek jest spokojny.

Zdarza się, że skaleczymy delikatnie dziecko w czasie obcinania paznokci. Nie panikujmy, tylko przyłóżmy do ranki wacik, czy gazik, by zatamować krwawienie. Palce są mocno ukrwione, więc może się nam wydawać, że krwi jest bardzo dużo. Po chwili jednak krwawienie powinno ustać.

Czym obcinać paznokcie u niemowlaka?

Obcinanie paznokci u noworodka i niemowląt wymaga odpowiedniego narzędzia. Można sięgnąć po mały obcinacz lub specjalne nożyczki przystosowane do drobnych paznokietków dziecka. Dostaniemy je w aptekach, czy sklepach internetowych, a ich ceny wahają się od 10 do nawet 40 złotych.

Początkowo paznokcie u noworodka najlepiej obcinać podczas snu lub kiedy dziecko właśnie skończyło jeść – jest ono spokojne i nie wierci się. Natomiast, kiedy maluch zacznie rosnąć, a płytka paznokcia zacznie stawać się coraz twardsza, do pielęgnacji trzeba przystąpić zaraz po kąpieli.

Jak obcinać paznokcie u noworodka?

Kiedy przystępujemy do obcinania paznokci u niemowlaka, należy ułożyć dziecko wygodnie i tak, by pozostawić sobie łatwy dostęp do jego rączek. Następnie należy chwycić za paluszek i delikatnie obciąć paznokieć  wystający ponad skórę. Można poprosić drugiego rodzica o pomoc – powinien on przytrzymać sztywno rączkę dziecka. Na zakończenie warto dotknąć paznokcia swoim palcem, aby sprawdzić czy nie pozostały żadne “zadziorki”.

Niezwykle ważne jest prawidłowe obcinanie paznokci – te u rączek trzeba obcinać półokrągło, natomiast u stóp na prosto. Dzięki temu nie będą one wrastały w skórę. Należy pamiętać, że nie wolno obcinać ani wycinać żadnych skórek wokół paznokcia, ponieważ grozi to zakażeniem.

Obcinanie paznokci u noworodka: skaleczenie

Może się zdarzyć, że podczas obcinania paznokci u noworodka dojdzie do skaleczenia. Skóra tak małego dziecka jest bardzo delikatna i silnie ukrwiona, dlatego nawet niewielkie draśnięcie powoduje jej przerwanie i pojawienie się krwawiącej ranki. W takim przypadku należy:

• przemyć rankę solą fizjologiczną,
• przyłożyć do rany jałowy wacik lub gazik,
• delikatnie uciskać ranę dopóki krew nie zostanie zatamowana.

Zwykle powstała rana goi się bardzo szybko. Jednak przez kilka dni trzeba uważać, żeby jej nie uszkodzić (np. podczas ubierania), ponieważ może dojść do ponownego krwawienia.

Sprawdź też:

• Jak pielęgnować kikut pępowinowy?
• Co robić, gdy niemowlę nie lubi kąpieli?

Pielęgnacja paznokci niemowlaka

Dobrze jest też regularnie czyścić paznokcie niemowlaka, gdyż zbiera się pod nimi brud oraz zarazki. Maluch natomiast często wkłada rączki do buzi i tym wszystkie znajdujące się na nich bakterie oraz wirusy. Do czyszczenia paznokci w czasie kąpania należy używać miękkiej szczotki. Nie wolno natomiast korzystać z pilniczka, ponieważ paznokcie niemowlaka są za delikatne.

Zdarza się, że w czasie pielęgnacji zauważymy zmiany na paznokciach dziecka. Jeśli są one białe może oznaczać to niedobór mikroelementów. Natomiast sine paznokcie u noworodka, to oznaka złego krążenia. W takich przypadkach można popracować nad dietą maluszka lub skontaktować się z lekarzem. Nie są to jednak duże powody do zmartwień. Obcinanie paznokci u noworodka i niemowlaka, choć wydaje się skomplikowane, wcale takie nie jest. Wystarczy odrobina wprawy, a każdy rodzic będzie to robił bez niepotrzebnego stresu.

Wrastający paznokieć u noworodka

Wrastający paznokieć u noworodka jest najczęściej skutkiem nieprawidłowej pielęgnacji. Najczęściej problem dotyczy dużego palca stopy. Wrastający paznokieć można rozpoznać po:

• zaczerwienieniu wokół paznokcia,
• obecności wydzieliny na skórze wokół paznokcia,
• opuchliźnie,
• tkliwości podczas dotyku.

Kiedy zauważymy wrastający paznokieć, u niemowląt należy przyłożyć do jego płytki gazik nasączony delikatnym środkiem dezynfekującym (Octenisept) i udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który oceni, czy nie doszło do zainfekowania paznokcia, a następnie przypisze odpowiednią maść i płyn lub zadecyduje o innej terapii. Nie jest zalecane leczenie wrastającego paznokcia u niemowlęcia na własną rękę.

Sprawdź: Jak ubierać noworodka w domu i na spacer?

Źródła:

Jaśniewska E., Poradnik młodej mamy (http://idealnawyprawka.pl/wp-content/uploads/2017/01/poradnik-mlodej-mamy.pdf).

Załęska-Żyłka I., Higiena stóp w profilaktyce unguis incarnatus, Probl Hig Epidemiol 2009, 90(1): 18-21 (http://www.phie.pl/pdf/phe-2009/phe-2009-1-018.pdf)