Urlop macierzyński właśnie się skończył, a ty chcesz – albo musisz – zostać z dzieckiem w domu na dłużej. Czy w tej sytuacji możesz skorzystać z urlopu wychowawczego? Ile trwa taki urlop? Czy otrzymasz w tym czasie jakieś wynagrodzenie i czy wlicza się on do stażu pracy? Przeczytaj odpowiedzi na najważniejsze pytania związane z urlopem wychowawczym.
1. Ile trwa urlop wychowawczy?
Obojgu rodzicom przysługuje 36 miesięcy urlopu wychowawczego. Mogą oni więc spędzić ze swoim dzieckiem aż 3 lata, o ile podzielą się tym czasem. Z tym że nie musi być to podział równy – wystarczy, że jeden z rodziców spędzi z dzieckiem przynajmniej miesiąc. W sytuacji, gdy jeden z opiekunów nie żyje lub jego władza rodzicielska jest ograniczona, drugi może wykorzystać pełne 36 miesięcy urlopu wychowawczego.
Rodzice, którzy wolą opiekować się dzieckiem razem, mają taką możliwość. Od niedawna matka i ojciec mogą przebywać na urlopie wychowawczym w tym samym czasie. Co ważne, rodzic nie musi spędzać z dzieckiem całych trzech lat, bez przerwy. Przysługujący mu urlop może rozbić na pięć części i wykorzystać do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 lat.
Pracownik, który przebywa na urlopie wychowawczym, nie może zostać zwolniony, chyba że firma ogłosi likwidację. Urlop wychowawczy nie ochroni go również przed zwolnieniem dyscyplinarnym.
2. Komu przysługuje urlop wychowawczy?
Prawo do urlopu wychowawczego przysługuje osobom, które mają co najmniej sześciomiesięczny staż pracy (niekoniecznie u tego samego pracodawcy) i są zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
3. Kiedy złożyć wniosek o urlop wychowawczy?
Wniosek o urlop wychowawczy należy złożyć w dziale kadr pracodawcy najpóźniej 21 dni przed datą jego rozpoczęcia. Powinny się w nim znaleźć: data rozpoczęcia i zakończenia urlopu oraz czas wykorzystanego już urlopu. Wzór wniosku o urlop wychowawczy wygląda następująco:
Gdy się rozmyślisz i chcesz wycofać wniosek o urlop wychowawczy, masz do tego prawo do 7 dni przed jego rozpoczęciem. Należy to zrobić na piśmie.
Jeśli zamierzasz wrócić do pracy z urlopu wcześniej, niż pierwotnie planowałaś, jest to możliwe – o ile pracodawca wyrazi zgodę na twój powrót. W innym przypadku co najmniej 30 dni przed powrotem do pracy trzeba poinformować o tym pracodawcę.
4. Czy urlop wychowawczy jest płatny?
Urlop wychowawczy, w przeciwieństwie do macierzyńskiego, jest urlopem bezpłatnym. W tym okresie możesz jednak skorzystać z dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem. Świadczenie otrzymują rodziny, w których dochód na jedną osobę nie przekracza 504 zł lub 583 zł w przypadku dziecka ze znacznym stopniem niepełnosprawności.
Dodatek przysługuje przez okres:
- 24 miesięcy kalendarzowych;
- 36 miesięcy kalendarzowych, gdy opiekujesz się więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas tego samego porodu;
- 72 miesięcy kalendarzowych, gdy opiekujesz się dzieckiem niepełnosprawnym.
5. Czy można pracować na urlopie wychowawczym?
Podczas urlopu wychowawczego można sobie dorobić u swojego lub nawet innego pracodawcy, o ile nie wyklucza to osobistej opieki nad dzieckiem. Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule o finansach na urlopie wychowawczym.
6. Urlop wychowawczy a działalność gospodarcza – jakie prawa mi przysługują?
Z urlopu wychowawczego mogą skorzystać również osoby prowadzące własną działalność gospodarczą, chociaż formalnie okres ten należy nazywać wtedy „osobistym sprawowaniem opieki nad dzieckiem”. Warunkiem, który trzeba spełnić, jest opłacanie bez żadnych przerw składek na ubezpieczenie społeczne przez co najmniej pół roku przed planowanym urlopem.
