Tłusty czwartek 2024 – skąd ta słodka tradycja? Poznaj historię święta!

Tłusty czwartek 2024

Najsłodsze święto w roku nie ma swojej stałej daty. Obchodzi się je w ostatni czwartek przed Środą Popielcową, która stanowi z kolei początek Wielkiego Postu, a zatem termin jest każdorazowo uzależniony od Wielkanocy. W tłusty czwartek rozpoczyna się także ostatni tydzień karnawału. W tym dniu obchodzi się także “zapusty”. W 2024 roku ostatni czwartek przed wielkim postem wypada 8 lutego.

Zgodnie z tradycją tłusty czwartek i końcowe dni karnawału to ostatni moment na zjedzenie ulubionych smakołyków, potraw czy wypicie alkoholu i zabawę. Aktualnie oczywiście nie wszyscy trzymają się zasad wielkiego postu tak sumiennie jak niegdyś, ale wciąż dla wielu osób jest to bardzo ważny okres, podczas którego powstrzymują się od próbowania pyszności.

Zobacz: Tłusty czwartek na wesoło. Jak spędzić najsłodszy dzień w roku, żeby był jeszcze przyjemniejszy?

Skąd się wziął tłusty czwartek? Historia tradycji

Chociaż współcześnie tłusty czwartek zrósł się już na dobre z kalendarzem liturgicznym, to jednak jego korzenie sięgają jeszcze czasów przedchrześcijańskich. Jak się okazuje, już starożytni Rzymianie obchodzili tzw. tłusty dzień, czyli uroczystość z okazji zakończenia zimy i nadejścia wiosny. Święto również nie miało stałej daty i organizowane było w momencie pojawienia się pierwszych oznak zmiany pory roku. Jak sama nazwa święta wskazuje, był (i jest!) to dzień w którym można najeść się do pełna. Najlepiej potrawami o wysokiej zawartości tłuszczu. Dlatego starożytni przygotowywali najtłuściejsze zwierzęta i wino i rozpoczynali ucztę.

Obecnie najbardziej charakterystycznym symbolem i nieodłącznym elementem tłustego czwartku są oczywiście pączki. Nie każdy jednak ma świadomość, że nie zawsze był to smakołyk kojarzący się z cukrem i słodyczą. Pierwotnie pączki pieczono z ciasta chlebowego. Nadzienie natomiast stanowił boczek i/lub inne tłuste mięsa. Słodka wersja pączków pojawiła się dopiero w XVI wieku.

Tradycja i historia tłustego czwartku dla dzieci

Tłusty czwartek w Polsce był obchodzony już prawdopodobnie w XIII wieku, ponieważ z tego okresu pochodzą pierwsze wzmianki w kronikach i księgach. Początkowo jednak świętowany był raczej lokalnie, z czasem zwyczaj zadomowił się na dobre, ale głównie w miastach i na dworach. Dopiero w XIX i na początku XX wieku tradycja stała się szeroko znana i obchodzona na terenie całego kraju. Ostatni tydzień karnawału w Polsce zawsze świętowany był bardzo hucznie. Oprócz tradycyjnych zabaw i tańców, w ten specjalny czwartek nie mogło obejść się bez suto zastawianych stołów, pełnych tłustych mięs, racuchów, blinów czy faworków. Wierzono, że obfitość jedzenia stanowi dobrą wróżbę na cały rok.

Według przesądów osoby, które tego dnia nie najedzą się do pełna i nie skosztują tłustych potraw nie będą szczęśliwe przez cały nadchodzący rok. Niezjedzenie ani jednego pączka również może skutkować niepowodzeniami. Złamanie tradycji grozi może zakończyć się pechowo.

Sprawdź: Śmieszne wierszyki na tłusty czwartek 2024 [nie tylko dla dzieci]

Tłusty czwartek na świecie

Ze względu na to, że tradycja tłustego czwartku wywodzi się jeszcze z czasów starożytnych, przedchrześcijańskich i ma związek z obchodami na powitanie wiosny, to liczne odpowiedniki tego święta znajdziemy również w innych krajach.

Podobnie do nas świętują np. Francuzi, którzy w ostatni dzień przed środą popielcową, a więc we wtorek obchodzą Mardi Gras. Tego dnia nie tylko zajadają się słodkimi przysmakami – goframi, faworkami i pączkami, ale dodatkowo organizują także specjalne parady, których uczestnicy biorą udział przebrani w karnawałowe kostiumy.

Swój tłusty czwartego obchodzą także Niemcy, ale u naszego zachodniego sąsiada tradycja ma znacznie bardziej huczny charakter. Z tej okazji w cukierniach znajdziemy pączki z najprzeróżniejszymi nadzieniami. W miastach organizowane są parady, a mieszkańcy bardzo często postanawiają się przebierać. Dzieci mają tego dnia wolne od szkoły.

Zobacz: Zastanawiasz się jak zorganizować tłusty czwartek? Przedszkole to świetne miejsce na tego typu imprezy!

Czy dzieci powinny jeść pączki?

Jeden mały pączek nie powinien zaszkodzić Twojemu dziecku. Pamiętaj jednak, że jego wartość kaloryczna to około 300 kcal. Dzienne zapotrzebowanie dziecka w wieku 1-3 lata to 1000 kcal.

1/3 dziennej wartości to bardzo dużo biorąc pod uwagę, że pączki nie zawierają cennych składników odżywczych. Bogate są natomiast w tłuszcze nasycone, które mają bardzo negatywny wpływ na organizm (zwłaszcza młody). Dając dziecku w przedziale wiekowym 1-3 lata pączki pamiętaj o tym, że jest ono w najważniejszym etapie rozwoju. To w czasie pierwszych trzech lat “programuje się” zdrowie malucha. Jego dieta w tym czasie ma na niego wpływ zarówno teraz, jak i w przyszłości. Pamiętaj, że istnieją zdrowsze alternatywy dla pączków, które także zaspokoją głód słodkości.

Przykładowe dietetyczne smakołyki idealne na tłusty czwartek:

• Pierniki imbirowe
• Sezamki
• Ciasteczka z płatków zbożowych

Rodzice pytają o tłusty czwartek: