Nietolerancja fruktozy [objawy, badania i dieta]

Uczulenie na fruktozę – czym jest?

Fruktoza jest cukrem znajdującym się w owocach. Zdrowy organizm wchłania ją podczas trawienia za pomocą komórek wyścielających jelito, a następnie przekierowuje do krwioobiegu. Trawienie fruktozy, a więc jej resorpcja z jelita do krwi odbywa się dzięki transporterom glikoproteinowym o nazwie GLUT-5. Nietolerancja cukrów owocowych polega na zaburzeniach działania tych transporterów – zahamowaniu aktywności lub całkowitym jej braku. Objawy nietolerancji fruktozy mają miejsce, gdy cukier owocowy pojawia się w końcowym odcinku przewodu pokarmowego.

Pierwszym rodzajem schorzenia jest wrodzona nietolerancja fruktozy u dzieci. Jest ona uwarunkowana genetycznie i może stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Kolejny rodzaj to zespół złego wchłaniania fruktozy. Wynika on z niedoboru białka transportującego fruktozę przez błonę komórkową.

Sprawdź: Dlaczego dziecko nie przybiera na wadze?

Nietolerancja fruktozy – objawy

Kiedy fruktoza nie zostanie wchłonięta z przewodu pokarmowego do krwi, trafia ona do jelita grubego, gdzie dochodzi do fermentacji bakteryjnej. Jej wynikiem są gazy: metan, wodór oraz dwutlenek węgla, jak również krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe.

Gazy w wysokim stężeniu są przyczyną występowania:

• bólów głowy;
• wzdęć;
• nabrzmiałości brzucha;
• mdłości;
• uczucia przepełnienia.

Kwasy tłuszczowe przyspieszają perystaltykę jelit, w wyniku czego dochodzi do biegunek.

Nietolerancja fruktozy nie daje jedynie objawów ze strony przewodu pokarmowego. Wiąże się ona najczęściej z szeregiem zaburzeń dodatkowych:

• współistnieniem innych nietolerancji pokarmowych;
• pogorszonym samopoczuciem;
• brakiem nastroju;
• występowaniem stanów depresyjnych;
• niedoborem cynku;
• zaburzeniami snu;
• zawrotami i bólami głowy;
• stresem;
• dusznościami;
• podatnością na infekcje.

Fruktozemia, a więc wrodzona nietolerancja fruktozy charakteryzuje się przede wszystkim niechęcią do słodkich pokarmów. Dodatkowo jej objawami są:

• ciężka hipoglikemia;
• wymioty;
• powiększenie wątroby;
• żółtaczka;
• krwotoki;
• objawy infekcji układu moczowego.

Zobacz też: Zaburzenia integracji sensorycznej (SI)- [objawy, przyczyny i ćwiczenia]

Nietolerancja fruktozy – dieta

Odpowiednio dobrana dieta przy nietolerancji fruktozy wydaje się być czynnikiem niezbędnym dla pozbycia się problematycznych objawów. Najczęściej stosuje się dietę eliminacyjną, która polega na spożywaniu mocno ograniczonej ilości fruktozy. Każdy pacjent posiada inny prób pojawienia się dolegliwości alergicznych.

Zleca się, aby pacjenci ze stwierdzoną nietolerancją fruktozy spożywali i pili:

• naturalna wodę mineralną/źródlaną;
• niesłodzone herbaty różnego rodzaju;
• wędliny;
• naturalne produkty mleczne;
• naturalne sery;
• jaja;
• tłuszcze roślinne;
• produkty zbożowe niskiej zawartości fruktozy.

Zasadniczo nie istnieją owoce bez fruktozy. Nie oznacza to, że należy z nich zrezygnować zupełnie. Warto jednak sięgać po te, które zawierają nieznaczne ilości tego składnika lub w swoim składzie posiadają równoważącą fruktozę glukozę.

Przy alergii pokarmowej dobrze jest również gotować warzywa. Podczas obróbki termicznej zmniejszona zostaje zawartość cukru owocowego.

