Powody nieobecności w szkole. Co powinno zawierać usprawiedliwienie, aby nie zostało odrzucone?

Usprawiedliwienie nieobecności w szkole: kwestie prawne

Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami każde dziecko zostaje objęte obowiązkiem szkolnym z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończy 7 lat. Obowiązek wygasa dopiero wraz z ukończeniem 18. roku życia. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku dotycząca Prawa oświatowego jasno określa, że w tym czasie to rodzic lub opiekun prawny jest odpowiedzialny za to, aby dziecko regularnie uczęszczało na zajęcia szkolne. Jeśli z jakichś powodów rodzice uchylają się od wypełniania swoich obowiązków i uczeń przez dłuższy czas nie pojawia się w szkole, mogą za to zostać wyciągnięte prawne konsekwencje. Niespełnianie obowiązku według ustawodawcy to sytuacja, w której uczeń w czasie jednego miesiąca był nieobecny co najmniej na 50% zajęć i nie zostało to w żaden sposób usprawiedliwione. 

Jeśli liczba nieusprawiedliwionych nieobecności staje się niepokojąca, wówczas dyrekcja szkoły powinna zainteresować się sprawą i skierować do rodziców prośbę o wyjaśnienia. W przypadkach nagminnego nieprzestrzegania obowiązku nauki na rodziców dziecka jako jego prawnych przedstawicieli może nawet zostać nałożona grzywna. Warto także pamiętać o tym, że uczniowi, który był nieobecny na ponad 50% lekcji grozi nieklasyfikowanie, a więc brak promocji do kolejnej klasy.

Dlatego właśnie usprawiedliwienie nieobecności w szkole jest tak istotne. Niestety nie ma przepisów regulujących wyraźnie tę kwestię. Według wspomnianej Ustawy o prawie oświatowym każda szkoła indywidualnie ustala sposób usprawiedliwiania absencji ucznia. Zapisy umieszczone w oficjalnym statucie szkoły są wiążące i należy się do nich stosować, a informują najczęściej o terminie i formie dostarczenia usprawiedliwienia (np. w ciągu 7 dni od powrotu, pisemnie lub e-mailowo). Co ciekawe, nie istnieje przepis, zgodnie z którym szkoła mogłaby się domagać usprawiedliwienia od lekarza. Ponieważ to rodzic lub opiekun prawny odpowiada za dziecko, to powinien wystarczyć jego wniosek (najczęściej pisemny) o usprawiedliwienie. Oznacza to, że wyłącznie rodzic może usprawiedliwić nieobecność w szkole ucznia, ale stosując się do wewnętrznego regulaminu szkoły w tym zakresie.

Zobacz: Zwolnienie z WF – kto może je wystawić? Jak uzyskać zwolnienie całoroczne? Procedura może zostać utrudniona

Usprawiedliwienie nieobecności w szkole – powody

Powody nieobecności w szkole mogą być rozmaite. Jednak zdecydowanie najczęściej jest to po prostu choroba lub chwilowa niedyspozycja. Dziecko nie musi przychodzić do szkoły jeśli np. źle się czuję, jest przeziębione, złapało infekcję lub ma migrenę. Może również zostać w domu w przypadku nasilenia się objawów jakiejś przewlekłej choroby. W takich sytuacjach, zwłaszcza jeśli dolegliwości są silne, dziecko zazwyczaj trafia do lekarza. Na wizycie może otrzymać stosowne zaświadczenie, które następnie może przedstawić w szkole, jednak nie ma takiego obowiązku. Wystarczy, że o chorobie dziecka poświadczy rodzic lub opiekun prawny. Szkoła nie ma prawa domagać się usprawiedliwienia od lekarza. Uczeń może również nie pojawić się w szkole z powodu złego samopoczucia czy pogorszenia się stanu psychicznego (np. depresja, lęki, ataki paniki) i tak samo jak w przypadku innych dolegliwości odpowiednie usprawiedliwienie dostarcza rodzic (zaświadczenie od psychiatry lub psychologa będzie opcjonalne).

