Tiki nerwowe: skąd się biorą i jak sobie z nimi poradzić?

Jakie są najczęściej występujące tiki nerwowe?

Wśród tików nerwowych rozróżnia się ich kilka rodzajów, w zależności od tego, jaka czynność jest powtarzana. Tiki nerwowe dzieli się ogólnie na wokalne oraz ruchowe. Najczęstsze tiki to wzruszanie ramionami, częste mruganie, wysuwanie języka, przewracanie oczami, potrząsanie głową, a także pokrzykiwanie, chrząkanie, syczenie, prychanie oraz węszenie. U niektórych osób tiki nerwowe przybierają postać naśladowania zachowań i gestów innych osób albo mimowolnego gładzenia odzieży lub dotykania określonych części ciała.

Tiki nerwowe u dzieci: skąd się biorą?

Tiki nerwowe czasami, zwłaszcza u dzieci, pojawiają się nagle i pozornie nie mają żadnej przyczyny. Wystąpienie tików nerwowych może być związane z pewnymi schorzeniami, między innymi zespołem Tourette’a, chorobą Parkinsona, porażeniem mózgowym, chorobą Huntingtona albo innymi chorobami, które powodują uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego. Tiki nerwowe mają również związek z kwestiami genetycznymi, bowiem występują o wiele częściej u osób, u których w rodzinie ktoś cierpiał na takie mimowolne, powtarzające się ruchy.

Oprócz tego, wzmożenie pojawiania się tików może być spowodowane zażywaniem różnorodnych substancji psychoaktywnych. U osób, które mają skłonności do pojawiania się tików, mogą one występować na skutek silnego stresu, przemęczenia albo poczucia niepokoju. Tiki mogą zostać nasilone zarówno przez negatywne, jak i pozytywne emocje. Bardzo często próby powstrzymania się od tiku powodują, że staje się on jeszcze bardziej nasilony.

Leczenie tików nerwowych: kiedy należy zwrócić się do lekarza?

U dzieci tiki nerwowe często pojawiają się w okresie dojrzewania i wraz z wiekiem zanikają samoistnie. Jeśli zauważysz u swojego dziecka tiki, bacznie je obserwuj, ponieważ to głównie obserwacja jest kluczem do postawienia diagnozy i zastosowania odpowiedniego leczenia. Ze względu na to, że tiki u dzieci bardzo często stają się powodem do wyśmiewania i powodują złe samopoczucie dziecka, należy w takiej sytuacji okazać wiele taktu i zrozumienia. Jeżeli dziecko samo nie jest świadome występowania tiku, najlepiej nie zwracać mu na to uwagi, żeby dziecko nie czuło się z tego powodu zawstydzone. Zachowuj się tak, jakby dziecko nie miało żadnych mimowolnych odruchów, ponieważ zazwyczaj, gdy nie zwraca się na nie uwagi, mijają samoistnie. Poproś również wszystkich domowników i gości, którzy do Was przychodzą, żeby ignorowali tiki.

Zazwyczaj, jeśli tiki nie wpływają istotnie na życie pacjenta, leczenie nie jest konieczne. Bardzo ważne jest jednak właściwe podejście do dziecka. W żadnym wypadku nie należy malucha karcić, krzyczeć na niego albo wyśmiewać. Jeżeli dziecko samo zauważy, że ma tiki albo zauważysz, że coś je nęka, wytłumacz, że to tylko przejściowa dolegliwość, która z czasem minie. W takiej sytuacji przede wszystkim wspieraj dziecko i okazuj mu zrozumienie.

Poza tym, zadbaj o to, żeby w Waszym domu panowała spokojna atmosfera, w której maluch czuje się pewnie i nie jest narażony na stres czy konflikty. Bardzo ważne jest również to, żeby dziecko miało ustalony harmonogram dnia i wiedziało, co mu wolno, a czego nie. Brak konsekwencji w wychowaniu, chaos i brak rutyny w życiu malca bardzo często wpływają na to, że nie czuje się on bezpieczny, co może nasilać występowanie tików.

W sytuacji, gdy tiki utrzymują się dłużej niż 12 miesięcy, mówi się o nich, że są przewlekłe i wówczas można się zastanowić nad podjęciem leczenia. Szczególnie, jeśli z występowaniem tików wiążą się na przykład problemy z zawieraniem nowych znajomości, utrzymaniem więzi albo tiki ograniczają chorą osobę w jakiś inny sposób, należy zabrać dziecko do lekarza.

Tiki: leczenie

Jeśli Wasze dziecko ma tiki nerwowe, możecie wpłynąć na to, żeby występowały one rzadziej. W tym celu należy jak najbardziej ograniczyć czynniki, które wywołują tiki. W związku z tym, w miarę możliwości, dziecko powinno unikać sytuacji, w których się denerwuje, czuje się zestresowane albo zawstydzone. Często dobre efekty przynosi stosowanie ćwiczeń relaksacyjnych, które dobrze wpływają na rozładowanie stresu i pozwalają rodzić sobie z nerwowymi sytuacjami.

Leczenie tików obejmuje głównie psychoterapię, leczenie farmakologiczne podejmuje się jedynie w bardzo zaawansowanych przypadkach. Zazwyczaj wstępną diagnozę stawia lekarz pediatra, który podczas wizyty na pewno zapyta Was o to, jak często występują tiki, czy pojawiają się w jakichś konkretnych sytuacjach oraz co może wywoływać u dziecka stres. Czasami konieczna jest wizyta u neurologa, który może zlecić dodatkowe badania, takie jak na przykład rezonans magnetyczny, elektroencefalografia albo tomografia komputerowa.