Trudności z zasypianiem, notoryczne budzenie się w nocy, a potem niemożność ponownego zapadnięcia w sen – to problemy, z którymi bardzo często borykają się kobiety w ciąży, a z których równie często nie zdają sobie sprawy przed ciążą. Problem bezsenności w ciąży dotyczy wielu ciężarnych i ma kilka przyczyn. Czasami problemy ze snem mają podłoże psychologiczne, wywołane są stresem, a czasem czynnikami fizjologicznymi. Powód bezsenności na każdym etapie ciąży może być też dużo bardziej prozaiczny: za problemami ze snem nierzadko stoją po prostu niesprzyjające warunkami, jakie panują w sypialni. O bezsenności w ciąży, jej przyczynach w poszczególnych trymestrach ciąży, a także o tym, w jaki sposób sobie z nią radzić, przeczytają Państwo w poniższym artykule.
Bezsenność na początku ciąży
Dla wielu kobiet, które dopiero zaszły w ciążę, a już zdążyły odczuć objawy charakterystyczne dla I trymestru ciąży, bezsenność na początku ciąży okazuje się być dużym zaskoczeniem. Kobiety na początku swojej ciążowej drogi bardzo często mają problem z zaśnięciem, a kiedy już zasną, to po kilku godzinach budzą się i nie mogą z powrotem zapaść w sen.
Bezsenność w I trymestrze ciąży najczęściej ma podłoże psychologiczne. Kobiety bardzo często czują się nieswojo w zaistniałej nowej sytuacji, obawiają się całego przebiegu ciąży oraz tego, czy poradzą sobie z macierzyństwem. Niestety zdarza się, że zajście w ciążę było nieplanowane, co powoduje jeszcze większy stres wśród kobiet w ciąży. O ile panie, które pełne obaw o przyszłość kładą się spać, mogą problemy z zaśnięciem wytłumaczyć sobie stresem, tak bardzo często stres ten jest ukryty. Kobiety czasami nie wiedzą, co powoduje ich budzenie się w trakcie nocy, a także pojawiające się często senne koszmary. Nie zdają sobie bowiem często sprawy z tego, iż podświadomie są bardzo napięte i to właśnie powoduje problemy w nocy.
Bezsenność na początku ciąży czasami może mieć podłoże fizjologiczne. Zdarza się, że kobiety, które bardzo źle przechodzą I trymestr – często wymiotują lub mają nudności, budzą się w środku nocy właśnie z tego powodu. Nudności oraz wymioty tylko według książek mają miejsce wyłącznie rano – zdarza się, że ciężarne odczuwają je cały czas i mają przez nie problem z zaśnięciem lub budzą się przez doskwierające mdłości.
Bezsenność w ciąży: drugi trymestr
O ile w pierwszym trymestrze bezsenność w ciąży ma najczęściej podłoże psychologiczne, to w drugim wynika przede wszystkim ze zmieniającej się fizjologii kobiet. Przyczyny bezsenności w drugim trymestrze ciąży uzależnione są od tego, jak bardzo zaawansowana jest ciąża, a więc czy jest to 4 czy 6 miesiąc. Na początku drugiego trymestru macica u kobiet zaczyna się powiększać i przez to coraz usilniej naciska na pęcherz. Powoduje to częstsze niż normalnie wizyty w toalecie, które bardzo często mogą wybić przyszłą mamę ze snu. Niektóre ciężarne odwiedzają w 4 miesiącu ciąży toaletę nawet 4-5 razy w nocy, co bywa powodem nieprzespanych nocy.
W okolicach połowy ciąży, w 20 tygodniu, macica oraz dzidziuś znajdują się już wyżej, wobec czego nie uciskają już tak na pęcherz kobiety i problemy z częstym oddawaniem moczu w nocy stają się mniej uciążliwe. Niestety w miejsce tej przyczyny bezsenności w drugiej części drugiego trymestru ciąży wchodzi inna – brzuch z dzieciątkiem rośnie już bardzo intensywnie, wobec czego coraz mocniej naciska na kręgosłup kobiety oraz inne narządy. Przyszłym mamom coraz trudniej przespać całą noc, mają problemy z ułożeniem się do snu oraz często budzą się w nocy z powodu dyskomfortu, a to składa się na bezsenność w drugim trymestrze ciąży.
Zobacz też: Kalendarz ciąży tydzień po tygodniu
Bezsenność w ciąży: 3 trymestr
Cechą charakterystyczną przyczyn bezsenności w 3 trymestrze ciąży jest to, że podobnie jak w trymestrze pierwszym, mają one znowu podłoże psychologiczne, a także fizjologiczne. Kobiety, które są już na finiszu swojej ciąży coraz mocniej zaczynają obawiać się porodu, a także w tym okresie jak w żadnym innym – bardzo intensywnie rozmyślają oraz stresują się tym, czy podołają nowej roli. Dziecko jest już coraz bliższe pojawienia się na świecie, w związku z tym obawy są uzasadnione. Ten ogromny stres, który również może czasem działać podświadomie, jest bardzo częstą przyczyną bezsenności w ciąży, szczególnie w 3 trymestrze.
Problemy z zaśnięciem oraz budzeniem się w trakcie nocy oprócz czynników psychologicznych mogą być i najczęściej są wywołane czynnikami fizjologicznymi. Przeważająca część kobiet pod koniec swojej ciąży odczuwa duży dyskomfort z powodu ciężkiego, dużego brzucha, a czasem cierpli na poważne dolegliwości. Duży brzuch ciążowy jest ogromnym obciążeniem dla kręgosłupa, a także stawów ciężarnej, która odczuwa ten ból także w nocy. Ponadto do połowy 3 trymestru brzuch jeszcze intensywnie rośnie co powoduje napięcie skóry, które bywa czasem bolesne i odczuwalne w trakcie nocy. Jakby tego było mało, brzuch ciężarnej naciska również na przeponę, co skutkuje skróconym oddechem w trakcie snu, a w efekcie budzeniem się w nocy.
Inną przyczyną bezsenności w ciąży są intensywne w tym okresie ruchy dziecka – maluch będący w łonie matki nie przewraca się już tak niezauważalnie, jak to miało miejsce we wcześniejszych miesiącach. Ponadto dziecko ma w naturze ruszanie się w brzuchu matki wtedy, kiedy ona leży lub śpi, ponieważ gdy mama jest w ruchu, dziecko jest najzwyczajniej kołysane. Okazuje się, że taki rozbrykany bobas w brzuchu mamy może być przyczyną bezsenności w ciąży.
Ostatnim powodem problemów ze snem w 3 trymestrze ciąży jest ponowne uciskanie łożyska na pęcherz moczowy. Pod koniec stanu błogosławionego brzuch zaczyna się opuszczać w związku z tym bardzo mocno, jak nigdy wcześniej naciska na pęcherz i powoduje bardzo częste wizyty w toalecie przez ciężarną.
Bezsenność w ciąży: przyczyny nie muszą być związane z ciążą
Jak się okazuje, bezsenność w ciąży ma bardzo wiele przyczyn, wynikających z tego wyjątkowego stanu matki, które różnią się w zależności od etapu ciąży. Jednakże przyszłe mamy borykają się czasami z bezsennością nie tylko z powodów fizjologicznych oraz psychologicznych. Czasami bezsenność w ciąży ma podłoże zupełnie nie związane z ciążą. Niezależnie czy jest to osoba ciężarna czy w „normalnym stanie” bardzo trudno jest zasnąć w zbyt gorących, niewietrzonych pomieszczeniach.
Istnieje wiele publikacji mówiących, iż najzdrowszy i najbardziej efektywny sen, bez budzenia się w nocy, ma miejsce wtedy, gdy temperatura w sypialni wynosi około 20 stopni Celsjusza. Dodatkowo bardzo uciążliwe są takie czynniki, jak zbyt intensywne światło uliczne wpadające do pokoju oraz hałas, który wywołują pojazdy. Kobiety ciężarne, które mają problem z pracą serca, również cierpią na bezsenność w ciąży, jednakże nie jest to wynik samego stanu błogosławionego. Bezsenność w ciąży może być również spowodowana za dużym rozbudzeniem się kobiety przed snem – np. obejrzeniem emocjonującego filmu lub aktywnością fizyczną. Są to przyczyny, które nie wynikają jednak z ciąży.
Sposoby na bezsenność w ciąży
Niestety, mało optymistyczną wiadomością dla Pań w ciąży jest to, iż przyczyn bezsenności wywołanych czynnikami fizjologicznymi, pojawiającymi się tylko w tym okresie, nie da się całkowicie zniwelować. Problem z bezsennością w ciąży, która wynika z uciążliwego brzucha, który naciska na pęcherz, przeponę czy kręgosłup można częściowo załagodzić poprzez spanie na boku. W tej pozycji łożysko nie będzie bezpośrednio naciskało na kręgosłup czy inne narządy. Dodatkowo, jeżeli kobieta ma problem ze snem poprzez częste wstawanie w nocy do toalety, nie powinna ona przed snem pić dużej ilości płynów.
Sposobem na bezsenność w ciąży, wywołanym stresem jest oczywiście unikanie tego czynnika lub zrelaksowanie się, co może być najtrudniejsze. Kobiety powinny zdawać sobie sprawę, że ciąża to wyjątkowy czas, w którym spokój i relaks powinien być głównym priorytetem. Aby załagodzić albo ograniczyć częste budzenie się w nocy należy w ciągu dnia zadbać o to, by przebywać chociaż kilkadziesiąt minut na świeżym powietrzu. Dotlenienie się może mieć zbawienny wpływ na jakość snu. Inne sposoby na bezsenność w ciąży opierają się na zadbaniu o komfort snu – odpowiednia temperatura, wietrzenie pokoju przed snem, rolety lub zasłony w oknach, ograniczające wpadające do sypialni światło, ciepła, relaksująca kąpiel przed zaśnięciem – te proste zasady mogą znacznie ograniczyć bezsenność w ciąży.
Zobacz jak sobie poradzić z innymi dolegliwościami: