Wyrostek robaczkowy w ciąży [przyczyny, objawy zapalenia i leczenie]
Zapalenie wyrostka robaczkowego w ciąży jest jedną z głównych przyczyn przeprowadzania zabiegów chirurgicznych u ciężarnych. Niestety bardzo często pojawiają się trudności z właściwym rozpoznaniem choroby, co może grozić powstaniem powikłań. Warto wiedzieć, jakie są objawy zapalenia wyrostka w ciąży i kiedy trzeba zgłosić się do lekarza.
- Wyrostek robaczkowy to część jelita grubego. Jest on położony w prawym dole biodrowym.
- Przyczyną zapalenia wyrostka robaczkowego jest zatkanie go kamieniem kałowym.
- Objawy zapalenia wyrostka robaczkowego to najczęściej silny ból brzucha w okolicy prawego dołu biodrowego, podwyższona temperatura ciała, nudności i wymioty.
- Leczenie zapalenia wyrostka robaczkowego w ciąży wymaga zabiegu operacyjnego.
- Istnieją dwie metody operacji: laparotomia i laparoskopia.
- Po wycięciu wyrostka poród może odbyć się siłami natury.
Wyrostek robaczkowy w ciąży
Statystyki mówią, że zapalenie wyrostka robaczkowego w ciąży jest główną przyczyną (90% przypadków) tzw. ostrego brzucha u ciężarnych i konieczności przeprowadzenia doraźnego zabiegu chirurgicznego. Jest to schorzenie, na którego wystąpienie żadna przyszła mama nie ma wpływu, ponieważ czynniki, które wywołują zapalenie wyrostka w ciąży nie zależą od stylu życia czy diety. Szacuje się, że częstotliwość jego występowania wynosi 1:200-1:800 ciąż. Najczęściej schorzenie dotyka ono osoby przed 30. rokiem życia.
Wyrostek robaczkowy w ciąży wymaga wczesnego postawienia diagnozy i wdrożenia leczenia, ponieważ jego perforacja (przedziurawienie) niesie ze sobą wysokie ryzyko pojawienia się powikłań groźnych dla zdrowia mamy i dziecka, m.in. poronienia (30%) i zgonu ciężarnej (4%). Natomiast w przypadku podjęcia terapii w odpowiednim momencie utrata ciąży zdarza się jedynie w 1,5% przypadków.
Czym jest wyrostek robaczkowy?
Wyrostek robaczkowy to uwypuklenie jelita grubego (dokładnie części jelita ślepego), które ma cewkowaty kształt i długość wahającą się w granicach 8-20 cm. Funkcja, jaką pełni w organizmie nie została do końca poznana. Uważa się, że może on wspomagać układ immunologiczny, ponieważ wytwarza białe krwinki oraz magazynuje bakterie, które pozytywnie wpływają na pracę układu pokarmowego. Dowiodły tego badania przeprowadzone w 2009 roku przez amerykańskich badaczy z Uniwersytety Duke’a. Równocześnie wykazano, że jego usunięcie nie wpływa istotnie na funkcjonowanie organizmu.
Wyrostek robaczkowy znajduje się w okolicach dołu biodrowego, po prawej stronie jamy brzusznej. Jego dokładna lokalizacja jest zmienna osobniczo, dlatego u poszczególnych osób ten narząd może:
- być umieszczony za kątnicą (tzw. wyrostek zakątniczy),
- leżeć tuż przy talerzu kości biodrowej,
- zwisać swobodnie do miednicy mniejszej,
- ułożyć się między pętlami jelitowymi (najczęstsza lokalizacja).
Wyrostek robaczkowy w ciąży z powodu zmienionej anatomii jamy brzusznej przez stale powiększającą się macicę, może zmienić swoją pierwotną lokalizację, co jest przyczyną trudności diagnostycznych. Z tego względu ból wyrostka w ciąży może być znacznie złagodzony, np. pojawia się tylko niewielka tkliwość podczas ucisku prawej strony brzucha.
Jak dochodzi do zapalenia wyrostka robaczkowego?
Nie zostało do końca wyjaśnione skąd się bierze zapalenie wyrostka robaczkowego. Najczęściej jako przyczyny wymienia się niewielkie kamienie kałowe (resztki niestrawionego pokarmu), które zatykają światło jelita w okolicy wyrostka. Prowadzi to do wzrostu ciśnienia w jego wnętrzu, zaburzenia przepływu krwi i ostatecznie martwicy, wokół której namnażają się bakterie znajdujące się w układzie pokarmowym, co z kolei powoduje stan zapalny. Uważa się, że takiej sytuacji może sprzyjać (jednak nie musi) niedobór błonnika w diecie. Przyczyny zatkania światła wyrostka robaczkowego to także owsica lub nieprawidłowy rozrost tkanki chłonnej.
Wyrostek w ciąży: objawy zapalenia
Objawy zapalenia wyrostka robaczkowego w ciąży początkowo mogą być błędnie uznane za typowe dolegliwości ciążowe. W pierwszej kolejności pojawiają się zazwyczaj nudności, wymioty i pogorszenie samopoczucia. W większości przypadków występuje również silny ból brzucha, który jest umiejscowiony w okolicy pępka i stopniowo przemieszcza się do prawego dołu biodrowego (charakterystyczny objaw zapalenia wyrostka). Jednak, jak wcześniej wspomniano, ból wyrostka w ciąży może być łagodny i ledwo zauważalny.
Do innych objawów zapalenia wyrostka w ciąży zalicza się:
- podwyższona temperatura ciała (ok. 38 stopni),
- przyspieszone tętno,
- brak apetytu,
- zatrzymanie gazów i zaparcia,
- obrona mięśniowa podczas dotykania brzucha.
Atak wyrostka: co zrobić, gdy pojawia się ból w okolicy wyrostka?
Jeżeli u kobiety ciężarnej pojawi się ból brzucha, szczególnie ból w okolicy wyrostka i inne wyżej wymienione objawy, powinna udać się jak najszybciej do lekarza w celu wykonania badań diagnostycznych, do których należą: testy laboratoryjne krwi i moczu oraz USG lub rezonans magnetyczny jamy brzusznej. Utrudnione jest natomiast wykonanie typowego badania przedmiotowego brzucha, ponieważ powiększająca się macica przesuwa narządy wewnętrzne. Atak wyrostka robaczkowego w ciąży wymaga leczenia operacyjnego.
Operacja wyrostka w ciąży
Operacja wyrostka w ciąży jest jedyną metodą leczenia schorzenia. Zabieg trzeba przeprowadzić przy pochyleniu stołu operacyjnego na lewą stronę, dzięki czemu nie zostaje zaburzony przepływ krwi przez duże naczynia żylne i pępowinę. Wykorzystuje się dwie techniki operacyjne: laparotomię lub laparoskopię. Pierwsza z nich wymaga nacięcia powłok brzusznych, natomiast druga metoda jest mniej inwazyjna.
Powstaje jednak pytanie: laparotomia czy laparoskopia w ciąży? Specjaliści są zgodni, że wyrostek robaczkowy w ciąży należy wycinać laparoskopowo. Przemawiają za tym mniejsze dolegliwości bólowe, szybsza rekonwalescencja, mniejsze blizny i mniejsze ryzyko powikłań. Jednak ostateczną decyzję zawsze podejmuje zespół medyczny, uwzględniając wiek ciąży i stan ciężarnej. Po wycięciu wyrostka możliwy jest poród siłami natury oraz cięcie cesarskie wynikające ze wskazań medycznych.
Wyrostek robaczkowy w pytaniach i odpowiedziach
Jak długo trzeba leżeć w szpitalu po usunięciu wyrostka robaczkowego?
Pobyt w szpitalu po wycięciu wyrostka robaczkowego w ciąży wynosi zwykle 3-5 dni. Czas ten zależy od stanu ciężarnej i dziecka.
Po której stronie jest wyrostek?
Wyrostek robaczkowy znajduje się po prawej stronie jamy brzusznej – między pępkiem a talerzem kości biodrowej.
Jak rozpoznać zapalenie wyrostka robaczkowego w ciąży?
Aby rozpoznać wyrostek robaczkowy w ciąży należy zebrać od kobiety szczegółowy wywiad oraz przeprowadzić badania laboratoryjne krwi i moczu, a także USG lub rezonans magnetyczny jamy brzusznej.
Bednarek M. i wsp., Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego u kobiet ciężarnych, Chirurgia Polska 2008,10, 125-132.
Townsend C.M, Sabiston. Chirurgia, Tom 4, Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2013, 222-237.
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
W tych muzeach nie będziecie się nudzić. Majówka last minute
Co zrobić żeby trampolina nie elektryzowała?
Majówka w szkole 2024. Uczniów szkół średnich czeka wyjątkowo długi weekend. Ile będzie wolnego?
Jedynka na koniec roku 2023/2024. Czy z jedną jedynką można przejść do następnej klasy?
Najlepsze aplikacje edukacyjne dla dzieci w wieku 6-8 lat. TOP 6 polecanych programów do nauki, rozwoju i kreatywnej zabawy
- Rodzice.pl
- Ciąża
- Zdrowie w ciąży
- Choroby w ciąży
- Wyrostek robaczkowy w ciąży [przyczyny, objawy zapalenia i leczenie]
Domowe sposoby na hemoroidy w ciąży
Ciąża to okres wyjątkowy. Nie tylko wielkie oczekiwanie na przyjście na świat nowego członka rodziny, ale również szereg różnego rodzaju zmian w organizmie kobiety. Stopniowy wzrost objętości macicy może powodować...
Czytaj dalej →Osteoporoza a ciąża i karmienie piersią
Czy duży spadek gęstości kości podczas ciąży i karmienia piersią może mieć wpływ na większe prawdopodobieństwo zachorowania na osteoporozę w okresie pomenopauzalnym? Jak często występuje osteoporoza w ciąży i kto...
Czytaj dalej →Toksoplazmoza w ciąży [wyniki badań, leczenie]
Toksoplazmoza to choroba pasożytnicza, która w większości przypadków przebiega bezobjawowo i nie ma negatywnego wpływu na samopoczucie i zdrowie człowieka. Poważnym zagrożeniem jest jednak toksoplazmoza w ciąży. Dlaczego tak jest...
Czytaj dalej →Nadciśnienie w ciąży [Rodzaje, Objawy, Leczenie i Skutki]
Ciąża to jeden z najpiękniejszych okresów w życiu każdej kobiety, jednak zmiany które zachodzą w jej organizmie mogą prowadzić do różnego rodzaju powikłań, jak np. nadciśnienie w ciąży. To poważny...
Czytaj dalej →Polip endometrialny macicy [przyczyny, objawy, leczenie]
Polip endometrialny, czyli przerost błony śluzowej macicy może prowadzić do niepłodności, a nawet raka. Powstaje najprawdopodobniej w wyniku nieprawidłowej pracy gospodarki hormonalnej. Co to jest polip endometrialny szyjki macicy? Polip...
Czytaj dalej →Depresja w ciąży: wszystko, co powinnaś wiedzieć o obniżonym nastroju w ciąży. Kiedy udać się do lekarza?
Ciąża to w mniemaniu większości osób jeden z najszczęśliwszych okresów w życiu kobiety. Ten niezwykły czas oczekiwania na narodziny dziecka, powinien być przepełniony samymi radosnymi chwilami, ale niestety nie w...
Czytaj dalej →Cholestaza ciążowa – jak rozpoznać objawy niebezpiecznej choroby?
Uporczywe swędzenie skóry rąk i nóg, zwłaszcza na wewnętrznych stronach, które z czasem rozszerza się na świąd całego ciała może świadczyć o tym, że cierpisz na niebezpieczne schorzenie wątroby jakim...
Czytaj dalej →Hipotrofia płodu może być niebezpieczna
Czym jest hipotrofia płodu i czy jest powodem do niepokoju? Czy hipotrofia jest wskazaniem do cesarki? Jakie badania są niezbędne przy wewnątrzmacicznym zahamowaniu wzrostu płodu? Hipotrofia płodu: rozpoznanie i objawy...
Czytaj dalej →Grypa w ciąży: gdy wirus atakuje przyszłą mamę
Grypa jest ciężką i stosunkowo niebezpieczną chorobą wirusową. Tym bardziej grypa w ciąży. Najlepiej nie doprowadzić do zachorowania, jednak jeśli już się zdarzy – warto wiedzieć, jak postępować, gdy wirus...
Czytaj dalej →Cukrzyca ciążowa: przyczyny, diagnoza oraz leczenie cukrzycy ciążowej
Jedną z najczęstszych chorób, z którą borykają się ciężarne kobiety jest cukrzyca ciążowa, będąca skutkiem ubocznym radykalnych zmian hormonalnych zachodzących w organizmie przyszłej mamy. Choć zazwyczaj mija wraz z zakończeniem...
Czytaj dalej →Łożysko przodujące w ciąży [OBJAWY, ZALECENIA, LECZENIE]
Łożysko przodujące w ciąży może doprowadzić do poważnych komplikacji. Nie należy jednak panikować, bo aż 99% kobiet z łożyskiem przodującym donosi ciążę. Jakie są objawy łożyska przodującego? Łożysko przodujące występuje...
Czytaj dalej →Test pieluszek jednorazowych
Dada, Pampers, Baby Dream, Toujours? Wpis o wyprawce noworodka oraz ten z porównaniem Dady i Pampersa sprawił, że zacząłem przeglądać różne testy pieluszek. Bliżej mi do praktyka niż teoretyka. Postanowiłem...
Czytaj dalej →Suknia ślubna
Suknia ślubna: wymarzona, wyśniona, albo wręcz przeciwnie – wielki znak zapytania. Podpowiadamy, jaki fason sukni ślubnej będzie najlepszy i na co zwrócić uwagę podczas przymiarek. Decyzja dotycząca wyboru sukni ślubnej jest jedną...
Czytaj dalej →Zaręczyny, oświadczyny i zmówiny
Czym są zaręczyny? Zmówiny przedślubne to spotkanie, na którym rodziny przyszłego małżeństwa omawiają szczegóły dotyczące m.in: terminu ślubu, wesela i spraw majątkowych. Uzgadniają pomiędzy sobą kwestie dotyczące przyszłego małżeństwa. Gdzie są...
Czytaj dalej →