Hipochondria [objawy, leczenie i przyczyny choroby]

Hipochondria – co to za choroba?

Hipochondria jest nerwicą somatomorficzną, czyli taką, w której objawy psychiczne przejawiają się w ciele chorego. Pacjenci cierpiący na hipochondrię, w pewnym momencie zaczynają odczuwać różnego typu dolegliwości, takie jak ból właśnie, przez co wydaje im się, że zapadli na jakiegoś rodzaju chorobę lub nawet na kilka schorzeń jednocześnie. Za sygnały mające świadczyć o groźnej chorobie, pacjent bierze najdrobniejsze zaburzenia w działaniu organizmu, takie jak chociażby ból głowy, czy nawet naturalne reakcje ciała na różne bodźce, jak wzdęcia po zjedzeniu tłustego jedzenia. Chory zaczyna czuć ogromny lęk związany bezpośrednio z tymi objawami i nabiera przekonania, iż faktycznie cierpi na poważne schorzenie, bojąc się również możliwości śmierci z jego powodu.

Po przeprowadzeniu badań, okazuje się, że organizm działa prawidłowo, ale to nie uspokaja hipochondryka. Nawet jeśli nie nalega na wykonanie kolejnych badań, szybko pojawiają się u niego kolejne wyimaginowane objawy, mające być dowodem na pojawienie się innej choroby. Jest to niestety proces stały, który ciągle się powtarza.

Hipochondria – objawy

Objawy hipochondrii można podzielić na trzy najważniejsze kategorie, które mogą się ze sobą w jakiś sposób łączyć, ale nie muszą. Pośród nich wyróżniamy zatem:

1. Hipochondria: objawy fizyczne

Hipochondryk odczuwa przede wszystkim objawy somatyczne najróżniejszego typu. Pojawiający się ból jest dla niego niezaprzeczalnym dowodem na rozwój choroby. Taka osoba naprawdę czuje się fizycznie chora, ale objawy nie mają jakiegokolwiek potwierdzenia w faktycznym stanie zdrowia hipochondryka.

Osoby cierpiące na hipochondrię wyjątkowo mocno koncentrują się również na stanie swojego zdrowia oraz ciele. Może się to chociażby objawiać w codziennym mierzeniu ciśnienia krwi czy temperatury ciała oraz wykonywaniu licznych badań, które w wielu przypadkach nie są nawet zalecane przez lekarza.

Hipochondryk stara się także cały czas szukać przydatnych mu informacji na temat chorób, które mogą mu zagrażać. Korzysta przy tym z najróżniejszych poradników i książek medycznych, ale przede wszystkim z internetu. Wszystko to po to, aby możliwe było zdiagnozowanie choroby, w którą naprawdę wierzy.

2. Hipochondria: objawy emocjonalne

Emocje, które towarzyszą każdemu hipochondrykowi to przede wszystkim ciągły lęk o swoje zdrowie, które według niego jest stale zagrożone przez najróżniejsze choroby. Osoba ta nieustannie boi się, że jej stan się pogorszy, koncentrując się wyłącznie na fizycznej sferze swego życia. Całkowicie odsuwa na boczne tory sferę psychiki, niemal zupełnie zapominając o wewnętrznym świecie, który jest dla takiej osoby nieistotny.

Hipochondrycy reagują również bardzo negatywnie na wszelkie głosy osób postronnych, zaprzeczające ich chorobom. Niezależnie od tego czy jest to ktoś z rodziny czy też lekarz. Osoba ta czuje się niezrozumiana i w jakimś sensie odrzucona, ale jednocześnie też ma poczucie wyjątkowości ze względu na swoją chorobę.

3. Hipochondria: objawy społeczne

W związku z tym, że hipochondryk w pełni koncentruje się na swoim zdrowiu, podczas rozmowy z innymi osobami skupia się na swoich chorobach oraz samopoczuciu. Może to być zatem uciążliwe dla ludzi z jego otoczenia, natomiast samemu choremu przeszkadza brak zrozumienia i częste podważanie prawdziwości jego schorzeń. Z tego też powodu, hipochondrycy najlepiej czują się wśród innych chorych, których mogą spotkać w przychodniach i szpitalach. Lubią oni także zainteresowanie ze strony personelu medycznego, a gdy otrzymają większą uwagę, odczuwane przez nich dolegliwości mogą się nasilać. To dlatego, iż pomoc ze strony fachowców i poważne traktowanie schorzeń hipochondryka, daje mu nieuświadomioną satysfakcję.

Hipochondria – leczenie

Leczenie hipochondrii nie jest łatwe, przede wszystkim ze względu na fakt, iż osoby na nią cierpiące są przekonane o tym, że odczuwane przez nie objawy są prawdziwe. Nie przyjmują zatem do wiadomości porad lekarza dotyczących wizyty u psychiatry czy poddania się psychoterapii indywidualnej. Niezwykle istotne jest również to, że dzięki swoim chorobom, hipochondryk jest w stanie zachować swego rodzaju równowagę psychiczną. Jeśli zatem dojdzie do eliminowania przyczyn jego chorób, może to skutkować zachwianiem tej równowagi. Jakimi metodami leczy się zatem osoby zmagające się z hipochondrią?

W leczeniu hipochondrii stosuje się między innymi środki antydepresyjne, które wydają się przynosić bardzo dobre rezultaty, Najpopularniejszym wyborem lekarzy jest jednak psychoterapia behawioralno-poznawcza. W tym przypadku stosowane jest założenie, że hipochondria jest reakcją wyuczoną, a zatem w ramach leczenia należy nauczyć pacjenta innego podejścia do choroby.

Hipochondria – przyczyny

Tak naprawdę wciąż nie ustalono jednoznacznych przyczyn występowania hipochondrii u konkretnych osób. Istnieją jednak pewne przypuszczenia, wśród których znaleźć można hipotezę, iż chory odwraca w ten sposób uwagę od otaczającego go świata i kierują ją na siebie.

Objawy hipochondrii mogą być też  wynikiem lęku i niezaspokojeniem tak ważnej potrzeby miłości. Problemy pacjentów z nerwicą hipochondryczną bywają jednak także efektem negatywnych doświadczeń z czasów dzieciństwa. Wstrząsy psychiczne, takie jak przedwczesna śmierć kogoś bliskiego, lub bardzo ciężka choroba, mogą przyczynić się do tego, że hipochondryk będzie nieustannie martwił się o swój stan zdrowia, dopatrując się objawów, których po prostu nie ma.

Hipochondria u dzieci

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że hipochondria może także dotknąć dzieci. W dużej liczbie przypadków tego typu, schorzenie to jest sposobem na zwrócenie na siebie uwagi rodziców. Zwłaszcza, jeśli czas choroby kojarzy im się ze szczególnym zainteresowaniem ze strony rodziców, którego brakuje im na co dzień. Dziecko zaczyna zatem odczuwać najróżniejsze dolegliwości, nie mając świadomości tego, iż nie są one prawdziwe. Pojawiają się w związku z tym częste bóle głowy lub brzucha, a co za tym idzie wiele badań w poszukiwaniu ich przyczyny.

Dziecko otrzymuje w tym czasie maksimum uwagi swoich rodziców i ich ciągłą opiekę, zatracając jednocześnie poczucie faktycznego stanu swojego zdrowia. Jeśli tylko zauważymy, że nasze dziecko ma tendencje do wykazywania zachowań hipochondrycznych, a przy tym wykluczone zostały jakiekolwiek choroby, należy od razu poprosić o pomoc psychologa. W niektórych przypadkach, w zupełności wystarcza sama psychoterapia, jednak często do leczenia dzieci, podobnie jak w przypadku dorosłych pacjentów, również włącza się terapię środkami farmakologicznymi.

[Zdjęcie główne: Depositphotos]