Mastodynia – objawy, przyczyny oraz leczenie

Mastodynia: objawy

Zapewne nie wszystkie kobiety wiedzą, co to jest mastodynia, nawet jeśli dotyka je ona w sposób bezpośredni. Pod tym zagadkowym terminem kryje się uciążliwy ból piersi, połączony przeważnie z ich obrzmieniem i znacznym powiększeniem. Wymienione objawy mogą się utrzymywać bez przerwy nawet przez kilka tygodni, utrudniając normalne funkcjonowanie.

Mastodynia występuje pod dwiema postaciami: cykliczną i niecykliczną. Mastodynia cykliczna związana jest z cyklem menstruacyjnym, konkretnie zaś z jego drugą fazą, w trakcie której znacząco wzrasta stężenie estrogenów. Powoduje to często opuchliznę całego ciała (w tym również piersi). Występujący jednocześnie niedobór progesteronu pociąga za sobą obrzęki i zwiększoną tkliwość gruczołów piersiowych. Ten rodzaj mastodynii pojawia się zwykle na kilka dni przed miesiączką, a ustępuje wraz z jej nadejściem. Co istotne, jest to głównie problem kobiet młodych, znajdujących się przed menopauzą.

W mastodynii cyklicznej obie piersi bywają obrzmiałe i bardzo wrażliwe na dotyk. Dolegliwości bólowe obejmują nie tylko same sutki, lecz mogą także promieniować do pach i ramion. Piersi wydają się znacznie cięższe niż zazwyczaj, a brodawki są bardzo twarde.

Mastodynia niecykliczna

Drugi istotny powód bólu piersi to mastodynia niecykliczna, czyli niezwiązana z cyklem miesiączkowym. Tutaj sensacje bólowe obejmują często tylko jedną pierś, a opisywane są jako ostre i palące. Niekoniecznie muszą też dotyczyć całej piersi – bywają umiejscowione w jakimś jej konkretnym odcinku.

Mastodynia niecykliczna pojawia się przeważnie między 30. a 50. rokiem życia kobiety, również po menopauzie. Jej przyczyny mogą być rozmaite – każdy niepokojący przypadek wymaga dokładnej diagnostyki.

Do najczęstszych powodów mastodynii niecyklicznej należą:

• torbiele,
• stany zapalne w obrębie sutka,
• ropnie sutka,
• rozszerzenie przewodów mlecznych,
• martwica tłuszczowa piersi,
• choroba Mandora, czyli zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych ściany klatki piersiowej,
• zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS),
• rak piersi.

Należy mieć przy tym świadomość, że w wypadku nowotworów piersi – zwłaszcza w ich początkowym stadium – ból jest akurat dość rzadkim objawem.

Mastodynię powodują czasami okoliczności zupełnie banalne, jak na przykład źle dobrany biustonosz. Jej ryzyko wzrasta też podczas przyjmowania niektórych leków, m.in. tabletek antykoncepcyjnych zawierających etynyloestradiol.

Mastodynia a ciąża

Mastodynia może się pojawić w pierwszych tygodniach ciąży, jako jeden z jej najwcześniejszych zwiastunów. Jest to jednak objaw na tyle niespecyficzny, że nie warto zbyt pochopnie wiązać bólu piersi z rychłym przyjściem na świat potomka.

Ból towarzyszy kobiecie nierzadko również w okresie karmienia. Tutaj przyczyna tkwi zazwyczaj w dużej ilości pokarmu albo w stanach zapalnych kanalików mlecznych.

Mastodynia a prolaktyna

Prolaktyna jest hormonem wydzielanym przez przysadkę mózgową, niezwykle ważnym dla utrzymania prawidłowych funkcji organizmu. Po zapłodnieniu wspiera produkcję progesteronu niezbędnego dla donoszenia ciąży, zaś po porodzie wspomaga laktację.

Nadmiar tego hormonu (hiperprolaktynemia) pociąga jednak za sobą szereg nieprzyjemnych dolegliwości. Jedną z nich jest właśnie bolesność i obrzęk piersi. Obserwując u siebie podobne objawy, warto więc rozważyć wykonanie badań na stężenie prolaktyny.

Mastodynia u dzieci

Wszelkie zmiany w obrębie gruczołów sutkowych u dzieci budzą zaniepokojenie rodziców i lekarzy pediatrów, kojarzone są bowiem z nowotworami. Tymczasem jednak choroby nowotworowe zdarzają się w najmłodszych grupach wiekowych rzadko – ich odsetek zaczyna stopniowo rosnąć wśród pacjentek powyżej 20 roku życia.

Mastodynia u dzieci powstaje zatem wskutek:

• przyczyn hormonalnych w okresie noworodkowym,
• zaburzonego rozwoju gruczołów piersiowych,
• procesów zapalnych,
• guzów piersi.

Należałoby dodatkowo podkreślić, że problem ten dotyka nie tylko dziewczynki, ale również chłopców. Może się nasilać zwłaszcza w okresie dorastania (między 13. a 17. rokiem życia), co wiąże się ze zwiększonym wydzielaniem estrogenu przy niedostatecznej jeszcze produkcji testosteronu. Zjawisko to nosi nazwę ginekomastii i dotyka także wielu dorosłych mężczyzn.

Mastodynia: leczenie

Jak leczyć mastodynię? Sposób leczenia bólu piersi powinien zostać dobrany pod kątem jego pierwotnej przyczyny. Mastodynia cykliczna wymaga zastosowania leków, które hamują działanie estrogenów na receptory piersi. Mogą to być leki hormonalne (gestageny, tamoksyfen) bądź niehormonalne (olej z wiesiołka, leki odwadniające, witaminy z grup A, E, B).

Wyjątkowo korzystne rezultaty daje przyjmowanie preparatów zawierających magnez. Należy je wprowadzać zwłaszcza w drugiej połowie cyklu, czyli około dwóch tygodni przed kolejną miesiączką. Magnez przyczynia się nie tylko do zmniejszenia bolesności piersi, lecz również do łagodzenia pozostałych objawów PMS.

Specjaliści podkreślają także rolę odpowiedniej diety w zwalczaniu uciążliwego i nawracającego bólu w obrębie piersi. Przede wszystkim należy zrezygnować z kawy i mocnej herbaty, a także odstawić kakao, czekoladę czy też wszelkie napoje typu cola. Dobrze byłoby się przy okazji zatroszczyć o mniejszą ilość spożywanego tłuszczu.

Mastodynia niecykliczna powinna być leczona dopiero po ustaleniu jej właściwej przyczyny. Czasami wystarczy zakup lepiej dopasowanej bielizny albo korekta przyjmowanych leków. Niekiedy jednak podłoże bólu jest głębsze, co znajdzie wyraz w zastosowanej przez lekarza formie terapii.

Mastodynon: skutki uboczne

W przypadku bólu piersi leczenie naturalne wydaje się wielu kobietom najbardziej optymalnym rozwiązaniem. Preparaty hormonalne bywają bowiem obciążone długą listą działań niepożądanych, takich jak nudności czy wymioty. Ostatecznie może się więc okazać, że pierwotny problem jest mniej uciążliwy niż zastosowane leczenie.

Tabletki Mastodynon zawierają sześć składników pochodzenia naturalnego, zapobiegających bólowi i obrzękom piersi, a także chwiejności emocjonalnej charakterystycznej dla zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Lek ten jest przeważnie dobrze tolerowany przez organizm, co czyni go bezpiecznym i wygodnym w stosowaniu. Sporadycznie zgłaszane przez pacjentki skutki uboczne to dolegliwości żołądkowo-jelitowe oraz niewielki przyrost masy ciała.

Najbardziej istotna wada preparatu polega na tym, że pierwsze efekty jego przyjmowania obserwuje się dopiero po ok. 6 tygodniach. Pełne działanie Mastodynonu ujawnia się zaś wraz z upływem trzech miesięcy nieprzerwanej terapii. Tak długi czas oczekiwania potrafi z pewnością zniechęcić niejedną kobietę, dla której mastodynia jest problemem poważnie komplikującym życie.