Niewydolność ciałka żółtego

Ciałko żółte a niedomoga lutealna

Ciałko żółte jest przekształconym pęcherzykiem Graafa. Ten pełni funkcję gruczołu dokrewnego, a jego podstawową funkcją jest produkcja oraz wydzielanie progesteronu, a więc hormonu odpowiedzialnego za przygotowanie macicy do zapłodnienia oraz utrzymanie ciąży. Powstaje ono w jajniku po owulacji, a po zajściu do zapłodnienia przekształca się w ciałko żółte ciążowe.


Niedomoga ciałka żółtego określana jest także często lutealną. Jest stanem patologicznym, w którym poziom progesteronu pozostaje na obniżonym poziomie. Stan ten uniemożliwia zajście w ciążę lub jej utrzymanie.

Niewydolność ciałka żółtego – przyczyny

Niewydolność ciałka żółtego objawia się niewystarczającą produkcją progesteronu lub zbyt krótkim czasem sekrecji.


Wydzielanie progesteronu jest bezpośrednio związane ze stymulacją hormonu przysadki mózgowej, jakim jest lutropina (LH). Ta natomiast swoją pracę uzależnia od podwzgórza, które jest nadrzędnym narządem wydzielniczym. Pierwszą przyczyną niedomogi lutealnej będzie więc nieprawidłowe dojrzewanie pęcherzyka jajnikowego.


Dodatkowo przyczyną może być nieprawidłowe stężenie innych hormonów, a w szczególności TSH oraz prolaktyny oraz patologie w obrębie jajników.

Niewydolność ciałka żółtego rozpoznawana jest najczęściej u kobiet, u których występują:

• przewlekłe problemy z zajściem w ciążę,
• plamienie śródcykliczne,
• zespół policystycznych jajników,
• wysokie stężenie prolaktyny,
• przedwczesne porody,
• poronienia,
• mastopatia,
• zmiany w długości cyklu menstruacyjnego.

Kolejność zmian w jajniku

• 1. Menstruacja (miesiączka)
• 2. Rosnące pęcherzyki
• 3. Dojrzały pęcherzyk z komórką jajową
• 4. Owulacja (jajeczkowanie)
• 5. Ciałko żółte
• 6. Zanik ciałka żółtego

Niewydolność ciałka żółtego – objawy

Do zestawu najpowszechniej występujących objawów niewydolności ciałka żółtego zalicza się:

• problemy z zajściem w ciążę,
• zmiany w długościach cykli menstruacyjnych (nieregularne miesiączkowanie),
• poronienia we wczesnym okresie ciąży,
• obrzęk i tkliwość piersi (mastopatia),
• plamienia z dróg rodnych występujące pomiędzy menstruacjami,
• nasilone objawy napięcia przedmiesiączkowego.

Niewydolność ciałka żółtego – leczenie

Postawienie diagnozy dysfunkcji w funkcjonowaniu ciałka żółtego opierać się będzie o wyniki kilku badań:

• ocenie stężenia progesteronu we krwi – badanie wykonuje się w fazie letalnej cyklu menstruacyjnego i powtarza trzykrotnie, a otrzymane wyniki sumuje
• ocenie stężenia prolaktyny
• ocenie stężenia TSH
• biopsji endometrium – badanie przeprowadza się między 24. a 26. dniem cyklu menstruacyjnego, aby wykluczyć oporność błony śluzowej macicy na działanie progesteronu.

Samodzielnie w domu kobieta powinna sprawdzać, jaka jest jej temperatura ciała. Badanie wykonuje się bezpośrednio po zakończonym odpoczynku nocnym, który nie powinien być krótszy niż sześć godzin. Bezpośrednio po owulacji temperatura powinna być nieco podwyższona i utrzymywać się na tym poziomie przez co najmniej sześć dni.


Kiedy wiemy już, czym spowodowane są problemy z zajściem w ciążę, możemy wdrożyć odpowiednie leczenie. Będzie ono ściśle uzależnione od przyczyny dysfunkcji.


Gdy za patologię ciałka żółtego odpowiada podwzgórze, najlepszą metodę na jej pozbycie się stanowi kuracja za wykorzystaniem cytrynianu klomifenu. Jego zadaniem jest pobudzenie dojrzewania pęcherzyka jajnikowego.
Wzrost stężenia prolaktyny najczęściej spowodowany jest guzem przysadki. W tym przypadku najkorzystniejsze będzie leczenie operacyjne. W innym razie powinna wystarczyć terapia farmakologiczna.


Kiedy kobieta cierpi na zaburzenia hormonalne spowodowane niedoczynnością tarczycy, stosuje się terapię hormonalną.


Gdy, pomimo starań, nie udaje się ustalić przyczyn niedomogi ciałka żółtego, pacjentce podaje się preparaty, których zadaniem jest uzupełnienie poziomu progesteronu.


Paniom borykającym się z problemem nawracających poronień poleca się przyjmowanie preparatów z gonadotropiną kosmówkową.


Kiedy wszystkie te metody zawodzą, poleca się wykonanie inseminacji domacicznych lub zapłodnień in vitro.

Niewydolność ciałka żółtego – leczenie naturalne

Istnieją naturalne sposoby na podwyższenie poziomu progesteronu. Warto z nich korzystać, zanim zacznie się myśleć o terapii lekami. Pierwszym z pomysłów na podwyższenie poziomu progesteronu jest ograniczenie sytuacji stresowych oraz wzmocnienie własnej odporności na stres. Dodatkowo warto urozmaicić dietę o składniki posiadające w sowim składzie:

• l-argininę – występuje między innymi w: mące z nasion sezamu i nasionach dyni;
• witaminę E – posiadają ją np.: kiełki pszenicy, nasiona słonecznika, migdały, orzechy laskowe, masło orzechowe;
• witaminę C – obfitują w nią: pomarańcze, truskawki, papryka, brokuły, kiwi, warzywa zielone;
• witaminę B6 – posiadają ją: otręby pszenne, kasza gryczana, ryż brązowy;
• błonnik – znajduje się w: kaszach, otrębach, warzywach i owocach.

Niewydolność ciałka żółtego a ciąża

Niedomoga lutealna w znaczny sposób utrudnia lub wręcz uniemożliwia zajście w ciążę. Dzieje się tak, ponieważ organizm kobiety nie jest w stanie dopuścić do skutecznego zapłodnienia oraz osadzenia komórki jajowej w macicy. Niewydolność ciałka żółtego w ciąży może powodować poronienia na wczesnym etapie od zapłodnienia. Kiedy posiadamy zdiagnozowaną niedomogę ciałka żółtego i pomimo to udało nam się zajść w ciążę, musimy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, aby ten wdrożył odpowiednie leczenie podwyższające poziom progesteronu, a tym samym umożliwiające utrzymanie ciąży.

Niewydolność ciałka żółtego a karmienie piersią

Ciałko żółte laktacyjne jest jednym z trzech rodzajów ciałek żółtych. Powstaje w okresie karmienia piersią z pierwszego pękniętego po porodzie pęcherzyka jajnikowego. Po zakończeniu laktacji przekształca się ono w ciałko białkowe.


Po porodzie poziom progesteronu drastycznie spada. W zamian wzrasta produkcja prolaktyny, która sprzyja laktacji.

Rodzice pytają o ciałko żółte:

Co oznacza niewydolność ciałka żółtego?

Niedomoga ciałka żółtego jest patologią objawiającą się niedostateczną produkcją progesteronu. Ten jest hormonem odpowiedzialnym za zajście w ciążę oraz jej utrzymanie. Na skutek niewydolności ciałka żółtego nie jest możliwe utrzymanie ciąży, a nawet zajście w nią. Patologia jest zatem bezpośrednią przyczyną bezpłodności oraz poronień we wczesnych okresach ciąży.

Jakie badania na niewydolność ciałka żółtego?

Podstawowym badaniem, które wykonuje się, aby wykluczyć lub potwierdzić niedomogę ciałka żółtego jest ocena stężenia progesteronu we krwi kobiety, która znajduje się w fazie lutealnej cyklu menstruacyjnego. Test wykonuje się trzykrotnie, a wyniki do siebie dodaje.


Dodatkowo mierzy się wysokość prolaktyny oraz TSH. Lekarz może też zlecić wykonanie biopsji endometrium. Bardzo ważne jest również systematyczne mierzenie ciepłoty własnego ciała przez pacjentkę.

Czy można zajść w ciążę przy niewydolności ciałka żółtego?

Niedomoga lutealna powoduje trudności z zajściem w ciążę i w jej utrzymaniu. Z tego też względu niezmiernie ważne jest wczesne wykrycie choroby oraz wprowadzenie jej leczenia. Prawidłowo przeprowadzona kuracja pozwala rozwiązać problem, a starania o pociechę uczynić skuteczniejszymi.