Jak przygotować koszyczek wielkanocny? Te symboliczne pokarmy muszą się w nim znaleźć
W Wielką Sobotę we wszystkich domach i kościołach w Polsce trwają wyjątkowe uroczystości. Tradycyjnie w tym dniu przygotowuje się koszyczki ze święconką, które następnie są błogosławione przez księdza. Następnego dnia pokarm ze święconki spożywa się podczas świątecznego śniadania. Nie wszyscy jednak wiedzą, że poszczególne produkty niosą ważną symbolikę. Które elementy święconki są niezbędne, a które jedynie “fakultatywne”… lub nawet wręcz niezalecane? Jak przygotować koszyczek wielkanocny?
Co wkładamy do koszyczka wielkanocnego?
Zwyczaj święcenia pokarmów pojawił się w świecie chrześcijańskim już w VIII wieku, choć na ziemiach polskich zaczęto go akceptować dopiero w stuleciu XIV. Początkowo to kapłani wędrowali od domu do domu, skraplając święconą wodą suto zastawione stoły swoich wiernych. Tych ostatnich przybywało jednak z każdym rokiem. W pewnym momencie duchowni zmienili więc strategię i zaczęli organizować zbiorowe święcenie pokarmów w Wielką Sobotę. Taka forma zachowała się do dnia dzisiejszego.
Przygotowując święconkę, powinniśmy pamiętać przede wszystkim o rzeczach takich jak:
- chleb,
- jajko,
- sól,
- wędlina/kiełbasa,
- chrzan,
- baranek.
Każdy z tych elementów posiada w Polsce swoją rozpoznawalną symbolikę. Umieszczając je wszystkie w koszyku, możemy liczyć w nadchodzącym roku na pomyślność w życiu rodzinnym i zawodowym.
Zobacz: Kiedy się je żurek wielkanocny?
Koszyczek wielkanocny: co włożyć?
Co się wkłada do koszyczka wielkanocnego? Jak już powiedzieliśmy, może on zawierać również pokarmy dodatkowe. Obecność każdego z nich bywa akceptowana bardziej lub mniej, w zależności od regionu, tradycji rodzinnych albo nawet swoistych parafialnych trendów. Do takich nieobowiązkowych rzeczy zaliczamy ser, ciasto, czekoladowego króliczka, kurczaczka oraz masło. Natomiast zdecydowanie nie powinniśmy święcić alkoholu – jedynym dopuszczalnym płynem w koszyczku jest woda.
Żaden z wymienionych elementów nie pojawił się na naszej liście przypadkowo. Poszczególne pokarmy odsyłają do konkretnych wyobrażeń czy wręcz pragnień. Ich poświęcenie w Wielką Sobotę ma nas zatem przybliżyć do osiągnięcia pewnych celów duchowych i materialnych.
Sprawdź: Ile może stać żurek? Podpowiadamy, ile czasu i jak przechowywać żurek
Co symbolizują rzeczy w koszyczku wielkanocnym?
Przyjrzyjmy się zatem zawartości dobrze przygotowanego koszyczka. Znajdzie się w nim:
- chleb – najważniejszy składnik święconki. Symbol zarówno Eucharystii, jak i codziennego pożywienia. Kosz wielkanocny powinien zawierać kawałek prawdziwego chleba, a nie bułki. Brak pieczywa zwiastowałby zaś całoroczną biedę.
- jajko – oznacza moc, życie i odradzanie się. Początkowo budziło nieufność ze strony chrześcijaństwa jako symbol pogański; z czasem stało się jednak nieodłącznym elementem Wielkanocy
- sól – nośnik duchowej (niemal magicznej!) siły. Chroni przed zepsuciem nie tylko pokarmy, lecz również wiarę domowników
- wędlina/kiełbasa – oznaka płodności, dostatku i zasobności gospodarzy. Echo dawnej tradycji składania w ofierze baranka lub jagnięcia na święto Paschy
- chrzan – poprzez swój ostry smak ma nam przywodzić na myśl mękę Chrystusa, która posiadała przecież głęboki sens i cel
- baranek – robi się go z ciasta, cukru, chleba bądź masła. Obowiązkowo zaopatrzony w chorągiewkę, przedstawia samego Jezusa, czyli Baranka Bożego
- ser – symbol współpracy między ludźmi a zwierzętami gospodarskimi
- ciasto – oznaka doskonałości, kunsztu kulinarnego pani domu
- króliczek czekoladowy – symbol wiosennej witalności. Jako stosunkowo nowy składnik koszyczka, nadal budzi pewne kontrowersje; niektórzy rezygnują z niego, uważając, że jest zbyt pogański jak na święconkę
- kurczaczek – uosabia nowo narodzone życie
- masło – wyobraża obfitość i zamożność.
Zobacz: Drugi dzień świąt wielkanocnych 2022. Czy trzeba iść do kościoła?
