Próby wątrobowe [normy i interpretacja wyników]
Regularne badania kontrolne powinien wykonywać każdy z nas co najmniej raz w roku. Morfologia, badanie moczu, OB, cukier, cholesterol, hormony tarczycy, próby wątrobowe, i USG brzucha to minimalny zakres diagnostyki, jaką powinniśmy wykonywać po to, aby w razie odchyleń od normy, móc działać szybko i skutecznie. I o ile większość z tych badań wykonujemy dość regularnie, próby wątrobowe wykonujemy stosunkowo rzadko.
Próby wątrobowe – kiedy lekarz zleca to badanie?
Są pewne charakterystyczne objawy, mogące świadczyć o zaburzeniach funkcjonowania wątroby. Lekarz może zlecić wykonanie prób wątrobowych jeżeli pacjent skarży się na takie dolegliwości jak:
- zaburzenia ze strony układu pokarmowego — biegunki, wzdęcia, wymioty, nudności, odbijanie się, ból z prawej strony pod żebrami, odbarwione stolce, zmiana konsystencji stolca
- permanentne zmęczenie
- nieuzasadniona utrata masy ciała
- ogólne osłabienie
- utrata łaknienia
- utrata owłosienia pachowego u mężczyzn
- utrata owłosienia łonowego u mężczyzn
- utrata libido
- impotencja
- powiększenie gruczołów piersiowych u mężczyzn
- bolesne skurcze mięśni
- zaburzenia miesiączkowania
- zatrzymanie miesiączki
- problemy z płodnością
- częste krwawienia z nosa
- częste krwawienia z dziąseł
- wybroczyny skórne
- świąd skóry
- zażółcenie skóry
- zażółcenie białek oczy
Próby wątrobowe — na czym polega badanie?
Próby wątrobowe to badanie podstawowych funkcji wątroby za pomocą oznaczenia stężenia enzymów wątrobowych we krwi oraz stężenia bilirubiny. Do dwóch podstawowych enzymów wątrobowych zaliczamy aminotransferazę alaninową- ALT, ALAT, oraz aminotransferazę asparaginową — AST, AspAT. Nawet przy minimalnym uszkodzeniu komórek wątroby we krwi można zaobserwować zwiększoną aktywność tychże enzymów.
Próby wątrobowe wykonywane są z próbki krwi pobranej z żyły w zgięciu łokciowym. Badanie powinno być wykonane na czczo. Przed wykonaniem tego badania powinniśmy stosować zdrową, lekkostrawną dietę. Zjedzenie na przykład tłustej golonki dzień przed badaniem zaburzy obraz stanu wątroby. Ważne jest również, aby co najmniej tydzień przed planowanym badaniem pacjent nie spożywał alkoholu. Warto także unikać czekolady oraz kawy, gdyż powodują obkurczenie przewodów żółciowych, co będzie widoczne w wynikach badań.
Próby wątrobowe – wyniki
Wyniki badań pozwolą stwierdzić czy pojawiły się ewentualne nieprawidłowości w czynności wątroby. Aminosferazy są enzymami występującymi głównie w wątrobie oraz mięśniach. Podwyższony poziom ALT w krwi może zatem świadczyć o uszkodzeniu komórek narządów, w których występują. Bardzo wysokie wyniki, przekraczające normy najczęściej oznaczają wirusowe uszkodzeni wątroby lub zatrucie grzybami. Podwyższone próby wątrobowe mogą oznaczać także mechaniczne uszkodzenie wątroby spowodowane żółtaczką, kamieniami pęcherzyka żółciowego lub innym uciskiem dróg żółciowych.
