Jak zbić gorączkę? 10 sposobów na zbijanie gorączki u dzieci i kobiet w ciąży

Jak zbić gorączkę?

Gorączka jest naturalną reakcją obronną organizmu na atak wirusów, bakterii, grzybów, alergenów lub na obecność ciał obcych. Gorączka u dzieci może mieć wiele źródeł. Podwyższona temperatura może pojawić się po szczepieniu oraz podczas ząbkowania. Może towarzyszyć również trzydniówce, zapaleniu ucha, infekcji rotawirusami, przeziębieniom i grypie. Gorączka u dziecka pojawia się również przy okazji chorób takich jak odra, świnka, różyczka, ospa wietrzna.

Temperatura powyżej 37°C jest jedynie stanem podgorączkowym. To jeszcze nie gorączka! Od ilu stopni o niej mówimy? Z gorączką mamy do czynienia wtedy, kiedy temperatura ciała przekroczy 38°C.  Zarówno w przypadku dzieci, jak i kobiet w ciąży poza lekami na gorączkę warto posiłkować się domowymi sposobami na zbicie gorączki. Jak najszybciej zbić gorączkę i kiedy podać leki?

Jak mierzyć temperaturę u dziecka?

Chcąc określić, czy nadszedł moment, kiedy konieczne jest zbicie gorączki u dziecka, najpierw musimy ją prawidłowo zmierzyć. Istnieje wiele sposobów na mierzenie temperatury ciała u dzieci. Można to zrobić tradycyjnie na czole, używając do tego celu klasycznego termometru elektronicznego. Bardzo wygodne i polecane przez mamy i lekarzy są termometry douszne na podczerwień. Ich wadą jest jednak to, że pomiar może być niedokładny, dlatego gorączkę w uchu najlepiej jest zmierzyć kilkakrotnie i za pewny uznać najwyższy wynik. Chcąc zmierzyć dziecku temperaturę można wykorzystać również termometr w smoczku.

Najbardziej wiarygodnym sposobem pomiaru temperatury u niemowląt jest zmierzenie jej w odbycie. W tym celu należy wsunąć końcówkę termometru elektronicznego nasmarowanego tłustym kremem do odbytu dziecka. Wystarczy pod nóżki i pupę podłożyć pieluszkę tetrową. Jeśli temperatura mierzona w odbycie wynosi od 36,6 do 38°C, przyjmuje się, że dziecko nie ma gorączki, przy czym od 37,2 do 38°C mówimy o stanie podgorączkowym. Jeśli pomiar temperatury w odbycie wskaże 38,5°C, mówimy o gorączce u niemowlaka.

Na pewno nie powinno się już używać termometru rtęciowego, który jest zakazany i wycofany z UE. Gwarancji prawidłowego pomiaru nie dają również paski przykładane do czoła, kiedyś tak popularnie stosowane przez rodziców.

Kiedy zbijać gorączkę?

Jako że gorączka jest odpowiedzią organizmu na atak drobnoustrojów, warto dać ciału szansę na reakcję, zanim bezwzględnie ukrócimy jego starania zażywając tabletkę przeciwgorączkową. Podwyższona temperatura ciała wpływa dobroczynnie na tworzenie się przeciwciał i niszczy wirusy. Dopiero przedłużająca się, wysoka gorączka (powyżej 39 stopni gorączki) jest dla ciała ogromnym wyzwaniem i trzeba podjąć odpowiednie kroki, aby ją zbić. Warto zaznaczyć, że ogólne reguły dotyczące temperatury ciała i gorączki nie dotyczą noworodków, które nie mają jeszcze w pełni wykształconego układu termoregulacji i temperatura od 37,5 do 38 stopni jest dla nich dopiero stanem podgorączkowym.

Jak zbić gorączkę u dziecka?

1. Jak obniżyć gorączkę? Zastosuj napary z ziół

Podczas gorączki dobrze jest przyjmować napary ziołowe, które mają działanie napotne, przeciwgorączkowe, wzmacniające lub wykrztuśne. Pozytywnie na organizm wpłyną napary z kwiatu lipy, bzu czarnego, liści malin czy ziela skrzypu. Małym dzieciom podajemy po 1-2 łyżki stołowe, starsze mogą wypić 1/3 szklanki ciepłego płynu. Natomiast dorośli spokojnie mogą przyjmować nawet 2 kubki naparów dziennie.