Jak udekorować koszyczek wielkanocny?
Odrębną kwestią pozostaje to, jak ozdobić koszyczek wielkanocny. Z pewnością powinniśmy go przystroić białą serwetką (albo nawet dwiema: jedną wykładamy na dno kosza, drugą zaś przykrywamy pokarmy). Do elementów tradycji należy też gałązka bukszpanu, czyli symbol odradzającego się życia. Wiele osób wplata w wiklinę ozdobną kokardę.
Sprawdź: Czy ciasto drożdżowe można mrozić?
Jak poświęcić koszyczek wielkanocny?
Tradycyjny obrzęd święcenia pokarmów był przez ostatnie dwa lata zakłócany przez pandemię. Hierarchowie kościelni prosili wiernych o samodzielne poświęcenie koszyczków tuż przed wielkanocnym śniadaniem. Miał im w tym pomóc odpowiedni fragment Pisma św., odczytywany najlepiej przez ojca rodziny. W tym roku jednak wszystko najprawdopodobniej odbędzie się zgodnie z tradycją, do której jesteśmy przyzwyczajeni, i wierni będą mogli udać się z koszyczkami na zwyczajowe święcenie.
Zobacz: Czy można zamrozić sałatkę jarzynową? Jak zamrozić sałatkę jarzynową?
Rodzice pytają o koszyczek wielkanocny
W koszyczku możemy znaleźć: chleb, jajko, sól, wędlinę, chrzan, ser, ciasto, masło, baranka, króliczka i kurczaczka.
Najłatwiej zrobić go samodzielnie z papieru, chociaż w sieci znajdziemy też inne warianty (np. z nakrętek).
W zależności od regionu kraju, można rezygnować z niektórych pokarmów albo przygotowywać je nieco inaczej. Najbardziej kontrowersyjny jest króliczek, uważany przez niektórych za element pogański.
Najczęściej za ozdobę służą serwetki, gałązki bukszpanu oraz kokarda. Tak przystrojony koszyczek wielkanocny podoba się zwłaszcza dzieciom.
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
W tych muzeach nie będziecie się nudzić. Majówka last minute
Co zrobić żeby trampolina nie elektryzowała?
Majówka w szkole 2024. Uczniów szkół średnich czeka wyjątkowo długi weekend. Ile będzie wolnego?
Jedynka na koniec roku 2023/2024. Czy z jedną jedynką można przejść do następnej klasy?
Najlepsze aplikacje edukacyjne dla dzieci w wieku 6-8 lat. TOP 6 polecanych programów do nauki, rozwoju i kreatywnej zabawy
- Rodzice.pl
- Rodzice
- Ważne Okazje
- Wielkanoc
- Jak przygotować koszyczek wielkanocny? Te symboliczne pokarmy muszą się w nim znaleźć
Czym zakwasić żurek? Sprawdź, co dodać do żurku żeby był bardziej kwaśny?
Czym zastąpić zakwas do żurku? Wiele osób jest zdania, że zupa przygotowana bez tradycyjnego zakwasu to już nie żurek. Zdarza się jednak, że nie mamy pod ręką tego składnika, a...
Czytaj dalej →Kiedy Wielkanoc 2024? Tym razem wyjątkowo wcześnie. Uczniowie po feriach nie pochodzą do szkoły zbyt długo
Wielkanoc 2024 będzie powodem do radości szczególnie dla uczniów, których w drugim semestrze czeka naprawdę sporo wolnego i to w niedługim okresie. Wiosenne święta wypadną bowiem w przyszłym roku wyjątkowo...
Czytaj dalej →Drugi dzień świąt wielkanocnych 2024. Czy trzeba iść do kościoła?
Wielkanoc to najważniejsze wydarzenie w kalendarzu liturgicznym dla wszystkich wiernych Kościoła Katolickiego. Chrześcijanie z całego świata celebrują w tym szczególnym czasie misterium paschalne Chrystusa, a więc jego mękę, śmierć i...
Czytaj dalej →Piękne życzenia na święta wielkanocne 2024. Czego życzyć na Wielkanoc?
Wielkanoc to drugie obok Bożego Narodzenia najważniejsze święta religijne dla chrześcijan z całego świata. Najbardziej uroczyste obchody przypadają oczywiście na Niedzielę Wielkanocną, kiedy to w kościołach celebruje się Zmartwychwstanie Pańskie....
Czytaj dalej →Za kwaśny żurek – co zrobić gdy żurek jest za kwaśny? Jak go uratować?
Żur to jedna z tradycyjnych potraw wielkanocnych. Uwielbiamy jego specyficzny smak, który sprawia, że nie można pomylić go z żadną inną zupą. Trzeba jednak zaznaczyć, że jego przygotowanie nie jest...