Gdy prowadziłaś działalność przez pół roku, państwo opłaci składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne. Ich podstawą będzie 60% wysokości prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
W przypadku, kiedy opłacałaś składki krócej niż 6 miesięcy, państwo opłaci tylko składki na ubezpieczenie emerytalne. Ich podstawą będzie 75% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nie będziesz mieć również prawa do państwowej opieki zdrowotnej.
Decydując się na urlop wychowawczy, zawieszasz prowadzoną działalność gospodarczą. Wiąże się to z tym, że w czasie urlopu możesz zarabiać, podejmując pracę jedynie na umowę o dzieło. Wszystkie inne formy zatrudnienia (czyli umowa o pracę, umowa zlecenia oraz działalność gospodarcza) będą skutkować zakończeniem urlopu wychowawczego.
Aby skorzystać z urlopu wychowawczego, trzeba złożyć wniosek na formularzu CEIDG-1 – online, używając podpisu elektronicznego, lub w urzędzie gminy.
[Zdjęcie główne: Pixabay]
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
W tych muzeach nie będziecie się nudzić. Majówka last minute
Co zrobić żeby trampolina nie elektryzowała?
Majówka w szkole 2024. Uczniów szkół średnich czeka wyjątkowo długi weekend. Ile będzie wolnego?
Jedynka na koniec roku 2023/2024. Czy z jedną jedynką można przejść do następnej klasy?
Najlepsze aplikacje edukacyjne dla dzieci w wieku 6-8 lat. TOP 6 polecanych programów do nauki, rozwoju i kreatywnej zabawy
- Rodzice.pl
- Rodzice
- Finanse
- Urlop wychowawczy w pytaniach i odpowiedziach
Wysokość alimentów przy zarobkach 3000; 5000 i 7000 zł
Statystyki jasno pokazują, że znaczna część związków małżeńskich kończy się rozwodem. W 2020 roku na ten krok zdecydowało się ponad 51 tys. par, z czego więcej niż połowa miała przynajmniej...
Czytaj dalej →L4 w ciąży: ile płatne i jak je liczyć?
Ciąża jest z jednej strony bardzo pięknym okresem i często bardzo oczekiwanym zarówno przez niektóre kobiety, jak i ich partnerów. Jednak z drugiej strony jest też czasem trudnym, w którym...
Czytaj dalej →“DOBRY START”, czyli dodatkowe dofinansowanie 300+ na każde dziecko (bez kryterium dochodowego)
Dzisiaj (wtorek 9. lipca 2019) rząd przyjął projekt rozporządzenia w sprawie zmian dotyczących programu “DOBRY START”, znanego także jako “dofinansowanie 300+ na wyprawkę szkolną”. Najważniejszą zmianą w programie jest możliwość...
Czytaj dalej →Zasiłek celowy: Na co i komu przysługuje oraz ile wynosi?
Zasiłek celowy to rodzaj pomocy finansowej, o którą mogą ubiegać się osoby w ciężkiej sytuacji życiowej. Środki z tytułu zasiłku celowego wypłacane są na sfinansowanie lub dofinansowanie konkretnego celu. O...
Czytaj dalej →Czy ubezpieczenie działa, gdy dziecko nie chodzi do szkoły?
Dzieci od kilku miesięcy uczą się zdalnie, dlatego wielu rodziców zadaje sobie pytanie: czy ubezpieczenie dziecka działa w takiej sytuacji? Ubezpieczenia, które wykupujemy w ramach polis grupowych w szkole, bardzo...
Czytaj dalej →Czym są alimenty natychmiastowe?
Alimenty natychmiastowe ułatwią uzyskanie dodatkowych pieniędzy na dziecko tym rodzicom, którzy czekają na zasądzenie właściwych alimentów. Alimenty natychmiastowe będą przyznawane bez orzeczenia sądu w przeciągu zaledwie kilkunastu dni od momentu...
