Obrzęki w ciąży: jakie są przyczyny powstawania obrzęków w ciąży?

Obrzęki w ciąży: przyczyny

Wiele przyszłych mam zastanawia się, skąd się biorą obrzęki w ciąży. Pojawiają się zarówno u szczupłych, jak i tęższych pań i to nawet tych, które przed ciążą nie doświadczały takich dolegliwości. Okazuje się, że to nadmiar wody w organizmie odpowiada za obrzęki łydek lub dłoni oraz opuchnięte kostki w ciąży. Przyczyny jednak nie mają związku ze spożywaniem zbyt dużej ilości płynów. Woda jest zatrzymywana w organizmie, ponieważ przygotowuje się on na czas porodu, w trakcie którego przyszła mama może stracić dużo krwi. “Zapas” wody ma umożliwić wyprodukowanie odpowiedniej ilości płynów ustrojowych w sytuacji, gdyby było to niezbędne.

Wśród przyczyn powstawania obrzęków w ciąży należy wymienić:

• ucisk macicy na żyły biodrowe, który utrudnia odpływ krwi z nóg do serca,
• obrzęki zastoinowe, które powstają na skutek przenikania wody z osocza do tkanek,
• zbyt mała ilość ruchu i pozostawanie w jednej pozycji przez długi czas,
• nieodpowiednio zbilansowana dieta,
• przegrzewanie organizmu (np. gorące kąpiele) i upały.

Obrzęki nóg w ciąży

Puchnięcie nóg w ciąży dotyczy nawet 75% przyszłych mam. To niegroźna, chociaż uciążliwa dolegliwość, zarówno pod względem fizycznym, jak i estetycznym.  Obrzęki nóg w 9 miesiącu ciąży to niemal norma, zwłaszcza, jeśli ostatni miesiąc ciąży przypada na lato.
Jak już wspomniano, winę za obrzęki w ciąży ponosi zatrzymana woda. Prawdopodobnie nie uda się całkowicie uniknąć wystąpienia opuchlizny, jednak można ją zmniejszyć lub szybciej się jej pozbyć, pamiętając o odpowiedniej ilości wypoczynku i wypitej wody.
Kobiety w zaawansowanej ciąży nie powinny się przemęczać. Warto, aby spędzały możliwie dużo czasu w pozycji z podniesionymi nogami. Dodatkowo powinny dbać o wypijanie co najmniej 8 szklanek czystej wody. Jeśli obrzęki nóg w kostkach są wyjątkowo dotkliwe, warto ograniczyć spożycie soli. Nie chodzi jednak o jej całkowite wyeliminowanie z diety (chyba, że lekarz zaleci inaczej) – raczej odstawienie wszelkich słonych przekąsek i mocno peklowanych wędlin.

Poznaj: Domowe sposoby na skurcze łydek w ciąży

Obrzęki w ciąży – leczenie

Nie ma jednoznacznej recepty na to, jak zniwelować puchnięcie nóg w ciąży. Jak sobie radzić, aby czuć się lepiej? Specjaliści zalecają umiarkowany ruch, ale nie prowadzący do przemęczenia. Oddech ćwiczącej kobiety ciężarnej powinien być regularny – jeśli zaczyna łapać “zadyszkę”, konieczny jest odpoczynek. Doskonałe efekty w usuwaniu nadmiaru wody z organizmu przynosi aqua-aerobik i swobodne ćwiczenia w wodzie. Dodatkowo w porze letniej aktywność na basenie ochładza organizm i przynosi ulgę w czasie upałów.
Obrzęki w czasie ciąży mogą być także zmniejszone przez regularne masaże stóp i łydek. Absolutnie niewskazane jest chodzenie w butach na wysokim obcasie lub ciasno opinających stopę. Większość kobiet zauważa powiększenie się stóp w okresie ciąży – warto na ten czas zadbać o wygodne buty na płaskiej podeszwie. Idealne okażą się balerinki, wsuwane mokasyny, tenisówki czy w okresie zimowym – niskie botki.
Jeśli obrzękom nóg nie towarzyszą żadne dodatkowe niepokojące dolegliwości, a przyszła mama nie ma stwierdzonej cukrzycy ciążowej – opuchlizna nie wymaga specjalnego leczenia. Należy ją zaakceptować jako jeden z objawów ciążowych, który minie wraz z połogiem.

Spuchnięta twarz w ciąży

Delikatnie opuchnięta twarz w ciąży nie stanowi powodów do niepokoju. Wiele kobiet ciężarnych doświadcza lekkiego “uczucia pełności” w okolicy oczu czy policzków, podobnego do objawów nadchodzącego okresu. Zatrzymywana w organizmie woda gromadzi się w tkankach, co miewa też swoje plusy: skóra wydaje się bardziej naprężona, drobne zmarszczki są wypełnione.
Delikatna opuchlizna to jednak nie to samo, co obrzęk twarzy. W ciąży może świadczyć on o gestozie, czyli zatruciu ciążowym. Nie jest on powiązany z zatruciem pokarmowym i spożytymi posiłkami. Inna nazwa tego schorzenia to nadciśnienie indukowane ciążą. Narażone na jego wystąpienie są szczególnie panie, które spodziewają się pierwszego dziecka, są w ciąży mnogiej lub u których stwierdzono cukrzycę, choroby nerek lub nadciśnienie tętnicze. Gestoza jest poważnych schorzeniem, które wymaga szybkiej interwencji lekarskiej, a niekiedy także hospitalizacji, w przeciwnym wypadku może prowadzić do stanu przedrzucawkowego. Lżejsza odmiana zatrucia ciążowego nie wymaga pobytu w szpitalu, ale wiąże się z koniecznością odpoczynku i pozostania w łóżku – najczęściej do końca ciąży.

Spuchnięte dłonie w ciąży

Opuchnięte dłonie w ciąży zdarzają się rzadziej, niż kostki, ale nadal są dość powszechnym objawem. Najczęściej dotyczą pań, które już przed ciążą miewały tendencję do pojawiania się opuchlizny palców, np. w gorące dni. Zdarza się, że puchnięcie rąk w ciąży związane jest z nadmiernym przemęczeniem dłoni – pracą manualną w jednej pozycji, np. z dłońmi na klawiaturze. W takim przypadku puchnięcie dłoni w ciąży może być zminimalizowane przez wykonywanie ćwiczeń nadgarstków – obracania nimi w prawo i w lewo z rękoma wyprostowanymi na wysokości piersi. Warto też zainwestować w specjalne podkładki do klawiatury i myszki, które odciążają nadgarstki.

Mamy pytają o obrzęki w ciąży

Czy obrzęki w ciąży są groźne?

W większości przypadków obrzęki w ciąży nie stanowią zagrożenia dla zdrowia mamy i dziecka. Są skutkiem ubocznym gromadzenia wody w organizmie, które jest naturalnym fizjologicznym procesem przygotowującym do porodu. Jeżeli nie występują nagle, obejmując kostki, uda, twarz i podbrzusze oraz nie powodują dolegliwości bólowych – nie ma powodów do niepokoju. Warto jednak o nich nadmienić przy najbliższej wizycie u ginekologa lub położnej.

Jak uniknąć obrzęków w ciąży?

Opuchlizna w ciąży w większości przypadków nie może zostać całkowicie wyeliminowana – szczególnie w ostatnich miesiącach. Istnieją jednak sposoby na to, jak zmniejszyć dolegliwości związane z obrzękami. Przede wszystkim, należy spożywać odpowiednio dużą ilość płynów. Oznacza to około 8 szklanek wody, a w czasie upałów i przy dużej potliwości – nawet więcej. Należy także pamiętać o tym, aby się nie przemęczać i nie doprowadzać do przegrzania organizmu. Gorące kąpiele i opalanie się nie są wskazane u wszystkich kobiet ciężarnych, ale panie ze skłonnością do opuchlizny powinny szczególnie unikać takiej aktywności. Unikanie chodzenia w niewygodnym obuwiu i nadmiernie opinającym nogi stroju także zmniejsza ryzyko wystąpienia obrzęków. Wyjątkiem są specjalnie w tym celu przygotowane rajstopy uciskowe, zmniejszające opuchliznę u przyszłych mam. Kobiety ze skłonnością do pojawiania się opuchlizny powinny unikać bardzo słonych posiłków.

Kiedy pojawiają się obrzęki w ciąży?

Najczęściej opuchlizna dotyka kobiet w 8. i 9. miesiącu ciąży, może jednak pojawić się już w I trymestrze. Dużą rolę odgrywają tutaj czynniki genetyczne, nawyki żywieniowe przyszłej mamy, poziom jej sprawności fizycznej, a także warunki pogodowe. Upały to szczególnie trudny czas dla ciężarnych. W okresie wysokich temperatur warto rozważyć pozostanie w chłodnym pomieszczeniu, dużo wypoczynku i unikanie stresu.

Jak zmniejszyć obrzęki w ciąży?

Opuchlizna w ciąży najczęściej pojawia się w godzinach popołudniowo-wieczornych. Dobrym sposobem na jej zmniejszenie jest położenie się z nogami wyżej, niż poziom serca (np. opartymi o poduszki, podłokietnik sofy). Można stosować też chłodne (ale nie lodowate!) okłady, a także delikatne masaże stóp i łydek. Niektóre przyszłe mamy doświadczają znacznej poprawy po krótkiej drzemce. Pomimo tego, że obrzęki powodowane są zatrzymywaniem wody w organizmie, absolutnie nie należy ograniczać spożycia płynów. Wręcz przeciwnie – czysta woda filtruje nerki i przyspiesza proces przemiany materii.