Co do zasady, produkty z mąki pełnoziarnistej zawierają zdecydowanie mniej fruktozy niż ich odpowiedniki wykonane z mąki białej.Dobrze więc mieć to na uwadze, kiedy wybieramy produkty piekarnicze, a zwłaszcza ciasta. Przy nietolerancji fruktozy te ostatnie nie powinny zawierać w swoim składzie owoców.

Cynk oraz kwas foliowy to składniki, o które warto poszerzyć dietę, kiedy dotyka nas nietolerancja fruktozy. Probiotyk również będzie dobrym rozwiązaniem, gdyż zawiera w swoim składzie żywe kultury bakterii oraz drożdże odbudowujące uszkodzoną mikroflorę jelit.

Dieta eliminacyjna może być zbyt uboga i powodować braki niezbędnych witamin i minerałów. Dobrym pomysłem będzie więc suplementacja izomerazy ksylozy. To substancja przekształcająca nietolerowaną fruktozę w dobrze przyswajalną glukozę. Składnik nie jest wytwarzany w naturalny sposób przez organizm, dlatego należy go dostarczyć z zewnątrz. Kapsułka zażyta na piętnaście minut przed posiłkiem sprawi, iż fruktoza zostanie wyeliminowana w jelicie cienkim. Dzięki temu unikniesz objawów zaburzeń w jej wchłanianiu.

Zobacz również: Rodzice zaskoczeni! To są najlepsze nalewki mające właściwości lecznicze

Nietolerancja fruktozy – badania

Aby zdiagnozować problem nabytej nietolerancji fruktozy wykonuje się test na nietolerancję fruktozy – wodorowy test oddechowy.Opiera się ona na założeniu, że ludzki organizm nie wytwarza samodzielnie wodoru. Test polega na zmierzeniu zmiany w stężeniu wodoru w powietrzu wydychanym przez pacjenta przed oraz po doustnym podaniu stężonego cukru owocowego.

Aby potwierdzić podejrzenie fruktozemii oznacza się aktywność enzymu aldolazy fruktozo-1-fosforanowej w wątrobie. W tym celu w sposób przezskórny pobiera się fragment tego narządu. Kolejnym sposobem jest wykonanie testu krwi obciążenia fruktozą. Można tez wykonać badanie genetyczne.

Zobacz również: Ból odbytu u dziecka [pieczenie, kłucie, skurcze w odbycie u dziecka]

Rodzice pytają:

Nietolerancja fruktozy – jak sprawdzić, czy cierpię na tę przypadłość?

Wrodzona nietolerancja fruktozy diagnozowana jest najczęściej u dzieci zaraz po odstawieniu mleka matki. Te najczęściej wykazują niechęć do zjadania słodkich potraw. Dodatkowo można wykonać test genetyczny, test krwi lub pobrać do badań fragment wątroby.

Nabyta nietolerancja fruktozy wykrywana jest przy pomocy wodorowego testu oddechowego. Warto go wykonać, jeśli cierpisz na nawracające: biegunki, bóle głowy, mdłości, wzdęcia i uczucie przepełnienia.

Nietolerancja fruktozy – co jeść przy alergii na fruktozę?

Nietolerancja fruktozy wcale nie oznacza konieczności zrezygnowania z większości pokarmów. Warto jednak swoją dietę skonsultować z lekarzem, aby wspólnie dobrać ilość fruktozy będącą nieszkodliwą dla organizmu. Nietolerancja jakiegoś ze składników pokarmowych nie oznacza bowiem konieczności całkowitej rezygnacji z jego spożywania, a jedynie przymus ograniczenia jego ilości w diecie.

Warto zwrócić uwagę, aby w codziennej diecie znalazły się produkty, w których ilość fruktozy zrównoważona jest podobną ilością glukozy, przykładowo:

• roszponka;
• seler;
• szpinak;
• morele;
• śliwki;
• nektaryny;
• owoce jagodowe;
• cytrusy;
• kiwi;
• ananasy.

Warzywa dobrze jest poddawać obróbce termicznej, ponieważ wówczas zmniejszeniu ulega ilość cukru owocowego.

Produkty z mąki białej warto zamieniać tymi wykonanymi z mąki pełnoziarnistej, a kiedy chcemy zjeść posiłek bogaty we fruktozę, to dobrze spożyć przed nim glukozę.