2. Kąpiel na zbicie gorączki u dziecka

To najpopularniejszy spośród domowych sposobów na zbicie gorączki. Kąpiel na zbicie gorączki u dziecka zaczynamy w wodzie o 1-2 stopnie chłodniejszej od temperatury ciała dziecka. Powinno być ono zanurzone aż po szyję. Następnie stopniowo dolewamy zimną wodę. Dziecko kładziemy do łóżeczka najlepiej tak, aby samo wyschło (nie wycieramy go szybko zaraz po kąpieli) i ubieramy dopiero po ok. 15 minutach. Tak przygotowana kąpiel pomoże w zwalczaniu gorączki, ale nie będzie szokiem dla malucha.

3. Zimne okłady na gorączkę

W zbiciu gorączki u niemowlaka i u dorosłego mogą być pomocne zimne okłady. Nie używamy ich jednak na czoło (obecnie lekarze krytykują tę metodę), jak robiły nasze babcie. Gdzie więc robić okłady na zbicie gorączki? Przykrywamy zimnym kompresem duże partie mięśni – kark, uda. Okłady na gorączkę u dziecka nie powinny być robione dłużej niż 15 minut. Okład może być zrobiony z ręczników lub przy użyciu specjalnego termofora z wkładem.

4. Jak zbić gorączkę? Mleko z miodem, czosnkiem i cytryną

Czosnek i miód mają właściwości przeciwbakteryjne, wypite z gorącym mlekiem i cytryną mocno rozgrzeją i sprawią, że dziecko zacznie się intensywnie pocić, a tym samym temperatura ciała się obniży. Taki wywar stymuluje też odporność. Warto podawać go dziecku nie tylko w gorączce, ale i podczas całej choroby.

5. Cytryna w skarpetkach na gorączkę

Tę metodę wiele osób poleca na internetowych forach dyskusyjnych dotyczących zbijania gorączki: pokrojoną w plastry cytrynę umieszczamy w woreczku, do którego wkładamy nogi. Zakładamy skarpetki. “Kompres” zostawiamy do momentu, aż cytryna ściemnieje.

6. Leki na zbicie gorączki

Jak najszybciej zbić gorączkę? Jeśli gorączka jest wysoka, szybko narasta i towarzyszą jej ostre objawy, dobrze jest skorzystać z leków przeciwgorączkowych. Leki dla dorosłych są inne niż dla dzieci. W przypadku niemowląt najlepiej spisują się czopki (skonsultuj z lekarzem i farmaceutą odpowiednie dawkowanie) oraz syropy, w przypadku dorosłych oczywiście tabletki. Zastrzyk na zbicie gorączki podawany jest jedynie w ostateczności.

7. Docieplanie i odkrywanie w zależności od temperatury

W stanie podgorączkowym najlepiej dziecko ciepło ubierać i okrywać, aby zwiększyć zewnętrznymi siłami temperaturę ciała – pomaga to organizmowi w walce z patogenami bez większego wysiłku. Natomiast przy wysokiej gorączce, mimo odczuwania zimna, dobrze jest przykryć dziecko jedynie prześcieradłem lub cienką kołderką. Dziecko ma zimne stopy? Docieplaj je termoforem lub butelkami z ciepłą wodą.

8. Nacieranie maścią bursztynową

Gorączka? Domowe sposoby to m.in. bursztyn, mający prozdrowotne właściwości. Maścią kilka razy na dobę smarujemy kark, okolice mostka, pachwiny, stawy skokowe, plecy wzdłuż kręgosłupa oraz nadgarstki.

9. Jak zbić gorączkę? Zrób kompres na łydki

Do tego celu najlepiej użyć bawełnianych podkolanówek, wcześniej odcinając nożyczkami część przeznaczoną na stopy – skarpety powinny ściśle przylegać do nogi od kostki do zgięć kolanowych. Skarpetę należy zmoczyć w zimnej wodzie, odcisnąć, wciągnąć na łydki dziecka, a następnie owinąć czymś suchym i przykryć kołdrą. Kompres należy pozostawić na 15-20 minut.

