Zaczerwieniony pępek u dziecka [przyczyny czerwonego pępka u niemowlaka i starszych dzieci]

Czerwony pępek – przyczyny

Zaczerwieniony pępek to zwykle problem spowodowany zakażeniem bakteryjnym. Odpowiedzialne za infekcję są najczęściej ziarenkowce Gram – dodatnie. Przypadłość ta rozwija się na skutek niewłaściwej pielęgnacji pępka, a u noworodków kikuta pępowiny. Do pozostałych możliwych przyczyn zalicza się osłabioną odporność malucha, a także zakażenie wywołane przeprowadzeniem porodu w niesterylnym środowisku. Do czynników zwiększających podatność dziecka na czerwony pępek zalicza się również małą masę urodzeniową oraz wcześniactwo.

Zapobieganie problemom z czerwonym pępkiem

Zaczerwienienie wokół pępka i w środku to problem, któremu można skuteczne zapobiegać. Przede wszystkim należy nie dopuszczać do rozwoju bakterii, które szybko rozwijają się w wilgotnym i zabrudzonym środowisku. Dlatego wskazane jest, aby rodzic po każdej kąpieli dokładnie wysuszył pępek swojej pociechy. W przypadku niemowląt, kikut nie powinien być długo moczony w wodzie, a jedynie delikatnie przemyty wodą z mydłem dla niemowląt. Do czyszczenia pępka oraz skóry wokół niego należy użyć bawełnianego wacika, gazika lub myjki. Mydło nie powinno zawierać jakichkolwiek drażniących skórę i uczulających substancji. Pępek należy również chronić przed moczem dziecka. Po zakończeniu mycia, należy go osuszyć i do czasu pełnego wyschnięcia pozostawić bez osłonięcia. Ważne jest również to, aby nie zakładać niemowlęciu zbyt ciasnych i przylegających do ciała ubrań. Zapobieganie problemom z zaczerwienionym pępkiem warto rozpocząć już po porodzie. Dziecko powinno mieć jak najszybciej bezpośredni kontakt ze swoją mamą, która może mu w ten sposób przekazać prawidłową florę bakteryjną, chroniącą przed szkodliwymi drobnoustrojami.

Zaczerwieniony pępek u niemowlaka

Czerwony pępek w środku u dziecka w wieku niemowlęcym zwykle ma związek z odpadaniem kikuta po około 2 tygodniach po porodzie. W miejscu pępka powstaje rana, która zwykle goi się po maksymalnie kilkunastu dniach. W tym czasie u niektórych dzieci dochodzi jednak do zakażenia. Objawia się ono czerwoną i tkliwą skórą wokół oraz w środku pępka, a także odczuwanym przez malucha bólem po jego dotknięciu. Rodzic może również zauważyć wyciek żółtej i gęstej ropy oraz wydzielający się z pępka nieprzyjemny zapach. Pępek u noworodka nie powinien zbyt długo krwawić, gdyż mogłoby to wskazywać na zaburzenia krzepnięcia krwi.

Zaczerwieniony pępek u starszego dziecka

Czerwony pępek może również pojawić się u starszego dziecka, co wskazuje na występowanie stanu zapalnego. Pojawia się wtedy zaczerwienienie pępka oraz skóry wokół niego, a także stwardnienie i obrzęk. Dziecko może odczuwać niepokój oraz nadwrażliwość na dotyk. Dyskomfort jest nieraz na tyle dotkliwy, że uniemożliwia maluchowi naukę czy zabawę. Objawem skłaniającym do szybkiej wizyty u lekarza powinna być zwłaszcza wysoka gorączka.

Czerwony pępek u niemowlaka – czy jest powodem do obaw?

Czerwony pępek u dziecka zazwyczaj nie jest poważnym problemem zdrowtnym, a przypadłością o łagodnym przebiegu, która dzięki podjęciu przez rodziców odpowiednich kroków po krótkim czasie ustępuje. Jeżeli jednak zaniedbają oni leczenie i pielęgnację pępka, wtedy może dojść do groźnych powikłań.
Jeśli zapalenie pępka szybko się nasila, może to doprowadzić do ogólnego zakażenia organizmu malucha, a nawet rozwoju sepsy, która stwarza ryzyko śmierci. U noworodka może pojawić się również ziarniak pępka. Czerwony pępek nie powinien wzbudzać paniki u rodziców, gdyż rzadko naraża na poważne problemy. Nie należy jednak bagatelizować takiego problemu, aby nie dopuścić do groźnych powikłań.

Zapalenie pępka – jak zdiagnozować i leczyć?

Problem z czerwonym pępkiem u dziecka można spróbować wyleczyć samemu. W pierwszej kolejności wskazane jest przemycie pępka spirytusem salicylowym lub wodą utlenioną. Następnie należy go dokładnie wysuszyć i posmarować odpowiednią maścią, zawierającą substancję o działaniu antybakteryjnym, taką jak np. mupirocyna. Nie należy natomiast smarować skóry jodyną, alkoholem etylowym czy fioletem goryczki.

Jeżeli stan zapalny utrzymuje się przez długi czas, niezbędna będzie wizyta u lekarza. Diagnozę rozpocznie on od przeprowadzenia wywiadu z matką, a następnie obserwacji pępka u dziecka. Może również pobrać z niego wydzielinę, aby ustalić dokładną przyczynę zaczerwienienia. Najczęściej przeprowadza się takie badania jak morfologia krwi, CRP oraz prokalcytonina.

Leczenie zapalenia pępka u dzieci polega na podawaniu im antybiotyków o działaniu miejscowym, takich jak np. bacytracyna czy neomycyna. Jeżeli objawy są mocno nasilone, wtedy niezbędna może okazać się hospitalizacja noworodka i antybiotykoterapia dożylna.

Rodzice pytają o zaczerwieniony pępek u dziecka

Poniżej odpowiadamy krótko na pytania, które najczęściej zadają rodzice dzieci z problemem zaczerwionego pępka.

1. Czym smarować zaczerwieniony pępek?

Czerwony pępek należy smarować maścią antybakteryjną z zawartością mupirocyny lub innego środka antyseptycznego. Nie jest natomiast wskazane smarowanie skóry alkoholem etylowym, fioletem ani jodyną. W celu pielęgnacji pępka u dziecka, rodzic powinien stosować jedynie delikatne mydło, które nie zawiera żadnych substancji drażniących ani uczulających.

2. Co oznacza czerwony pępek u dziecka?

Zaczerwieniony pępek u dziecka najczęściej oznacza, że doszło do zakażenia o podłożu bakteryjnym. Stan zapalny u starszego dziecka pojawia się zwykle na skutek niewłaściwej higieny pępka. U noworodka wynika z naturalnego procesu odpadania kikuta pępkowego – zaczerwienienie powinno wtedy ustąpić po maksymalnie 14 dniach. Bardziej narażone na długotrwale utrzymujące się zaczerwienienie są wcześniaki z niską masą urodzeniową.

3. Czy czerwony pępek u dziecka to powód do niepokoju?

W większości przypadków czerwony pępek to problem, który szybko ustępuje po wprowadzeniu odpowiedniego leczenia i pielęgnacji. Nie należy jednak bagatelizować tej przypadłości, ponieważ w skrajnych przypadkach stan zapalny może doprowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci dziecka.