Afty u dzieci – jak je rozpoznać i leczyć?

Kiedy leczyć afty u dzieci i niemowląt?

Afty to owalne, zazwyczaj drobne ranki w błonie śluzowej jamy ustnej – z białym środkiem i czerwonymi obrzeżami. Najczęściej pojawiają się na wewnętrznej stronie policzków, warg, czasami również na dziąsłach, języku albo podniebieniu. Nie są poważnym schorzeniem i w większości przypadków po tygodniu-dwóch znikają same. Ich leczenie zaleca się ze względu na to, że powodują ból podczas jedzenia i picia.

Częste afty albo występujące u dzieci poniżej 10. roku życia bywają jednak sygnałem alarmowym wysyłanym przez organizm – afty towarzyszą bowiem poważnym chorobom takim jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego, celiakia czy choroba Leśniowskiego-Crohna.

Przyczyny występowania aft

Pojawianiu się aft sprzyja obniżona odporność. Szczególnie podatne na afty są więc dzieci po antybiotykoterapii, leczeniu sterydami, z alergiami, z niedoborem witamin z grupy B i żelaza. Duże, nawracające afty, po których pozostają blizny, mogą być jednym z objawów poważniejszych chorób autoimmunologicznych i wymagają wizyty u lekarza.

Z kolei aftowe zapalenie jamy ustnej, podczas którego chore dziecko ma również powiększone węzły chłonne, często jest powiązane z zakażeniem opryszczką (afty wywołuje wtedy herpeswirus), celiakią lub chorobą refluksową. Niestety, predyspozycje do powtarzającego się aftowego zapalenia jamy ustnej są dziedziczne.

Pojawieniu się aft sprzyjają również:

• nieprawidłowa higiena jamy ustnej,
• próchnica,
• u najmłodszych dzieci ząbkowanie,
• u młodzieży i dorosłych – wyżynające się ósemki
• częste u maluchów wkładanie do ust brudnych rąk, jedzenie niemytych owoców
• a także… stres.

Afty mogą być też skutkiem uszkodzeń błony śluzowej, np. po wizycie u dentysty.

Domowe sposoby leczenia aft

Choć błona śluzowa jamy ustnej regeneruje się szybko, nie ma sensu skazywać dziecka na ból towarzyszący aftom, czasem nawet utrudniający jedzenie i picie. Zwłaszcza, że większość aft goi się bardzo ładnie dzięki domowym sposobom leczenia.

U starszych dzieci pomaga płukanie jamy ustnej naparem z szałwii lub rumianku. Dolegliwości zmniejsza również przykładanie do afty zaparzonej i wystudzonej torebki z czarną herbatą ekspresową.

U młodszych „pacjentów” afty odkazić można za pomocą wody utlenionej nałożonej jedynie miejscowo.

Nie zaszkodzi także popracować nad odpornością dziecka – poprawi ją dieta bogata w witaminę B12, żelazo, kwas foliowy i cynk.Aby dodatkowo nie zwiększać wywołanego przez afty bólu, dziecko nie powinno jeść dań mocno przyprawionych, kwaśnych i gorących. W czasie leczenia lepiej podawać mu posiłki w temperaturze pokojowej o płynnej lub półpłynnej konsystencji, która nie będzie podrażniać ranki.

Leki na afty

Jeśli domowe sposoby zawiodły, w aptece bez recepty zakupimy np. Dentosept czy Septosan – leki ziołowe do płukania jamy ustnej o działaniu przeciwzapalnym. Jeszcze mocniejsze działanie będą miały preparaty z chlorheksydyną (działa bakterio- i wirusobójczo) takie jak Protefix Antisept.

W przypadku małych dzieci lepiej sprawdzą się jednak środki w aerozolu i plasterki na afty zawierające kwas hialuronowy.

Ból wywołany przez afty zmniejszą zaś żele izolujące ranki od czynników drażniących takie jak Dezaftan Med.
W przypadku dużych, bardzo bolesnych lub częstych aft konieczna może okazać się wizyta u lekarza, który przepisze leki na receptę, np. kolchicynę, cemetydynę lub glikokortykosteroidy.

A Wy jaki macie sposób na afty u dzieci?

Zobacz też: Czy opryszczka w ciąży jest niebezpieczna?

[Zdjęcie główne: depositephotos.com]