10. Okłady z octu na gorączkę

Dwa małe ręczniczki zamocz w misce wypełnionej octem jabłkowym, a następnie odciśnij nadmiar octu. Jeden z ręczniczków połóż na czole dziecka, a drugi na brzuszku. Okłady z octu zostaw na około godzinę. Problemem może być intensywny zapach octu, ale dziecko po kilku minutach powinno się do niego przyzwyczaić. Okłady z octu na gorączkę można też zrobić, gdy dziecko zaśnie.

Jak dbać o dziecko w czasie gorączki?

Zbicie gorączki to nie wszystko. Warto wiedzieć, jak pielęgnować gorączkujące dziecko. Mokre ubranka trzeba szybko, na bieżąco zmieniać, tak samo, jak przepoconą pościel. W pokoju nie powinno być za ciepło (najlepiej ok. 20 stopni) i dobrze jest nawilżać powietrze, żeby nie było zbyt suche. Możesz w tym celu skorzystać z nawilżacza lub powiesić na grzejniku mokry ręcznik. Konieczne jest oczywiście pozostawanie w łóżku, odpoczynek – najlepiej, aby chociaż jeden z rodziców został z maluchem w domu, aby pomógł mu należycie odpocząć.

Nawodnienie organizmu podczas gorączki jest sprawą priorytetową – szczególnie u dzieci i zwłaszcza, gdy gorączce towarzyszą wymioty lub biegunka. Jeśli dziecko jest karmione piersią, staraj się dostawiać je jak najczęściej, starszym podawaj wodę i herbatki. Na bieżąco sprawdzaj, czy nie pojawiają się pierwsze objawy odwodnienia. Zapytaj w aptece o elektrolity dla dzieci i niemowląt – ich lekko słony smak jest zminimalizowany przez smakowe dodatki (np. smak truskawkowy), przez co dzieci dość chętnie je piją.

Podczas gorączki ważne są nie tylko płyny, ale i lekka dieta. Naturalna jest niechęć do posiłków, dlatego nie należy zmuszać dziecka do jedzenia. Podczas gorączki należy zrezygnować z tłustych posiłków, wszelkich produktów odzwierzęcych (mięso, mleko, jajka, sery) czy przetworzonych i podawać dużo zup warzywnych, które nawadniają i sycą.

Jak zbić gorączkę w ciąży?

Gorączka w ciąży nie służy ani mamie, ani rozwijającemu się w niej życiu. Temperatura ciała powyżej 38 stopni jest największym zagrożeniem w I trymestrze, między czwartym a czternastym tygodniem ciąży. W tym okresie dochodzi do intensywnego rozwoju płodu i przedłużająca się gorączka może wpływać na zaburzenia w jego rozwoju, a nawet być przyczyną poronienia. W ciąży nie przyjmujemy jednak leków bez specjalistycznych konsultacji – dlatego, jeśli pojawi się u Ciebie gorączka lub trwający dłużej niż 3 dni stan podgorączkowy, koniecznie zgłoś się do lekarza. Zanim dojdzie do wizyty, stosuj domowe sposoby na zmniejszanie gorączki.

Gorączka. Kiedy do lekarza?

U dorosłego – kiedy gorączka jest wysoka, długotrwała i nie można jej zbić nawet lekami, a do tego towarzyszą jej inne dolegliwości, takie jak wymioty, biegunka, ostry kaszel czy nieżyt nosa. U dzieci do lekarza z gorączką idziemy w każdym przypadku, kiedy trwa dłużej niż 2 dni.

Jak zbić gorączkę? W zależności od jej przebiegu mamy dwie drogi działania: jeśli jest on łagodny i stopniowy, koniecznie wypróbujmy domowe sposoby na zbicie gorączki. Natomiast jeśli temperatura jest wysoka i rośnie szybko, należy od razu sięgnąć po leki przeciwgorączkowe. Obie drogi nie dotyczą kobiet w ciąży, noworodków i małych dzieci – tutaj w każdym przypadku konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Zdjęcie główne: colin leong @Flickr /CC