Próby wątrobowe — normy
Prawidłowy poziom enzymów wątrobowych we krwi wygląda następująco:
- Aminosferaza alaninowa – ALAT, ALT, lub inaczej GTP
- Norma dla kobiet: <35 U/I (j.m/l)
- Norma dla mężczyzn: <45 U/I (j.m/l)
- Norma dla dzieci do 15 roku życia: <25 U/I (j.m/l)
- Aminosferaza asparganinowa — AspAT, GOT lub inaczej AST
- Norma dla kobiet: 5-40 U/I (j.m/l)
- Norma dla mężczyzn: 19 U/I
- Biliburibna całkowita
- 0,2 – 1,1 mg% (3,42 – 20 umol/l
- Bilirubina sprzężona
- Normy: 0,1-0,3 mg%
- Bilirubina niesprzężona
- Norma: 0,2-0,7 mg%
- Fosfataza alkaliczna — FA, ALO Falk, FAL
- Norma dla dorosłych – 20-70 U/I (j.m/l)
- Norma dla dzieci – 20-150 U/I (j.m/l)
- Norma dla noworodków – 50-165 U/I (j.m/l)
- Gamma-glutamylotransferaza – GGT
- Norma dla mężczyzn: 18-100 U/I (j.m/l)
- Norma dla kobiet: 10-66 U/I (j.m/l)
- Gammaglutamylotranspeptydaza – GGTP
- Norma: 6-26 U/l
- Dehydrogenaza mleczanowa – LDH
- Norma: 120-240 U/l
- Cholinoesteraza -Che
- Norma: 1900-3800 U/l
- Antygen HBs
- Norma: wynik ujemny
- Przeciwciała HCV
- Norma: wynik ujemny
Podwyższone próby wątrobowe – przyczyny
Podwyższone próby wątrobowe u dzieci i dorosłych mogą świadczyć od ostrym, przewlekłym zapaleniu wątroby, mononukleozie lub żółtaczce mechanicznej. Wysoki poziom AST może być objawem marskości wątroby, zapalenia wątroby, przebytego zawału lub przy żółtaczki mechanicznej. Podwyższone wartości enzymu ggtp najczęściej świadczą o nadużywaniu alkoholu lub niedrożności dróg żółciowych, natomiast wartości przekraczające normy w przypadku enzymu LDH mogą oznaczać zapalenie wątroby, zapalenie mięśnia sercowego, choroby dróg żółciowych, choroby nowotworowe lub stan po zwale.
Próby wątrobowe w ciąży
Warto też wykonać próby wątrobowe w ciąży, gdyż mogą pomóc wykryć nieprawidłowości w funkcjonowaniu tego narządu, które mogą świadczyć o ciążowym stłuszczeniu wątroby lub prowadzić do powstania zagrażającego życiu matki i dziecka zespołu HELLP. Wskazania do wykonania tego badania u kobiet ciężarnych są podobne, jak u innych pacjentek.
Próby wątrobowe w ciąży – wskazania do wykonania badania:
- uczucie zmęczenia i ogólnego rozbicia;
- niepokojące objawy ze strony przewodu pokarmowego: nudności, wymioty, niestrawność, biegunki, ale też ból brzucha zlokalizowany w okolicy prawego łuku podżebrowego;
- utrata masy ciała;
- zażółcenie skóry i białek oczu;
- ciemna barwa moczu lub odbarwienie stolca;
- częste krwawienia (m.in. z nosa) oraz większą liczbę siniaków na skórze, które sugerują występowanie zaburzeń krwi, które są częste przy zaburzeniach czynności wątroby.
Próby wątrobowe w ciąży – normy
Normy prób wątrobowych w ciąży są takie same jak przed nią. Wyjątkiem jest jedynie norma fosfatazy zasadowej w ciąży. Ogólnie przyjmuje się, że norma dla tego parametru wynosi poniżej 270 IU/l. W ciąży wartość ta może wzrosnąć nawet 4-krotnie i nie jest to powód do niepokoju. Dlaczego? Fosfataza zasadowa w ciąży produkowana jest nie tylko w wątrobie czy jelitach, ale także przez łożysko. Jej wyższy poziom jest więc zjawiskiem fizjologicznym.
Podwyższone próby wątrobowe w ciąży
Szacuje się, że podwyższone próby wątrobowe ma ok 5% ciężarnych. W tym wypadku lekarz prawdopodobnie będzie rozpatrywał, czy problemy z wątrobą miały swój początek przed ciążą, czy też dopiero w jej trakcie i czy są z nią w jakiś sposób powiązane. Powodem podwyższonych parametrów mogą być m.in. zażywane przez pacjentkę leki, ale też zarażenie się jednym z wirusów powodujących zapalenie wątroby.
Nieprawidłowe wyniki prób wątrobowych w ciąży mogą wskazywać na:
- cholestazę ciężarnych, która objawia się m.in. żółtaczką i świądem skóry;
- zespół HELLP, przy którym ciężarna odczuwa ból w prawym nadbrzuszu, bóle głowy, a także boryka się z nudnościami i wymiotami.
- stłuszczenie wątroby, które pojawia się zazwyczaj w III trymestrze ciąży lub w kilka dni po porodzie;
- niepowściągliwe wymioty ciężarnych – dolegliwość, która dotyka zaledwie 1% kobiet w ciąży.
Zazwyczaj zanim lekarz podejmie decyzję o rozpoczęciu konkretnej terapii, zleca wykonanie dodatkowych badań. Może to być morfologia, parametry układu krzepnięcia czy też badanie kreatyniny. Dopiero po postawieniu diagnozy, podejmowane jest właściwe leczenie.
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
Najlepsze aplikacje edukacyjne dla dzieci w wieku 6-8 lat. TOP 6 polecanych programów do nauki, rozwoju i kreatywnej zabawy
Te gry mają sens. 6 wartościowych aplikacji dla dzieci, które przetestowałyśmy z córką
Strój galowy do szkoły. Jak powinien wyglądać ubiór na specjalne okazje?
Przecieki matura 2024. Te zadania na pewno pojawią się na egzaminie!
Jak obliczyć średnią na koniec roku i na semestr? Niektórzy popełniają prosty błąd
- Rodzice.pl
- Badania
- Próby wątrobowe [normy i interpretacja wyników]
Histeroskopia – na czym polega zabieg wziernikowania macicy?
Histeroskopia, nazywana inaczej wziernikowaniem macicy, jest to badanie ginekologiczne, które dzięki użyciu specjalistycznego sprzętu pozwala bardzo dokładnie ocenić stan ścian wewnętrznych macicy. Lekarz ginekolog może zlecić wykonanie histeroskopii, kiedy podczas badania...
Czytaj dalej →TSH: norma w ciąży i u osób starających się o dziecko
TSH, czyli wydzielany przez przysadkę mózgową hormon tyreotropowy, pobudza tarczycę do produkcji hormonów: tyroksyny oraz trójjodotyroniny. Normy TSH są dość szerokie i uzależnione od wieku, podaży jodu, pory pobrania krwi...
Czytaj dalej →Elektrolity: sód, potas, wapń, magnez. Badanie ich stężenia i interpretacja wyników
Jeśli chodzi o elektrolity (sód, potas, wapń, magnez) – badanie ich stężenia wykonywane jest zazwyczaj w pakiecie i jest pomocne w zdiagnozowaniu takich nieprawidłowości jak nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, nieprawidłowa...
Czytaj dalej →Biocenoza pochwy: jak przygotować się do badania czystości pochwy?
Jednym z podstawowych badań ginekologicznych jest badanie czystości pochwy. Polega na ocenie biocenozy pochwy, w której w warunkach fizjologicznych powinien dominować pałeczki Lactobacillus. Badanie czystości pochwy wykonywane jest przede wszystkim...
Czytaj dalej →Antygen HLA B27 – Jaka jest cena za badanie i jak ono przebiega?
HLA B27 to dziedziczny antygen, który powoduje wiele chorób. Osoby, które go posiadają, mają dużą szansę na zapadnięcie na zespół Reitera i liczne dolegliwości związane z zapaleniami, na przykład stawów....
Czytaj dalej →Cytomegalia – Kto powinien zrobić badanie na obecność wirusa cytomegalii (CMV)?
Jednym z podstawowych badań, które wykonuje się u kobiet rozpoczynających starania o dziecko, a także u kobiet w ciąży jest test na obecność wirusa cytomegalii. Pozwala on wykryć specyficzne przeciwciała...
Czytaj dalej →Te metody sprawią, że pozbędziesz się żylaków w ciąży
Żylaki w ciąży dotykają około 40% kobiet. Istnieje wiele czynników, które powodują ich powstawanie. Należą do nich między innymi predyspozycje genetyczne, czy mało aktywny tryb życia. Czy można przeciwdziałać powstawaniu...
Czytaj dalej →EEG u dziecka – wszystko co powinnaś wiedzieć o tym badaniu
Badanie EEG głowy służy sprawdzeniu pracy mózgu. Jest ono zlecane przez neurologa, w celu potwierdzenia lub wykluczenia nieprawidłowości w rozwoju dziecka i wyjaśnienia niepokojących zachowań. Nie należy się obawiać tego...
Czytaj dalej →Bazocyty: o czym świadczą bazocyty powyżej lub poniżej normy?
Bazocyty należą do grupy komórek odpornościowych. Ich poziom można sprawdzić podczas podstawowego badania krwi, jakim jest morfologia. Jeszcze bardziej szczegółowych danych może dostarczyć tzw. rozmaz krwi. Podwyższone lub obniżone bazocyty...
Czytaj dalej →RDW CV w morfologii: o czym świadczy podwyższone, a o czym obniżone RDW-CV?
Jednym z najbardziej podstawowych badań krwi, które jest w stanie powiedzieć bardzo dużo na temat naszego stanu zdrowia, jest morfologia krwi. W jej skład wchodzi między innymi wskaźnik RDW CV....
Czytaj dalej →W którym tygodniu można poznać płeć dziecka?
Jesteś w ciąży i chcesz poznać płeć swojego dziecka? Nic dziwnego. Wybór imienia, urządzanie pokoiku, zakup lub odbiór od rodziny ubranek i zabawek. To wszystko przebiega sprawniej jeśli zna się...
Czytaj dalej →Czym jest badanie HSG i kiedy warto je wykonać?
Niedrożność jajowodów to jedna z najczęstszych przyczyn niepłodności u kobiet, diagnozowana przy pomocy badania HSG czyli histerosalpingografii. Szacuje się, że może dotyczyć ona nawet 30% pacjentek, które od dłuższego czasu...
Czytaj dalej →Badania przed ciążą: 8 badań, które powinna zrobić przyszła mama
Badania przed ciążą nie są tak oczywiste jak te wykonywane już w trakcie oczekiwania na narodziny dziecka. Tymczasem podstawowe badania laboratoryjne wykonane jeszcze przed ciążą mogą nas ustrzec przed problemami...
Czytaj dalej →Neuroblastoma: nowotwór, który występuje jedynie u dzieci
Neuroblastoma, inaczej nerwiak zarodkowy, to nowotwór występujący jedynie u dzieci. Maluszki rzadko zachorowują na raka, jednak jeśli już zaatakuje je choroba, to rozwija się bardzo szybko. Poznaj objawy i przyczyny neuroblastomy...
Czytaj dalej →USG połówkowe. Jak wygląda badanie? Kiedy powinno być wykonane?
USG połówkowe to badanie, które – jak sama nazwa wskazuje – wykonuje się w połowie ciąży. Pozwala na sprawdzenie stanu ogólnego dziecka, na dokładne przyjrzenie jego rozwijającym się organom, a...
Czytaj dalej →Suknia ślubna
Suknia ślubna: wymarzona, wyśniona, albo wręcz przeciwnie – wielki znak zapytania. Podpowiadamy, jaki fason sukni ślubnej będzie najlepszy i na co zwrócić uwagę podczas przymiarek. Decyzja dotycząca wyboru sukni ślubnej jest jedną...
Czytaj dalej →Wieczór kawalerski
Zostałeś poproszony przez swojego najbliższego przyjaciela o to byś został świadkiem na jego ślubie? Takie wyróżnienie jest dla Ciebie niezwykle ważne. Zdajesz sobie jednak sprawę z tego, że ten wybór...
Czytaj dalej →Sukienka dla świadkowej
Wybór sukienki dla świadkowej jest sporym wyzwaniem. Zwraca ona na siebie uwagę prawie tak samo jak Panna Młoda. Sukienka musi być więc elegancka i nietuzinkowa. Sukienka dla świadkowej Zostałaś poproszona...
Czytaj dalej →
1 komentarzy: Próby wątrobowe [normy i interpretacja wyników]
Dlatego regularne robienie badań może wcześnie pomóc, nawet jak problem występuje, ja zawsze robię badania na próby wątrobowe na wiosnę i na jesień, profilaktyka jest najważniejsza.