Czytaj dalej →Ubijanie piany – Dlaczego białka nie chcą się ubić? Podpowiadamy, jak ubić białka
Dlaczego białka nie chcą się ubić? Powody tego mogą być różne – od niedokładnego oddzielenia białek od żółtek, aż po kontakt z tłuszczem, choćby osadzonym na trzepaczce lub w naczyniu,...
Czytaj dalej →Kiedy Święta Wielkanocne w 2024? W tym roku wypadają wyjątkowo wcześnie. Już wkrótce przerwa w szkole
Wielkanoc, czyli najważniejsze uroczystości liturgiczne dla wszystkich chrześcijan, co roku obchodzona jest w innym terminie. Zgodnie z tradycją jej data uzależniona jest od wiosennej pełni Księżyca. Główne obchody przypadają jednak...
Czytaj dalej →Do kiedy ozdoby wielkanocne? Ta data może Cię zaskoczyć!
Chociaż główne uroczystości związane z Wielkanocą trwają tradycyjnie przez trzy dni, to jednak cały okres świąteczny jest dużo dłuższy. Należą do niego bowiem również 40-dniowy post, Niedziela Palmowa i Wielki...
Czytaj dalej →Łatwy mazurek wielkanocny. Przepis idealny dla zabieganych i początkujących
W trakcie Wielkanocy raczymy się różnymi tradycyjnymi pysznościami. Na świątecznych stołach królują jednak nie tylko jajka, żurek i biała kiełbasa z chrzanem, ale także smakowite desery. Jednym z najpopularniejszych jest...
Czytaj dalej →Jak najlepiej zorganizować zabawy wielkanocne dla dzieci? Oto najciekawsze pomysły!
Zabawy wielkanocne dla dzieci zaangażują je na krótszy lub dłuższy czas i pozwolą spędzić go w urozmaicony, ciekawy sposób. Dzieci mogą bawić się w domu, ale podobne zabawy można też...
Czytaj dalej →Najpiękniejsze życzenia wielkanocne od nauczyciela dla rodziców i uczniów
Wielkanoc to niezwykle ważne święto dla wielu ludzi na całym świecie. To wyjątkowy czas, kiedy dzielimy się radością, miłością i nadzieją nie tylko z najbliższymi, ale ze wszystkimi osobami w...
Czytaj dalej →Jaka to kwaśna śmietana? Jak ją zrobić i czym zastąpić?
Kwaśna śmietana jest powszechnie wykorzystywana w kuchni. Wzbogaca smak dań obiadowych, ale nie tylko. Trzeba bowiem podkreślić, że śmietana kwaśna doskonale nadaje się też do przygotowania wyśmienitych deserów. Jaka to kwaśna...
Czytaj dalej →Wielkanoc dla dzieci: Jak przygotować dziecko na Wielkanoc? Symbole, przepisy, gry i zabawy na Wielkanoc
Wielkanoc to jedno z ważniejszych katolickich świąt w roku – jak je spędzić z dzieckiem? Czym je zainteresować i w jaki sposób przekonać do polubienia tego święta? Święta wielkanocne dla...
Czytaj dalej →Jak przechowywać mazurka? Kiedy najlepiej upiec mazurka, aby zachował świeżość?
Kiedy przygotować i jak przechowywać mazurka? Mazurek wielkanocny, to jedno z dwóch ciast, które powinno znaleźć się w koszyku wielkanocnym, z którym idziemy do kościoła w Wielką Sobotę, aby poświęcić...
Czytaj dalej →Czy bazie trzyma się w wodzie? Sprawdź, jak powinno się przechować bazie!
Bazie to rośliny, które stały się już nieodłącznym elementem świąt wielkanocnych, a także jednym z symboli rodzącej się na nowo przyrody. Z początkiem wiosny te puchate kwiatowe pąki pojawiają się...
Czytaj dalej →15 pytań do DJa weselnego
DJ na weselu to coraz bardziej popularna forma oprawy muzycznej na tego rodzaju przyjęciach. Coraz częściej można spotkać oferty w których DJ prowadzi imprezę na przykład z akordeonistą, gitarzystą lub...
Czytaj dalej →Biała kupka u dziecka, czyli jak nie dać się zwariować “doktorowi Google”?
Wybacz, ale jeśli masz jakiekolwiek doświadczenie z niemowlakiem to wiesz, że jego życie przebiega mniej więcej według schematu: kupka, jedzenie, spanie. Ciężko więc uniknąć tematu kupkowego i o nim dziś trochę...
Czytaj dalej →Gry mojej młodości: Państwa Miasta, Statki i nie tylko
Podobno jestem z pokolenia, które jako ostatnie pamięta czasy “przed internetem”. No cóż: starość nie radość 🙂 Mimo wielu zalet jakie niesie ze sobą WWW, z sentymentem wracam myślami do...
Czytaj dalej →