Czytaj dalej →Urzędy skarbowe pobierają podatek od prezentów na komunię. Sprawdź, czy też musisz go zapłacić
Sezon komunijny zaczął się dwa tygodnie temu, więc pierwsze prezenty na komunię trafiły już w ręce dzieci. Od niektórych podarunków rodzice są zobowiązani zapłacić podatek, inne jedynie zgłosić do skarbowego....
Czytaj dalej →Im więcej masz dzieci, tym mniej wydasz na ich utrzymanie. Ile kosztuje wychowanie dziecka w Polsce?
Centrum im. Adama Smitha już po raz siódmy sprawdziło, jaki jest koszt wychowania dziecka do ukończenia 18 roku życia. W większości rodzin utrzymanie potomków pochłania od 15% do 30% budżetu,...
Czytaj dalej →Trzynastka (emerytury): Kiedy wypłata 13 emerytury w 2021 roku?
Dodatkowe świadczenie pieniężne roczne po raz pierwszy zostało wypłacone w 2019 roku. Pieniądze otrzymało blisko 10 milionów Polaków. Czy będą trzynastki dla emerytów w 2021 roku – tak! W tym...
Czytaj dalej →Twój e-PIT 2019 a ulga na dziecko. Jak odliczyć ulgę prorodzinną i 1% podatku online?
Za kogo ministerstwo finansów rozliczy pit, a kto nie może skorzystać z nowej usługi Twój e-pit 2019? Jak rozliczyć e-pit online i odliczyć ulgę na dziecko? Do kiedy złożyć deklarację?...
Czytaj dalej →Nie tylko zasiłek pielęgnacyjny! Sprawdź, które świadczenia wzrosły w listopadzie!
Pod koniec sierpnia Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie zakładające wzrost zasiłków rodzinnych. Zmiany weszły w życie od 1 listopada br. Skorzystają na nich osoby pobierające zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy oraz...
Czytaj dalej →Pieniądze na urlopie wychowawczym
Urlop wychowawczy i pieniądze? Urlop wychowawczy pozwala w pełni poświęcić czas dziecku, jednak wielu rodziców zastanawia się, czy na wychowawczym dostaje się jakieś pieniądze. Oto kilka faktów, które warto znać,...
Czytaj dalej →300 plus, czyli “Dobry start” w 2020 roku. Wnioski będzie można składać lada dzień!
Tak zwane 300 plus, czyli program “Dobry Start” to świadczenie stworzone z myślą o dzieciach w wieku szkolnym. Już niedługo ruszy nabór wniosków. Kiedy i gdzie trzeba złożyć dokumenty, aby...
Czytaj dalej →“Rodzice dostali 300+” argumentują nauczyciele. Za “bezpłatne podręczniki” trzeba będzie zapłacić?
Podręczniki to często koszt rzędu kilkudziesięciu, a nawet kilkuset złotych na każde dziecko. Do tego dochodzi wyprawka, zeszyty, zajęcia dodatkowe. Nagle okazuje się, że wrzesień jest koszmarem dla rodzinnego budżetu....
Czytaj dalej →Zasiłek macierzyński 2020 [komu przysługuje i ile trwa?]
Ile trwa urlop macierzyński? Czy na macierzyńskim można pracować? Ile wynosi i kto wypłaca zasiłek macierzyński? Już teraz dowiedz się, przez jaki okres przysługuje Ci urlop macierzyński i czy w...
Czytaj dalej →Kto finansuje ślub i wesele?
Kto finansuje ślub i wesele? Najtrudniejszym podczas przygotowań wesela i mogącym być powodem nieporozumień tematem jest podział kosztów. Istnieje wiele możliwości takiego podziału od najbardziej tradycyjnych do zupełnie nowatorskich. Niezależnie...
Czytaj dalej →Kalendarz szczepień + analiza SWOT
We wpisie o wizycie pielęgniarki środowiskowej wspomniałem o szczepieniach dla niemowląt i wyborze programu, który nas czeka. Trzy programy szczepień dla dzieci W czasie swojej wizyty pielęgniarka pokazała nam...
Czytaj dalej →