Alergie pokarmowe u dzieci: Jak powstają? Kiedy się zaczynają? Czy można z nich wyrosnąć?
Alergie wszelkiego rodzaju nękają ludzi od dawna, jednak naukowcy zgodnie twierdzą, że dopiero od połowy lat siedemdziesiątych zaczęły występować w coraz większym natężeniu. Wcześniej raczej były to sporadyczne przypadki. Obecnie szacuje się, że nawet co piąta osoba dotknięta jest jakąś alergią. Przez ostatnich 20 lat liczba Europejczyków, którzy borykają się z różnego rodzaju uczuleniami wzrosła aż trzykrotnie! Co jest tego przyczyną?
Powodem jest przede wszystkim coraz bardziej zanieczyszczone środowisko. Naukowcy podejrzewają, że nasze organizmy wykazują również niższą odporność niż dawniej. Ma na to wpływ powszechne stosowanie leków, które działają na nas już od chwili poczęcia – za pośrednictwem mamy przyjmującej witaminy czy antybiotyki.
Na szczęście medycyna coraz lepiej sobie radzi z leczeniem alergii. Środki coraz nowszych generacji pomagają minimalizować objawy, a przy dbaniu o odpowiednią dietę, da się je wyeliminować niemal zupełnie.
Co z alergiami pokarmowymi u dzieci?
Europejskie Towarzystwo Pediatrycznej Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia szacuje, że alergią pokarmową dotknięte jest od dwóch do dziesięciu procent populacji europejskich dzieci. Dlaczego zatem alergie pokarmowe wydają się być bardziej powszechne? Głównie ze względu na to, że często dolegliwości występujące po spożyciu danych pokarmów nie są zgodne z medyczną definicją alergii. Nietolerancje pokarmowe mogą mieć podłoże immunologiczne lub nieimmunologiczne (nie związane z układem odpornościowym). Według Światowej Organizacji Alergologicznej (WAO) za 15 lat immunologiczne uczulenia pokarmowe dotknął połowę europejskiego społeczeństwa.
Jak powstaje alergia?
Układ odpornościowy zdrowego człowieka reaguje negatywnie na wirusy, grzyby, bakterie i inne szkodliwe drobnoustroje. W przypadku alergii, układ immunologiczny pobudzany jest przez czynniki, które zdrowemu człowiekowi nie szkodzą. Należą do nich pyłki roślin, składnik jakiegoś pożywienia, całe grupy produktów spożywczych, kurz, roztocza, zwierzęca sierść. Organizm osoby chorej na alergię rozpoznaje je jako wrogie mu i dąży do ich zniszczenia. Alergen sprawia, że układ odpornościowy produkuje przeciwciała nazywane przeciwciałami IgE. Zaczynają się pojawiać objawy toczącej się walki, organizm reaguje kaszlem, katarem, łzawieniem z oczu, wysypką, a czasami nawet i gorączką.
Alergie mają najczęściej podłoże genetyczne. Jeżeli jedno z rodziców jest alergikiem, istnieje nawet 40% szans, że dziecko odziedziczy tę skłonność. Na alergie mają zwiększone szanse również wcześniaki.
Sprawdź: Kalendarz pylenia
Kiedy zaczynają się alergie?
Pierwsze objawy alergii pojawiają się we wczesnym dzieciństwie. Mogą na nie zachorować nawet niemowlęta, do których organizmu alergeny przedostają się wraz z mlekiem matki. W późniejszym okresie alergie często pojawiają się, gdy dieta dzieci jest rozszerzana. Układ pokarmowy maluszków jest niedojrzały i nie umie jeszcze sam bronić się przed substancjami, które mogą powodować uczulenie. Z łatwością alergeny przedostają się z jelit do krwi, gdzie zostają namierzone przez układ odpornościowy, który natychmiast zaczyna je zwalczać. Dopiero koło 4. roku życia bariery chroniące układ pokarmowy przed substancjami uczulającymi pozwalają nabyć odporność na alergeny.
Pierwsze objawy alergii
- Ze strony skóry: najczęstszym objawem alergii jest atopowe zapalenie skóry. Często pojawiają się swędzące wysypki, obrzęki, a skóra się łuszczy i schodzi;
- Ze strony układu oddechowego: dziecko kaszle, ma przewlekły katar, świszczący oddech. Czasami pojawia się astma na tle alergicznym;
- Ze strony układu pokarmowego: maluszka męczą częste biegunki na przemian z zatwardzeniami, pojawiają się bóle brzucha i wyjątkowo wonne bąki. Mogą temu towarzyszyć nudności, a nawet wymioty;
- Objawy ogólne: maluch może rosnąć wolniej niż jego rówieśnicy, ma anemię, często jest zmęczony, apatyczny, senny
U niemowląt najczęściej dominują objawy ze strony układu pokarmowego oraz skóry. Astma, problemy ze świszczącym oddechem i duszności dopadają dzieci około trzeciego roku życia. Przewlekły katar i kaszel pojawiają się po piątych urodzinach.
Sprawdź: Czym jest egzema u dzieci?
Alergia krzyżowa
Alergeny posiadają tzw. epitopy. Są to ich fragmenty, który łączą się z przeciwciałami. Wywołuje to reakcję organizmu w postaci uczulenia. Badania wskazują, że wiele różnych od siebie alergenów ma bardzo podobne epitopy. Z uwagi na to, alergie łączą się. Jeżeli maluch jest uczulony na pyłki traw, to będzie również reagował negatywnie na arbuzy i pomidory, ponieważ ich epitopy są identyczne. Poniżej przedstawiamy listę najpowszechniej występujących alergenów, które reagują ze sobą zazwyczaj w układzie krzyżowym:
- pyłek leszczyny, dębu, pyłek brzozy, orzech laskowy;
- pyłek traw, arbuz, pomidor, mąka;
- pyłek bylicy, seler, marchew;
- pyłek drzew oliwnych, pyłek jesionu, pyłek bzu;
- roztocze kurzu domowego, skorupiaki, owoce morza;
- pióra, jajo kurze, mięso kurze;
- sierść kota, mięso wieprzowe;
- migdały, awokado, kiwi, ananas, mango, banany, grejpfruty, seler;
- mleko krowie, owcze, kozie, mięso wołowe;
- jabłko, brzoskwinie, morele, gruszki, wiśnie, śliwki, czereśnie;
- pietruszka, seler, koper, kminek, marchew;
- ogórki, dynia, melon, arbuz, cukinia;
- groszek, soja, soczewica, orzeszki ziemne;
- cebula, szczypiorek, czosnek, por.
Alergia pokarmowa: Co najczęściej uczula?
Niemal wszystko można zaliczyć do alergenów. Wszystko zależy od tego, co nasz organizm uzna za wroga. Reakcję uczuleniową potrafią wywołać nawet najzdrowsze, najniewinniej wyglądające rzeczy, takie jak marchew, jabłka czy pieczywo.
Alergenami, na które uczulenia występują najczęściej są:
- Mleko krowie – przy produktach i przetworach mlecznych problem leży w białku zawartym w nich. Jeżeli maluch jest uczulony na mleko krowie to prawdopodobnie będzie również uczulony na mleko kozie i owcze, ponieważ alergeny ich są prawie identyczne. Alergie na produkty mleczne charakteryzują się tym, że większość maluchów z nich wyrasta, koło 7-10 roku życia dzieci mogą je normalnie spożywać.
- Jajka – w jajkach uczulenie najczęściej wywołuje białko, uczulenia na żółtka zdarzają się stosunkowo rzadko. Jajka to kolejny produkt, który uczula tylko małe dzieci, a z czasem alergia zanika.
- Wieprzowina i wołowina – to rodzaje mięsa, które najczęściej wywołują uczulenie. Zazwyczaj pozostaje ono na całe życie.
- Ryby i owoce morza – powszechne jest uczulenie na wiele rodzajów ryb na raz, rzadziej zdarzają się przypadki uczulenia na pojedynczy gatunek. Reakcja na alergen jest obecna przez całe życie. Do uczulenia na ryby i owoce morza należy podchodzić z dużą dozą rozwagi, ponieważ konsekwencje mogą być bardzo poważne – może nawet dojść do wstrząsu anafilaktycznego.
- Cytrusy, truskawki, maliny – te owoce uczulają najczęściej. Niestety alergia na nie pozostaje na całe życie. Alergeny owoców giną w wysokich temperaturach, osoba uczulona może więc jeść pieczone ciasta z dodatkiem zakazanych w formie surowej owoców.
- Orzechy i orzeszki ziemne – to jedna z najniebezpieczniejszych grup alergenowych. Nawet niewielka ilość składnika uczulającego wiąże się z wysokim wstrząsem ostrej reakcji alergicznej.
Czy alergia pokarmowa może minąć? Czy można z niej wyrosnąć?
Według Światowej Organizacji Alergologicznej (WAO) połowa dzieci z alergią na białko mleka krowiego nabywa tolerancję przed ukończeniem drugiego roku życia. Przed ukończeniem trzeciego, alergii tej pozbywa się 87%, a w piątym roku – 92%. W “walce z alergią” potrzebna jest jednak zbilansowana dieta.
Źródła:
- “Uczta Małego Alergika” – Katarzyna Błażejewska-Stuhr, Wydawnictwo Zwierciadło Sp. z o.o., Warszawa 2019
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
Najlepsze aplikacje edukacyjne dla dzieci w wieku 6-8 lat. TOP 6 polecanych programów do nauki, rozwoju i kreatywnej zabawy
Te gry mają sens. 6 wartościowych aplikacji dla dzieci, które przetestowałyśmy z córką
Strój galowy do szkoły. Jak powinien wyglądać ubiór na specjalne okazje?
Przecieki matura 2024. Te zadania na pewno pojawią się na egzaminie!
Jak obliczyć średnią na koniec roku i na semestr? Niektórzy popełniają prosty błąd
- Rodzice.pl
- Niemowlę
- Zdrowie niemowlaka
- Choroby niemowląt
- Alergie pokarmowe u dzieci: Jak powstają? Kiedy się zaczynają? Czy można z nich wyrosnąć?
Alergia u niemowlaka
Twój maluszek ma zaledwie kilka tygodni, a już kilka razy męczył go katar i kaszel? A może powtarzają się nawracające problemy z zatwardzeniem i bólami brzuszka, którym towarzyszy wysypka? To...
Czytaj dalej →Co to sepsa? Profilaktyka, objawy i leczenie
Wiele osób myśli, że sepsa to zaraźliwa choroba. Choć rzeczywiście jest bardzo niebezpieczna, nie jest chorobą, a reakcją organizmu na zakażenie. Czym dokładnie jest sepsa, jakie są jej objawy i...
Czytaj dalej →Alergia na gluten: Gdy pieczywo szkodzi
“Gluten” to modne ostatnio słowo, które jest na ustach wszystkich. Z całkiem niszowej substancji stał się wrogiem publicznym, który negatywnie wpływa na organizm, a dodatkowo sprawia, że się tyje. Ile...
Czytaj dalej →Zapalenie krtani u dziecka lub niemowlaka [Przyczyny, objawy, leczenie]
Zapalenie krtani u dziecka lub niemowlaka to bardzo powszechna dolegliwość dzieci, między 2 a 8 rokiem życia. Najczęściej, jest ono wywołane przez wirusy. Zapalenie krtani jest dla dziecka uciążliwe i nieprzyjemne....
Czytaj dalej →Dysplazja stawów biodrowych
Szerokie pieluchowanie to sposób nakładania pieluszki niemowlęciu. Ma ona za zadanie podtrzymywanie stawów biodrowych dziecka we właściwej pozycji, jeżeli malucha dotknęła dysplazja stawów biodrowych. Dysplazja stawów biodrowych u niemowląt Szacuje się,...
Czytaj dalej →Białaczka u dzieci: Jakich objawów nie można bagatelizować?
Białaczka to jeden z najczęściej występujących u dzieci nowotworów. Mimo że sama myśl o niej napawa nas przerażeniem, warto poznać wroga, dowiedzieć się o nim jak więcej, aby móc w...
Czytaj dalej →Smoczek ortodontyczny: jak wybrać dobry smoczek ortodontyczny?
Część rodziców uważa, że smoczek pomaga dziecku zasnąć i uspokaja je. Inni przekonują, że dzieci nie potrzebują smoczków, a wręcz że wykrzywiają one zgryz. Tymczasem istnieją specjalne smoczki ortodontyczne, prostujące krzywy zgryz...
Czytaj dalej →Wysypka bostońska u dzieci
Wysypka bostońska to choroba wywołana wirusem Coxackie A oraz B, a także wirusem ECHO. Uznawana jest za typową chorobę wieku dziecięcego, ale dotyka także osoby dorosłe. Bardzo często wysypka bostońska mylona...
Czytaj dalej →To proste! 3 kroki, dzięki którym łatwiej poradzisz sobie z AZS
Liczba dzieci z alergią i atopią dramatycznie wzrasta. W Polsce na Atopowe Zapalenie Skóry (AZS) choruje średnio dwoje na dziesięcioro dzieci. Wprawdzie choroba jest dziedziczna i uwarunkowana genetycznie, ale nie...
Czytaj dalej →Przepuklina pępkowa [operacja, rokowania, rekonwalescencja]
Przepuklina pępkowa u niemowlaka to wada, z którą dziecko się rodzi. Jednak nie tylko noworodki miewają z nią problemy – przepuklina pępkowa u dorosłych może pojawić się po wzmożonym wysiłku....
Czytaj dalej →Zespół Turnera u dziewczynek
Zespół Turnera to choroba występująca tylko u dziewczynek. Gdy więc na świat przychodzi córeczka, warto zwrócić uwagę, czy jej rozwój przebiega prawidłowo. Wczesne wykrycie tej choroby genetycznej pomoże w utrzymaniu...
Czytaj dalej →Mykoplazma: bakteria wywołująca zapalenie płuc. Objawy i leczenie choroby
Mykoplasma to bakteria, która wywołuje zakażenia dróg oddechowych i zapalenie płuc. Choroba może pojawić się w każdym wieku, ale szczególnie narażone są na nią małe dzieci. Do zakażenia dochodzi drogą...
Czytaj dalej →Wodniak jądra u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie
Wodniak jądra u dziecka, mimo że brzmi nieprzyjemnie i wywołuje niepokój, jest niegroźną i bezbolesną przypadłością, dotykającą zarówno dzieci jak i dorosłych mężczyzn. Wodniak jądra, najczęściej dotyczy jednego jądra, chociaż w...
Czytaj dalej →Sepsa: przyczyny, objawy i leczenie posocznicy
Sepsa jest uogólnioną reakcją organizmu na zakażenie wywołane przez krążące we krwi bakterie, wirusy oraz grzyby. Szczególnie narażone na jej rozwinięcie są osoby z osłabionym układem immunologicznym. Leczenie sepsy polega...
Czytaj dalej →Cri du Chat, czyli zespół kociego krzyku. Czy Twoje niemowlę płacze w ten sposób?
Zespół kociego krzyku to bardzo rzadka choroba genetyczna, dotykająca dzieci. Jej nazwa pochodzi od cechy, którą charakteryzują się dzieci dotknięte chorobą. Płacz dziecka z zespołem kociego krzyku przypomina miauczenie kota....
Czytaj dalej →Niemowlak i szczeniak pod jednym dachem
Pies jest już u nas. Wkrótce się Wam przedstawi. Na razie oswaja się z nowym otoczeniem i nowymi człowiekami. Zanim go poznacie sprawdźcie filmy na które trafiliśmy podczas szukania informacji...
Czytaj dalej →Problemy młodych rodziców
W ostatni piąteczek na naszym ołpen spejsie zasłyszałem ten oto rodzicielski suchar: Przypomniał mi on wpis, który czytałem na jakimś blogu rodzicielskim. Wpis dotyczył rzeczy, które rodzice robią TYLKO przy pierwszym dziecku. Było...
Czytaj dalej →