Badanie WR – odczyn Wassermana

Wbrew pozorom, kiła nie należy do rzadko występujących schorzeń. Brak leczenia może mieć bardzo poważne konsekwencje, nie tylko dla matki, ale także dla jej dziecka – w skrajnych przypadkach, choroba może doprowadzić do śmierci noworodka. Mając na uwadze częstość występowania kiły, test WR powinien być wykonywany nie tylko w ciąży. To jedno z tych badań, które powinno być powtarzane raz na jakiś czas.

Badanie WR – co to za badanie?

Badanie odczynu Wassermanna jest prostym testem serologicznym, pozwalającym na wykrycie obecności przeciwciał przeciwko krętkowi blademu. To właśnie ta bakteria doprowadza do wystąpienia kiły. Choroba ta jest przenoszona drogą płciową, przy czym należy zaznaczyć, że występuje nie tylko w odmianie nabytej, ale także wrodzonej.

Warto wiedzieć, że badanie Wassermana jest wykonywane nie tylko jako prenatalny test przesiewowy. Na wykonanie odczynu WR powinny zdecydować się także osoby leczone na inne choroby przenoszone drogą płciową, angażujące się w ryzykowne kontakty seksualne, jak i osoby pozostające w stałym związku z partnerem/partnerką o niepewnej przeszłości seksualnej. To badanie jest też obowiązkowe dla dawców krwi i narządów. 

Sam test nie jest specjalnie skomplikowany – polega na pobraniu próbki krwi z żyły łokciowej. Badanie Wassermanna nie jest obarczone ryzykiem wystąpienia powikłań. U niektórych osób może pojawić się jedynie niewielki i niegroźny krwiak w miejscu wkłucia igły. Badanie nie jest też bolesne, jednak niektórzy mogą odczuwać pewien dyskomfort w związku z wkłuciem.  

Zobacz też: Badania przed ciążą: 8 badań, które powinna zrobić przyszła mama

Odczyn Wassermana – jak przygotować się do badania?

Wykonanie badania WR nie wymaga żadnych specjalnych przygotowań ze strony pacjenta. Próbka krwi do analizy może być pobrana o dowolnej porze dnia i bez względu na spożyty posiłek. 

Zobacz również: HCV w ciąży – dlaczego powinnaś robić badania HCV podczas ciąży?

Wynik WR – ujemny lub dodatni

Odczyn Wassermanna może dać jeden z dwóch wyników – ujemny lub dodatni. Pierwszy z nich oznacza, że w próbce krwi nie wykryto przeciwciał przeciwko krętkowi blademu, czyli osoba poddana badaniu nie jest zakażona kiłą. Ważne – w przypadku kobiet w ciąży, ujemny wynik pierwszego odczynu Wassermanna nie zwalnia z obowiązku wykonania drugiego badania!

Dodatni wynik testu Wassermanna wskazuje na obecność przeciwciał przeciwko krętkowi blademu, przy czym należy wyraźnie podkreślić, że nie musi być to równoznaczne z wykryciem aktywnej infekcji. Wynika to z faktu, że organizm produkuje przeciwciała jeszcze przez jakiś czas po zwalczeniu bakterii wywołującej chorobę. Zatem, dodatni wynik może wskazywać na infekcję aktywną lub przebytą i stanowi podstawę do wykonania kolejnych, bardziej szczegółowych testów.

Nie można nie wspomnieć, że dodatni wynik odczynu WR może wskazać także na inną infekcję wirusową, w tym na zakażenie wirusem HIV. Także w tym przypadku konieczne będzie wdrożenie bardziej szczegółowych metod diagnostycznych. 

Dlaczego wykonanie badania WR jest tak bardzo istotne w przypadku kobiet w ciąży? Wynika to z faktu, że kiła jest jedną z chorób, które mogą zakazić płód rozwijający się w łożysku chorej matki. To z kolei staje się przyczyną wystąpienia kiły w postaci wrodzonej. Już na etapie rozwoju płodu, kiła może przyczynić się do wystąpienia wad rozwojowych. Choroba może też być przyczyną poronienia. 

Do zakażenia kiłą dochodzi przede wszystkim w następstwie kontaktu seksualnego z zarażoną osobą. Mowa tu nie tylko o stosunku waginalnym, ale także oralnym i analnym. Nie można nie wspomnieć, że choroba rozprzestrzenia się nie tylko drogą płciową. Do zakażenia może dojść w wyniku każdego rodzaju kontaktu ze zmienionym chorobowo obszarem ciała, a każde uszkodzenie skóry zwiększa ryzyko infekcji.

Gdy drobnoustrój chorobotwórczy wniknie do organizmu, dość szybko rozprzestrzenia się w układzie limfatycznym nosiciela. Czas inkubacji zamyka się w przedziale 15-90 dni. Niepodjęcie specjalistycznego leczenia (antybiotykami) oprowadzi do rozwoju choroby, który przebiega w kilku etapach:

• kiła wczesna, czyli zakaźna – pojawiają się zmiany w postaci bezbolesnych wrzodów. Owrzodzenie występuje głównie w okolicach narządów płciowych i często pozostaje niewidoczne. Zmiany zanikają po ok 4-6 tygodniach, bez względu na podjęte leczenie;
• kiła wtórna – na tym etapie choroby pojawia się wysypka na skórze i błonach śluzowych. Osoba chora odczuwa objawy ogólne, przypominające grypę;
• kiła utajona – ten etap obejmuje wszelkie stadia bezobjawowego przebiegu schorzenia. W takim przypadku, wykrycie kiły jest możliwe wyłącznie na drodze specjalistycznych badań laboratoryjnych (w tym testu Wassermanna);
• kiła późna, czyli niezakaźna – na tym etapie pojawiają się zmiany w różnych narządach wewnętrznych i układzie neurologicznym.

Zobacz też: Biocenoza pochwy: jak przygotować się do badania czystości pochwy?

Badanie WR – ile się czeka na wynik?

W zdecydowanej większości przypadków, wynik badania WR jest dostępny następnego dnia roboczego po wykonaniu testu. Koszt badania jest niewielki i najczęściej nie przekracza granicy kilkunastu zł. 

Zobacz też: Badania przed ciążą: ginekologiczne, laboratoryjne, krwi. Zanim zajdziesz w ciążę!

Rodzice pytają o badanie WR

Poniżej publikujemy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w związku z badaniem WR.

Co oznacza wynik WR dodatni w ciąży?

Badanie WR w ciąży może dać wynik pozytywny lub negatywny. Pozytywny oznacza, że we krwi przyszłej mamy wykryto przeciwciała przeciwko krętkowi blademu. Nie daje to jednak stuprocentowej pewności, że przyszła mama jest zakażona kiłą. Taki wynik może bowiem oznaczać, że organizm badanej uporał się już z infekcją. Dokładną odpowiedź na pytanie o stan zdrowia pacjentki dadzą kolejne badania. Jeżeli zajdzie taka konieczność, zostanie wdrożone specjalistyczne leczenie, które będzie kontynuowane przez cały okres ciąży.