Kolejnym powodem nieobecności ucznia w szkole są różnego rodzaju wydarzenia i sprawy rodzinne – rodzice piszą usprawiedliwienie z powodu pogrzebu czy ślubu. Absencja może być także spowodowana np. przeprowadzką lub remontem, kiedy przygotowanie się do zajęć jest utrudnione. 

Często uczniowie opuszczają zajęcia również ze względu na wizyty u lekarzy specjalistów, np. laryngologa, ginekologa czy stomatologa. Poza tym zdarzają się oczywiście sytuacje losowe, które nie pozwalają dziecku dotrzeć na lekcje, czyli przede wszystkim wypadki, urazy lub awarie w komunikacji miejskiej.

Niektóre dziewczynki, które bardzo źle znoszą dolegliwości podczas miesiączki, chcą w tym czasie pozostać w domu. Często cierpią w tych dniach z powodu ostrych bólów brzucha, głowy, a nawet wymiotów czy omdleń. W takiej sytuacji rodzic także może napisać stosowne usprawiedliwienie z powodu niedyspozycji.

Zobacz: Dzielenie na sylaby – pierwsze kroki do nauki czytania. Jak wygląda podział na sylaby?

Powody na usprawiedliwienie nieobecności w szkole – lista

• choroba,
• kontuzja,
• złe samopoczucie,
• pobyt w szpitalu,
• ustalona wizyta lekarska lub badania specjalistyczne,
• nagłe zdarzenie losowe w rodzinie (wypadek, pogorszenie stanu zdrowia),
• rodzinna uroczystość (np. chrzciny, ślub, pogrzeb),
• problemy z komunikacją miejską (np. opóźnienie pociągu/autobusu),
• awaria samochodu (którym rodzic dowozi dziecko do szkoły),
• korki,
• konieczność załatwienia sprawy urzędowej,
• konieczność nagłego wyjazdu z powodu spraw rodzinnych.

W usprawiedliwieniu powinny się oczywiście znaleźć nie tylko powody nieobecności w szkole, ale także wszystkie podstawowe dane, czyli:

• data i miejscowość,
• imię i nazwisko dziecka,
• okres nieobecności (daty),
• czytelny podpis rodzica/opiekuna prawnego.

Wzór usprawiedliwienia znajdziesz pod tym linkiem.

Nieobecność z powodu choroby

Zdecydowanie najczęściej uczniowie opuszczają zajęcia z powodu rozmaitych dolegliwości. Zazwyczaj są to przeziębienia i grypy, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Czasem także drobne urazy i chwilowe bóle, np. migrenowe. Jeśli dziecko choruje przewlekle i zdarzają się okresy zaostrzenia objawów, także konieczne jest, aby pozostał w domu. Zazwyczaj rodzic informuje szkołę, jaka jest sytuacja i że mogą zdarzać się nagłe nieobecności. Często się jednak zdarza, że nauczyciele nie chcą przyjmować usprawiedliwień od rodzica, jeśli okres nieobecności był dłuższy niż dwa tygodnie i proszą o zwolnienie od lekarza. Jest to jednak działanie niezgodne z obowiązującym prawem, które w żaden sposób nie upoważnia szkoły do żądania zaświadczeń medycznych. Wystarczy, że usprawiedliwienie nieobecności w szkole złoży rodzic lub opiekun prawny dziecka. Musi być ono jednak zgodne ze statutem.

Sprawdź: Epoki literackie po kolei. Wszystko, co trzeba wiedzieć, w pigułce!

Usprawiedliwienie nieobecności w szkole z powodu spraw rodzinnych

Często zdarza się, że konieczne jest usprawiedliwienie nieobecności w szkole spowodowanej różnymi przyczynami rodzinnymi. Podobnie jednak jak w przypadku choroby sposób dostarczenia usprawiedliwienia odnajdziemy w statucie szkoły. Zazwyczaj przewiduje on takie sytuacje i wystarczy, że rodzic umieści “sprawy rodzinne” jako powód absencji. Usprawiedliwienie np. z powodu pogrzebu czy wyjazdu rodzinnego również zalicza się do tej kategorii i z reguły nie jest konieczne podawanie szczegółów, jeśli rodzic nie chce.

Zobacz: Jak napisać rozprawkę? Poznaj najważniejsze zasady pisania rozprawki. Kluczowy jest schemat

Jak usprawiedliwić nieobecność w szkole? [WZÓR]

Szczegółowe kwestie związane z formą usprawiedliwienia nieobecności są określane oddzielnie przez każdą szkołę w jej statucie. Jeśli nie jesteśmy pewni, jaki usprawiedliwienie powinniśmy dostarczyć do danej szkoły, można zajrzeć do jej regulaminu, zadzwonić z pytaniem do sekretariatu lub poprosić dziecko, aby uzyskało odpowiednie informacje od wychowawcy. Najczęściej jednak nie jest to konieczne, ponieważ większość szkół akceptuje tradycyjne usprawiedliwienie napisane przez rodzica — na pewno w formie papierowej, a w niektórych placówkach również za pośrednictwem dziennika elektronicznego.

Usprawiedliwienie takie najczęściej powinno zawierać kilka ważnych informacji, czyli imię i nazwisko ucznia, datę napisania, okres nieobecności i powód nieobecności, a także podpis rodzica. Wszystkie szczegóły reguluje jednak każda placówka indywidualnie i warto się z nimi zapoznać, ponieważ nauczyciel ma prawo odrzucić usprawiedliwienie, jeśli zostanie złożone po regulaminowym terminie, w nieodpowiedniej formie lub uzasadnienie nie spełnia kryteriów wewnątrzszkolnych.

Sprawdź: Rada rodziców – czy składki są obowiązkowe? Sprawdź, na co idą środki zbierane na komitet rodzicielski

Jak zgłosić nieobecność dziecka w szkole?

Tę kwestię szczegółowo reguluje każdy szkolny statut. Jednak jeśli wiemy, że nieobecność związana np. z chorobą będzie dłuższa, warto napisać wiadomość wychowawcy za pomocą e-dziennika. Podobnie jeśli planujemy wyjazd z powodów rodzinnych również można poinformować o tym wychowawcę z uprzedzenie, ale nie ma takiej konieczności. Termin składania usprawiedliwienia zależy od konkretnej szkoły (np. 7 lu 14 dni).

Zobacz: Minimalna temperatura w szkole. Ile powinno być stopni, aby lekcje się odbyły? MEiN podaje konkretne wytyczne

Jak napisać usprawiedliwienie na e-dzienniku?

Jeśli dana placówka zezwala na wysyłanie usprawiedliwień drogą elektroniczną, to wystarczy w e-dzienniku skorzystać ze skrzynki e-mailowej i napisać wiadomość do wychowawcy. Treść takiego usprawiedliwienia będzie identyczna jak w przypadku tradycyjnego pisanego na kartce (data, termin nieobecności, powód itd).

Zobacz: Środki stylistyczne i ich funkcje [podział, rodzaje oraz przykłady środków stylistycznych]

Usprawiedliwienie nieobecności w szkole z powodu wyjazdu

Większość placówek w swoim regulaminie zezwala na usprawiedliwienie dłuższej nieobecności dziecka powodowanej wyjazdem rodzinnym. Należy jednak pamiętać, że nie powinien być to stale powtarzający się powód. Częste wyjazdy mogą być potraktowane jako unikanie przez ucznia obowiązków.

Sprawdź: Co to są głoski i jak je liczyć? Sprawdź, czym różni się głoska od litery!

Rodzice pytają, co napisać w usprawiedliwieniu do szkoły: