Cu + HNO3 – Jak zachodzi reakcja miedzi z kwasem azotowym?
Reakcje chemiczne, jak chociażby Cu + HNO3 potrafią być często bardzo ciekawe. Przeróżne eksperymenty, skutecznie zachęcają uczniów do nauki przedmiotu, jakim jest chemia. Mimo wszystko należy pamiętać, aby wykonywać je w warunkach, które zagwarantują potrzebne bezpieczeństwo. Jednak jak ta reakcja przebiega?
Cu + HNO3, czyli jak zachodzi reakcja miedzi z kwasem azotowym?
Sam eksperyment Cu plus HNO3 jest bardzo ciekawy, jednak potrafi być również bardzo niebezpieczny. Wszystko powinno być przeprowadzane w odpowiednich warunkach laboratoryjnych, najlepiej przez wykwalifikowanego chemika. Po wrzuceniu miedzi do kwasu azotowego zachodzi reakcja, która powoduje roztwarzanie się miedzi, w wyniku czego kwas zmienia kolor na zielony, wchodzący nawet w turkus.
Warto wspomnieć, że temperatura kwasu ma wpływ jedynie na szybkość przeprowadzania reakcji. Oznacza to tyle, że w temperaturze pokojowej reakcja będzie zachodzić nieco wolniej. Dosłownie w tym samym czasie, zaczyna wytwarzać się tlenek azotu (II) w przypadku kwasu rozcieńczonego: 3Cu + 8HNO3 –> 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O, lub dwutlenek azotu (IV) w przypadku kwasu stężonego: Cu + 4HNO3 –> Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O. Należy pamiętać, że dwutlenek azotu (NO2) jest toksyczną substancją o brunatnym zabarwieniu.
Dłuższe obcowanie z tym gazem może powodować podrażnienia dróg oddechowych, co może być bardzo groźne dla osób z astmą i chorobami płuc. Doprowadza również do problemów z odpornością, co może ułatwić wszczęcie infekcji. Dlatego bardzo często, podczas przeprowadzania eksperymentu Cu + HNO3 używa się odpowiedniego systemu cyrkulacji powietrza, który umożliwia natychmiastowe pozbycie się ulatniającego się gazu. Ciekawostką jest to, że dwutlenek azotu jest jednym z głównych składników smogu fotochemicznego, a jego obecność jest głównie zauważalna w miastach o zwiększonym natężeniu ruchu drogowego.
Zobacz też: Liczby po angielsku. Jak czytamy i piszemy liczby po angielsku?
Cu + HNO3 stężony
Jeśli zostanie przeprowadzona reakcja miedzi z kwasem azotowym, który jest stężony jonowo, to możliwe będą następujące obserwacje:
- Zachodzi ulotnienie się miedzi, co skutkuje zmianę koloru kwasu na zielony, wchodzący nawet w turkus.
- Oprócz tego, z probówki zacznie ulatniać się brunatny gaz, dokładniej dwutlenek azotu, który jest substancją silnie toksyczną.
- Warto też przypomnieć o wzorze na reakcję Cu + HNO3, który został stężony jonowo: Cu + 4HNO3 –> Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O gdzie Cu to miedź, HNO3 to kwas azotowy, a NO2 to dwutlenek azotu.
Należy jednak pamiętać o należytej ostrożności, aby eksperyment przebiegł bezpiecznie. Różnica w przypadku stężonego i rozcieńczonego kwasu jest taka, że w jednym od razu powstanie dwutlenek azotu, natomiast w drugim, tlenek azotu, który praktycznie w tym samym momencie wejdzie w kontakt z tlenem, tworząc również dwutlenek azotu. W przyrodzie istnieją jedynie przypadki wydobywania się samego dwutlenku azotu. Pochodzi on głównie ze spalin, ale może się również ulatniać, chociażby z wulkanów.
Sprawdź: Jakie są samogłoski? Ich rola i rodzaje. Jak nauczyć dziecko wymowy samogłosek?
Cu + HNO3 – rozc
W przypadku, gdy miedź wejdzie w kontakt z rozcieńczonym kwasem azotowym, powstaje reakcja opisana następującym wzorem: 3Cu + 8HNO3 –> 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O. Obserwacje z niej wynikające, prezentują się w następujący sposób:
Miedź się roztworzy, powodując zmianę koloru kwasu na zielony, wchodzący w turkus.
Nastąpi wydzielenie się bezbarwnego gazu, zwanego tlenkiem azotu, który szybko wejdzie w kontakt z tlenem, powodując powstanie toksycznego brunatnego obłoczka, zwanego dwutlenkiem azotu.
Warto przypomnieć o fakcie, że w wyniku reakcji Cu + HNO3, który został rozcieńczony jonowo, powstaje dwutlenek azotu, który jest niebezpieczną substancją. Powinno się ją jak najszybciej odprowadzać z pomieszczenia, aby nie narazić się na jego oddziaływanie.
Zobacz również: Rzeczownik: Odmiany, rodzaje, podział i formy rzeczowników
Cu + HNO3 – bilans elektronowy
Aby obliczyć bilans elektronowy, należy wykonać następujące równania:
- Cu + HNO3(rozc.) → Cu(NO3)2 + NO + H2O
- Cu → Cu(2+) + 2e /*3
- NO(3-) + 4H(+) + 3e → NO + 2H2O/*2
- 3Cu → 3Cu(2+) + 6e
- 2NO(3-) + 8H(+) + 6e → 2NO + 4H2O
- 3Cu + 8HNO3(rozc.) → 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O
Wynikiem jest bilans elektronowy Cu + HNO3.
Sprawdź: Ile kartkówek i sprawdzianów może być w tygodniu? [Prawa Ucznia]
Rodzice pytają:
Oczywiście, że reakcja Cu plus HNO3 zachodzi. Niezależnie od tego, czy kwas azotowy jest rozcieńczony, czy stężony, reakcja i tak przebiegnie pomyślnie.
Zobacz też:
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
Czy egzaminatorzy naciągają punkty na maturze? Uczniowie liczą na przychylność komisji zwłaszcza z jednego przedmiotu
Czy chłopcu daje się kwiaty na Komunię? Dodatki do prezentu powinny być dostosowane do okazji
Jak się ubrać na Komunię jako gość? Sprawdź, jak dopasować strój do okazji i uniknąć modowego faux pas
Czy nauczyciele widzą wyniki matur? Uczniowie zastanawiają się, czy rezultaty egzaminów są tajne
Wierszyk na Komunię. Jakie teksty wykorzystać z okazji I Komunii?
- Rodzice.pl
- Starsze dziecko
- Edukacja i psychologia
- Cu + HNO3 – Jak zachodzi reakcja miedzi z kwasem azotowym?
Dyskalkulia [przyczyny, objawy, test i ćwiczenia]
Coraz częściej u dzieci obserwuje się poważne problemy z nauką matematyki, których źródłem może być dyskalkulia. Nie chodzi tu jedynie o problemy z nauką rozwiązywania równań czy innych skomplikowanych działań,...
Czytaj dalej →Finanse dla dzieci: jak rozmawiać z dzieckiem na temat pieniędzy?
Coraz więcej rodziców zmaga się z problemem niezliczonych próśb dzieci o kupno kolejnych zabawek, gadżetów i realizację innych zachcianek. Argument dzieci jest zwykle jeden „bo Jaś to ma”. Rodzice stają...
Czytaj dalej →Miażdżąca ocena nauczyciela: Udają, że uczą się wszystkiego!
Oceny systemu edukacyjnego niejednokrotnie słyszeliśmy z ust rodziców oraz uczniów. Tym razem swoje zdanie na temat sposobu nauki w polskich szkołach oraz postaw uczniów wyraził jeden z nauczycieli, który ma...
Czytaj dalej →Dzień Edukacji Narodowej
Czy w Dzień Edukacji Narodowej idzie się do szkoły? Na przekór marzeniom uczniów: tak! Niemniej 14 października, w Dzień Edukacji Narodowej czeka na nich wiele atrakcji i niespodzianek. Jakich? Łapcie...
Czytaj dalej →“Darmowa” edukacja? Jakie dodatkowe opłaty wymyślają nauczyciele?
Początek roku szkolnego oznacza spore obciążenia finansowe dla rodziców. Zakup plecaka, kapci oraz zeszytów – to wszystko kosztuje. Na domiar złego już na pierwszym zebraniu w szkole rodzice dowiadują się...
Czytaj dalej →Kalendarz roku szkolnego 2017/2018
Wakacje się skończyły, lato dobiega końca. Niemal wszyscy zastanawiamy się, jak to jest możliwe i gdzie się podział upływający czas. Głowy dzieci w wieku szkolnym i ich rodziców są zaprzątnięte...
Czytaj dalej →Szkoła prosi o pisemną zgodę na kary cielesne. Co trzeci rodzic się zgadza. A co Wy byście zrobili?
Kary cielesne i straszenie linijką przez nauczycieli w polskich szkołach to już przeszłość. Okazuje się jednak, że nie wszędzie tak jest. Dla niektórych rodziców list od szkoły z pytaniem o...
Czytaj dalej →Nauka angielskiego: rewolucyjna metoda Disney English?
Czy można nauczyć się języka siedząc w szkolnej ławce? Być może tak, ale gdy o tym myślę, przypominają mi się lekcje łaciny, które miałam w szkole średniej. Nigdy nie miałam...
Czytaj dalej →Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne. Na czym polegają? To wiedza przydatna dla rodziców
Maluchy w wielu szkolnym i przedszkolnym stają przed ogromną ilością wyzwań. Te pierwsze lata edukacji szkolnej mają niebagatelny wpływ na kształtowanie osobowości dziecka. Pierwsze sukcesy, pochwały i wiara we własne...
Czytaj dalej →Powrót do szkoły? Czas pomyśleć o wyprawce dla ucznia!
“Propozycja zakupu podręcznika?! To chyba znak, że kończą się wakacje.” – zauważyła moja koleżanka nerwowo zerkając na telefon, na którym właśnie odebrała wiadomość od członków trójki klasowej. Nie da się...
Czytaj dalej →Skarga na nauczyciela: Jak napisać skargę na nauczyciela? [wzór]
Nieetyczne zachowania nauczycieli wobec uczniów nie powinny być pozostawione bez naszej reakcji. Skarga rodzica na nauczyciela jest w takich sytuacjach więcej niż konieczna – w końcu chodzi o nasze dziecko....
Czytaj dalej →Nowe opłaty za przedszkole w 2018 są niekorzystne dla rodziców
1 stycznia weszły w życie nowe opłaty za przedszkole. Zmiany, które wchodzą w życie w 2018 nie są korzystne dla rodziców. Jak naliczano do tej pory opłatę za przedszkole? W...
Czytaj dalej →Prezenty dla nauczycieli na zakończenie roku szkolnego: To jakaś szopka!
Zakończenie roku szkolnego zbliża się wielkimi krokami i, jak co roku w większości szkół, nauczyciele zostaną obdarowani przez uczniów upominkami. Jakimi? Rodzice na forach internetowych grzmią: To jakaś szopka!. Kwiaty,...
Czytaj dalej →Zakończenie roku szkolnego 2019: Czy rok szkolny może zostać przedłużony w związku ze strajkiem nauczycieli?
Zakończenie roku szkolnego co roku przypada na trzeci piątek czerwca. Jak będzie w 2019? Czy trwający 19 dni strajk nauczycieli może wpłynąć na przesunięcie zakończenia szkoły i czy dzieci mogą...
Czytaj dalej →Koniec roku szkolnego 2020
Ferie zimowe we wszystkich rejonach Polski już się zakończyły – czas pomyśleć o wakacjach! Kiedy wypada koniec roku szkolnego 2020, a tym samym ile dni zostało jeszcze do końca roku...
Czytaj dalej →